Akis ( Qishloq xo’jaligida bilim va innovatsiyalar milliy markazi ) haqida

T/r	Hududlar nomi	Tuman/ shahar	Joylashgan manzili	Binoni balansida saqlovchi tashkilot nomi
Ajratiladigan yer maydoni, gektar^**
1.	Qoraqalpog‘iston Respublikasi	Kegeyli tumani	Juzimbag‘ MFY	Kegeyli agrosanoat kasb-hunar kolleji	5
2.	Andijon viloyati	Andijon tumani	Kuyganyor MFY	Andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar instituti	9,8
3.	Buxoro viloyati	Buxoro tumani	Bog‘ikalon MFY	Galaosiyo suv xo‘jaligi va melioratsiya kolleji	20,6
4.	Jizzax viloyati	Sh. Rashidov tumani	A. Navoiy MFY	Sharof Rashidov tuman 2-son kasb-hunar maktabi	6,6
5.	Navoiy viloyati	Karmana tumani	Do‘rmon MFY	Karmana oziq-ovqat sanoati va mehmonxona xo‘jaligi kasb-hunar kolleji	4,2
6.	Namangan viloyati	To‘raqo‘rg‘on tumani	Toshkent mahallasi MFY	To‘raqo‘rg‘on agrotexnologiyalar texnikumi	9,4
7.	Qashqadaryo viloyati	Qamashi tumani	Qo‘shkapa MFY	Qarshi davlat universiteti huzuridagi Qamashi xizmat ko‘rsatish texnikumi	5,15
8.	Samarqand viloyati	Oqdaryo tumani	Dahbet qo‘rg‘oni	Toshkent davlat agrar universiteti Samarqand filiali	12,8
9.	Surxondaryo viloyati	Termiz tumani	A. Navoiy MFY	Arxitektura va qurilish kasb-hunar kolleji	4,2
10.	Sirdaryo viloyati	Boyovut tumani	Bekat MFY	Boyovut ijtimoiy iqtisodiyot kolleji	3,2
11.	Toshkent viloyati	Yuqori Chirchiq tumani	Ahmad Yassaviy MFY	Toshkent Davlat Agrar universiteti G‘o‘za urug‘chiligi markazi	2,9
12.	Farg‘ona viloyati	Farg‘ona shahri	Al-Farg‘oniy ko‘chasi	Farg‘ona politexnika instituti qoshidagi Yormozor akademik litseyi	4,3
13.	Xorazm viloyati	Urganch tumani	G‘oybu MFY	Urganch agrotexnologiyalar texnikumi	3,7

2. 
   Qishloq xo’jaligida bilim va innovatsiyalar milliy markazi boshqaruv tuzulmasi
   

Tashkiliy tuzilmalar juda turli-tuman, lekin ular umumiy izchil bog‘liqlikka ega va qonuniyatlarga buysunadi. Boshqarishning tashkiliy tuzilmasining asosiy turi chizikli va funksional turlaridir. Ular birikishi asosida turli xil chiziqli-funksional tuzilmalar tarkib topadi¹.

CHiziqli Funksional

CHiziqli shtabli CHiziqli funksional

1-rasm. SHartli belgilar: R - rahbar, B - boshliq, U - usta, F - funksional rahbar, SH - shtab, 1,1; 1,2;1,3 - funksional bo‘limlar.

CHiziqli tuzilma uning quyi boshqaruv bo‘g‘inlari yuqori bosqichdagi rahbarga bevosita bo‘ysunushi bilan tavsiflanadi. CHiziqli tuzilmada xar bir xodim bitta rahbarga buysunadi va yuqori tizim bilan faqat u orqali bog’langan bo‘ladi. chiziqli tuzilmaning ijobiy tomonlari uning oddiy, ishonchli, kamxarjligidir. Har bir rahbar butun mehnat jamoasi faoliyati natijalari bo‘yicha javobgar. Bu strategik va joriy qarorlarni qabul qilish xuquqi markazlashishiga olib keladi.
CHiziqli tuzilmalarni xal etiluvchi masalalar doirasi keng bo‘lmagan, bu masalalar yechilishi oson bo‘lgan xollarda qo‘llash maqsadga muvofikdir. Sof xolda chiziqli boshqaruv juda kam, asosan, brigada, bo‘lim, shirkat, kichik korxonalarda qo‘llaniladi.
Funksional tuzilma - boshqaruv vazifalarining funksional bo‘g‘inlar va rahbarlar urtasida taqsimlanishiga asoslanadi. U boshqaruv murakkablashuvi va ixtisoslashuv rivojlanishi bilan bog‘liq xolda vujudga kelgan.
Funksional tuzilmada boshqaruvchi ko‘rsatmalar nisbatan malakali bo‘ladi, lekin yakka boshchilik tamoyiliga rioya qilinmaydi. Funksional bo‘g‘inlar soni ortishi bilan xar bir bo‘g‘in mustaqil ravishda xal etuvchi masalalar doirasi torayib boradi. Muammoning moxiyati xar bir bo‘g‘in o‘z masalasini birinchi navbatda xal qilishdan manfaatdor bo‘lishida emas, balki bitta xam bo‘g‘in bu masalani etarli darajada asoslangan xolda va to‘gri xal qila olmasligi, echimlar maydalashib, tulik bo‘lmay kolishidadir. Bu boshqaruvni marakkablashtirib, uning samaradorligini kamaytiradi.
CHiziqli tuzilmani tashkil etish va fnukitsonal tuzilmaning kamchiliklari qushma, biriktirilgan tuzilmalar-chiziqli-shtabli, chiziqli-funksional va boshqa tuzilmalar vujudga kelishiga sabab bo‘ldi.
CHiziqli-shtabli tuzilmada chiziqli tuzilma asos qilib olinadi, lekin boshqaruvning quyi bo‘g‘inga ega har bir bo‘g‘inida ayrim muhim muammolar bo‘yicha shtablar tuziladi. SHtablar malakali qarorlar tayyorlaydilar, lekin chiziqli tuzilma rahbari tasdiqlab, quyi darajaga yuboradi. U shtab tavsiyalarini koordinatsiya qiladi, muvofiqlashadi va natijada boshqaruv sifati yaxshilanadi, lekin vazifalar miqdori ko‘p bo‘lsa. Lekin, vazifalar miqdori ko‘p bo‘lsa, chiziqli tuzilma rahbari vazifalari xam ortadi. SHu sababli, amaliyotda boshqa qo‘shma tuzilmalar vujudga keldi. Ular orasida eng keng tarqalgani chiziqli-funksional tuzilmadir.
CHiziqli-funksional strukturada, funksional zvenolar quyi turgan bo‘linmalarga o‘zlari buyruq bera oladilar, lekin ular kompetensiyasiga taalukli bo‘lgan aniq belgilangan savollar bo‘yicha. Masalan, rejalashtirish
-iqtisodiy bo‘limi tsex boshligiga rejalashtirishni rivojlantirish savollari bo‘yicha buyruq berishi mumkin, Zavodnnig bosh buxgalteri esa tsexda hisob va hisobotni yaxshilash bo‘yicha va x.k. CHiziqli funksional strukturasining ustunligi uning boshqaruv prinsiplarini buyruq berish- ning yagonaligi prinsipi bilan o‘zviyligidadir. Lekin bu ustunlik strukturada aloqalarning murakkab tiplari mavjud: loyiha bo‘yicha boshqarish; matritsali struktura va boshqalar. Loyixa bo‘yicha boshqarish ishlab chiqarish texnologiyasining o‘zgarishi bilan bog‘liq qayta ko‘rishlar va yangi texnologiyalar kiritilishi zarur bo‘lgan korxona va tashkilotlarda qo‘llaniladi. Bunday qayta ko‘rishni amalga oshirish uchun fakatgina shu loyixaga javob beruvchi boshqaruv organi tuziladi. Boshqaruvning loyixa bo‘yicha organi vaqtinchalik tashkilot hisoblanadi. Unga yuklatilgan vazifalar amalga oshirilgandan so‘ngi tugatiladi.
Matritsali struktura chiziqli va loyixa bo‘yicha boshqaruv struktura- larining birlashtirilishi natijasida ko‘riladi. Boshqaruvni tashkil qilishning matritsali strukturasida loyixa yoki dastur rahbarlarining faoliyati erkinligi ta’minlanadi, ular oldiga huyilgan masalalar maqsadli xal qilinadi. Ishni tashkil qilish bo‘yicha rahbarning ma’suliyati aniqlanadi, ularning bajarilish muddati, yakuniy natijalar bo‘yicha rahbarning ma’suliyati aniqlanadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida boshqaruv apparatini belgilangan darajada qisqartirishga, boshqaruvning xar-xil darajalari va xar bir zveno chegarasida aloxida darajalarning vazifalari va funksiyalarini aniq ajratish, xalq xo‘jaligi, korxonalar (firmalar) tarmoqlarining xo‘jalik mustaqilligini ta’minlashga imkon beradigan yangi tashkiliy strukturalar tuziladi

1