Ailənin pedaqoji-psixoloji əsasları və funksiyaları Ailə

2. Ailə tərbiyəsində uşaqların temperament tipləri nəzərə alın­malıdır. Temperament tiplərindən asılı olaraq, hər bir oğlan və ya qıza necə yanaşmaq, onun hisslərini düzgün qiymətləndirmək asanlaşır.

“Temperament” sözünün latın dilində hərfi tərcüməsi “hiss­lə­rin lazımi qarşılıqlı nisbəti” deməkdir.Yunan həkimi Hippok­rat (V-IV əsr) tətbiq etmişdir. Temperament dedikdə o insanın həm fərdi anotomik-fizioloji, həm də psixoloji xüsusiyyətlərini nəzərdə tut­muş­dur. Temperament tiplərinə Hippokratın verdiyi sanqvinik, xo­le­rik, fleqmatik və melanxolik adları müasir pedaqogika və psixo­logiya elmində indi də işlənilməkdədir.

Temperament insanın elə bir anadangəlmə xüsusiyyətləridir ki, onlar intensivliyin, təsirə cavab vermə sürətinin dinamik xarakte­ris­tikalarını, emosional qıcıqlanma və tarazlıq dərəcəsini, ətraf mü­hi­tə uyğunlaşma xüsusiyyətlərini şərtləndirir:

Sanqvinik tip – qüvvətli və müvazinətli, canlı, zirək, diribaş, fəal və təşəbbüskar, işgüzar, tələskən, şəraitə tez alışan, emosional, yaddaşları bir qədər zəif ;

Xolerik tip – qüvvətli, ünsiyyətli, coşğun, çılğın, emosional, inadkar, bəzən aqressiv, müvazinətsiz, hövsələsiz;

Fleqmatik tip – qaradinməz, təmkinli, ədalətli, sakit, ağır davranışlı, az ünsiyyətli;