Aholining bo’sh turgan mablag’larini tijorat banklariga jalb etish masalalari
AHOLINING OMONATLARINI JALB QILISH BO‘YICHA RESPUBLIKA TIJORAT BANKLARI O‘RTASIDA TANLOV
Yüklə 15,94 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tanlovda jami
- TIJORAT BANKLARI DEPOZITLARIGA AHOLI VA XO‘JALIK SUBYEKTLARI BO‘SH PUL MABLAG‘LARINI JALB ETISHNI YANADA RAG‘BATLANTIRISH QO‘SHIMCHA CHORA
|
AHOLINING OMONATLARINI JALB QILISH BO‘YICHA RESPUBLIKA TIJORAT BANKLARI O‘RTASIDA TANLOV Aholining omonatlarini jalb qilish bo‘yicha respublika tijorat banklari o‘rtasida tanlov o‘tkazish to‘g‘risida» 2008 yil 31 oktyabrdagi Prezident Qaroriga muvofiq 2016 yil yakunlariga ko‘ra, aholi bo‘sh pul mablag‘larini banklardagi omonatlarga jalb qilish bo‘yicha o‘tkazilgan tanlov g‘oliblari aniqlandi.
Tanlovda jami 27 855
4 299
Tanlov g‘oliblarini tantanali taqdirlash marosimi 4 fevral kuni O‘zbekiston banklari Assotsiatsiyasida bo‘lib o‘tdi. Har yili o‘tkazib boriladigan mazkur tanlov aholining bo‘sh pul mablag‘larini banklardagi omonatlarga jalb qilishda tijorat banklarini rag‘batlantirish va ular faoliyatini kuchaytirish, banklarning investitsiya imkoniyatlarini yanada kengaytirish uchun resurs bazalarini mustahkamlash, omonatlarni jalb etishda sog‘lom raqobat muhitini shakllantirish, shuningdek aholiga ko‘rsatilayotgan bank-moliya xizmatlari sifatini yanada oshirish borasida ilg‘or tajribalarni keng joriy etishga da'vat etmoqda. 2016 yil davomida tijorat banklari aholi omonatlarini jalb qilish yo‘nalishidagi faoliyatlarini jadallashtirgani, bank xizmatlari to‘g‘risida aholining xabardorlilik darajasi oshgani hamda ko‘plab yangi omonat turlari joriy etilgani kuzatildi. TIJORAT BANKLARI DEPOZITLARIGA AHOLI VA XO‘JALIK SUBYEKTLARI BO‘SH PUL MABLAG‘LARINI JALB ETISHNI YANADA RAG‘BATLANTIRISH QO‘SHIMCHA CHORA- TADBIRLARI TO‘G‘RISIDA Tijorat banklari depozitlariga aholi va xo‘jalik subyektlari bo‘sh pul mablag‘larini jalb etishni yanada rag‘batlantirish, pul mablag‘larini bank aylanmasiga yo‘naltirish, naqd pulsiz hisob-kitoblar tizimini kengaytirish maqsadida: 1. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki, Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligining tijorat banklari bilan birgalikda ishlab chiqqan Tijorat banklari depozitlariga aholi va xo‘jalik subyektlari bo‘sh pul mablag‘larini jalb etishni yanada rag‘batlantirish qo‘shimcha chora-tadbirlari kompleksi ilovaga muvofiq ma’qullansin. Mazkur qaror ilovasida ko‘rsatilgan Kompleks chora-tadbirlarni belgilangan muddatlarda bajarilishi yuzasidan shaxsiy javobgarlik Markaziy bank, tijorat banklari va boshqa tuzilmalar rahbarlari zimmasiga yuklansin. 2. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki, tijorat banklari mijozning birinchi talabiga binoan banklarning barcha filiallari tomonidan aholi omonatlari bo‘yicha naqd pul mablag‘lari berilishini ta’minlash yuzasidan qat’iy nazoratni o‘rnatsin. 3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bir oy muddatda: Vazirlar Mahkamasining “Plastik kartochkalar asosida hisob-kitob qilish tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2004-yil 24- sentabrdagi 445-son qaroriga muvofiq plastik kartochkalar yordamida to‘lovlarni qabul qilish bo‘yicha terminallar bilan jihozlanishi kerak bo‘lgan chakana savdo va pullik xizmatlar sohasi obyektlari ro‘yxatini qayta ko‘rib chiqsin hamda kengaytirsin; Toshkent shahri, viloyat va tuman markazlari, viloyatlarga qarashli shaharlardagi savdo hamda to‘lov xizmatlari sohasi obyektlarini bosqichma- bosqich to‘lov terminallari bilan jihozlash jadvalini tasdiqlasin. Belgilansinki, mazkur ro‘yxatga kiritilgan savdo va xizmat ko‘rsatish sohasi korxonalari tomonidan to‘lov terminallari bilan jihozlash hamda ulardan foydalanish talablariga rioya etilmaganligi nazorat-kassa mashinalarini o‘rnatish hamda foydalanish tartibi, savdo va xizmat ko‘rsatish qoidalarini buzishga tenglashtiriladi, shuningdek ular zimmasiga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javobgarlik yuklanadi. 5. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi, Adliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi va Monopoliyadan chiqarish, raqobat va tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash davlat qo‘mitasi bir oy muddatda tovarlar hamda xizmatlarni chek bermasdan sotish, nazorat-kassa mashinalari va hisob- kitob terminallaridan foydalanishning belgilangan tartibini buzganligi uchun chakana savdo subyektlari javobgarligini jinoiy javobgarlikkacha qat’iy kuchaytirish bo‘yicha Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin. 6. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki hamda manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda qonun hujjatlariga mazkur qarordan kelib chiqadigan o‘zgartish va qo‘shimchalar to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin. 7. Mazkur qarorning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi o‘rinbosari R.S. Azimov va O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki raisi F.M. Mullajonov zimmasiga yuklansin. «Kreditlar ishlab chiqarish va infratuzilmani rivojlantirish, tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlashda zarur manba hisoblanadi. Bo‘sh mablag‘larni jalb qilib, ularni kredit sifatida tadbirkor va investorlarga taqdim etadigan tijorat banklarining iqtisodiy jarayonlardagi roli juda katta. Shu borada ko‘rilgan tizimli choralar natijasida oxirgi ikki yilda banklar tomonidan investitsiya loyihalarini kreditlash ko‘lami sezilarli darajada kengayib, kredit portfeli hajmi 3,2 barobar oshdi. Hududlarni rivojlantirish dasturlari doirasida 6 ming 400 ta loyiha uchun 27 trillion so‘m kredit ajratildi», deyiladi prezident matbuot xizmati xabarida. Uy-joy fondini ta'mirlash va turar joy binolarini barpo etishga qaytarish manbalari va imkoniyatlari to‘liq o‘rganilmasdan kredit ajratilishi oqibatida umidsiz qarzlar ko‘paymoqda. Jumladan, xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari va ko‘p qavatli uy-joylar qurilishi bo‘yicha katta miqdorda muammoli kreditlar mavjud. Ulardan eng ko‘plari – Toshkent shahrida 32 milliard so‘m, Qashqadaryo viloyatida 27 milliard so‘m, Andijon viloyatida qariyb 20 milliard so‘m va Buxoro viloyatida 14 milliard so‘mdir. Davlatimiz rahbari muammoli kreditlarni qaytarish banklarning imkoniyatlarini yanada kengaytirishini, ularni undirish bo‘yicha banklar, qarzdor korxonalar, kompaniya va uyushmalar, hududlar rahbarlari birgalikda ish olib borishi zarurligini ta'kidladi. Xulosa O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yilda mamlakatimizni rivojlantirishning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan parlamentga Murojaatnomasida ta’kidlangan bank tizimining asosiy muammolariga e’tibor qaratildi. bank tizimi davlatga tegishli bo‘lib, bu bank sohasida sog‘lom raqobatga, xizmatlar sifatiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda, Moliya vazirligi huzurida Davlat ishtirokidagi tijorat banklari faoliyatini islohotlarni muvofiqlashtirish boshqarmasi tashkil etildi. Banklar o‘rtasidagi raqobatning sezilarli darajada kuchayishi milliy valyutadagi muddatli depozitlar bo‘yicha foiz stavkalarida o‘z aksini topdi. Xususan, 2019-yil dekabr oyida jismoniy shaxslarning muddatli depozitlari bo‘yicha o‘rtacha tortilgan foiz stavkasi 19,7 foizni tashkil etgan bo‘lsa, yuridik shaxslarning muddatli depozitlari bo‘yicha bu ko‘rsatkich 16,5 foizga oshgan. Depozitlar bo'yicha foiz stavkalarining jozibadorligi va depozit sertifikatlari miqdorining ko'payishi natijasida bank tizimida jami bank xizmatlarining mashhurligi mijozlarga o'z hisoblarini yuritish, to'lovlarni tez amalga oshirish va bank hisobvaraqlari bo'yicha hisobotlarni yaratish imkonini beradi. . Bundan tashqari, bank mijozlari o‘z mablag‘larini depozitlarga joylashtirish yoki uyali telefonlar orqali kechayu kunduz masofadan turib kredit olish imkoniyatiga ega. 2019-yilda to‘lov tizimida bir qator o‘zgarishlar amalga oshirildi. Xususan, muomaladagi plastik bank kartalari soni 2 million 860 ming donaga, o‘rnatilgan terminallar soni 147 ming 448 donaga, o‘rnatilgan bankomat va infokiosklar soni 2 ming 344 donaga ko‘paydi. Natijada joriy yilda to‘lov terminallaridan tushgan daromad 71 trillion so‘mni tashkil etdi. Yüklə 15,94 Kb. Dostları ilə paylaş:
|