Aksiologik kontsepsiyalar

Aksiologik tamoyillar.

Ta'lim sohasidagi muvaffaqiyatlar asosan insonshunoslik sohasidagi ilmiy bilimlarni sintez qilish bilan ta'minlanadi. Pedagogika bilan bog‘liq fanlar o‘z chegaralarini kengaytirish zarurligini anglab, pedagogika bilan muloqot o‘rnatishga intilishlarini yuqorida aytgan edik. Biroq, dialog rejimi, turli fanlar va yondashuvlarning o'zaro ta'siri deklaratsiya bo'lib qolmasligi uchun aksiologik (qiymat) tamoyillarni amaliyotga joriy etish kerak.

Aksiologik tamoyillarga quyidagilar kiradi:

yagona gumanistik qadriyatlar tizimi doirasida barcha falsafiy qarashlarning tengligi (ularning madaniy va etnik xususiyatlarining xilma-xilligini saqlab qolgan holda);

an'analar va ijodkorlikning tengligi, o'tmish ta'limotlarini o'rganish va ulardan foydalanish zarurligini va hozirgi va kelajakda kashfiyotlar qilish imkoniyatini tan olish;

odamlarning tengligi, qadriyatlar asoslari haqidagi bahslar o'rniga pragmatizm; bir-biriga befarqlik yoki rad etish o'rniga dialog.

Bu tamoyillar turli fanlar va tendentsiyalarning muloqotga kirishishi va birgalikda ishlashi, optimal yechimlarni izlash imkonini beradi. Birlamchi vazifalardan biri fanlarni gumanistik asosda birlashtirishdir. Aynan insonparvarlik yo‘nalishi insoniyat kelajagi uchun mustahkam poydevor yaratadi. Bu borada ta’lim madaniyatning tarkibiy qismi sifatida alohida ahamiyatga ega, chunki u shaxsning gumanistik mohiyatini rivojlantirishning asosiy vositasi hisoblanadi.