Aktivlar Summa

8-variant
1. Quyidagi xo’jalik operatsiyalari natijasida buxgalteriya balansida qanday o’zgarish bo’lishini tushuntiring. (Bunda masalan, buxgalteriya balansida aynan qaysi aktivlar yoki passivlar o’zgarishini yozing).
1.1. Asosiy ishlab chiqarish xodimlariga ish haqi hisoblandi.
1.2. Ish haqidan ijtimoiy soliq hisoblanadi.
1.3. Taqsimlanmagan foydaning bir qismi ustav kapitaliga o'tkazildi.
2. Quyidagi masalani yeching:
2023-yilning 1-oktyabridan siz “Alfa” MCHJ korxonasiga buxgalter lavozimiga ishga joylashmoqdasiz. Ushbu sanada korxonaning buxgalteriya balansi quyidagicha:

Aktivlar	Summa	Passivlar	Summa
Uskunalar	6900	Ustav kapitali	15000
Uzoq muddatli debitor qarzlar	3120	Rezerv kapitali	2400
Materilallar	4900	Taqsimlanmagan Foyda	3500
Inventar jihozlar	1900	Mol beruvchiga qarz	7320
Tugallanmagan Ishlab Chiqarish	900	Budjetga daromad solig’I	0
Tayyor Mahsulaot	560	Ijimoiy soliq qarzi	0
Xaridorlarning Qarzi	1240	INPS qarzi	0
Kassadagi pul mablag’lari	200	Bank kredit qarzi	4500
Bank schotidagi pul mablag’lari	13000	Ish haqi qarzi	0
Tovarlar	0
Xizmat safari uchun	0
Jami:	32720	Jami:	32720

Oktyabr oyi davomid aquydagi xojalik operatsiyalari yuz berdi:

	Xo’jalik operatsiyasi mazmuni	Summa
1	Ishchilarga ish haqi hisoblandi	4000
2	Ish haqidan daromad solig’i hisoblandi	480
3	Ish haqidan INPS hisoblandi.	4
4	ISh haqidan ijtimoiy soliq hisoblandi.	480
5	Bank krediti olindi	300
6	Ishlab chiqarishga inventar jihozlar sarflandi	188
7	Ishlab chiqarishga materiallar sarflandi	345
8	Mol yetkazib beruvchidan qarzga materiallar olib kelindi	270
9	Mol yetkazib beruvchilarga qarzning bir qismi bankdan to’landi	120
10	Qisqa muddatli bank krediti qoldig’ining bir qsimi qaytarildi	500
11	Tovarlar qarzga xarid qilindi	90
12	Xaridor qarzining bir qismi bank schotiga kelib tushdi	240
13	Xaridorning uzoq muddatli debitor qarzi bir qismi joriy debitor qarzlariga o’tkazildi	1120
14	Xizmat safari uchun avans berildi	188
15	Quyidagilar to’landi: Daromad soig;I barcha qarzdorligi INPS boyicha qarzdorligi; Ijtimoyi soliq barcha qarzdorligi		480 4 480
16	Xizmat safarida ishlatilmagan naqd pul kassaga qaytarildi	37
17	Ish haqi to’lash uchun bankdan kassaga pul olib kelindi	3250
18	Ish haqi to’landi	3250
19	Ishlab chiqarishdan tayyor mahsulot olindi	1370
20	Taqsimlanmagan foydaning bir qismi ustav kapitaliga o’tkazildi	500

JAVOBLAR
1. 1.1. Asosiy ishlab chiqarish xodimlariga ish haqi hisoblandi:

Bu operatsiya natijasida, "Aktivlar" bo'limida "Xodimlar" deb nomlangan bir hisob-kitob yaratiladi. Bu hisob-kitobda ishlab chiqarish uchun to'langan ish haqlari jami kiritiladi. Shu bilan birga, "Aktivlar" bo'limidagi "To'lovlar qarzining jami" yoki "Xodimlar uchun ish haqi boradi" deb nomlangan bir hisob-kitob ham o'zgaradi.

1.2. Ish haqidan ijtimoiy soliq hisoblanadi:

Bu operatsiya natijasida, "Aktivlar" bo'limidagi "Soliqlar" hisob-kitobi o'zgaradi. Ish haqidan ijtimoiy soliq hisoblanishi uchun soliq qo'rgazmalar kiritiladi. Shu bilan birga, "Aktivlar" bo'limidagi "Hisobga olinmagan soliqlar" yoki "Ish haqidan ijtimoiy soliq" deb nomlangan hisob-kitob ham o'zgaradi.

1.3. Taqsimlanmagan foydaning bir qismi ustav kapitaliga o'tkazildi:

Bu operatsiya natijasida, "Passivlar" bo'limidagi "Ustav kapital" deb nomlangan hisob-kitob o'zgaradi. Taqsimlanmagan foydaning bir qismi ustav kapitaliga o'tkazilishi bilan, ustav kapital miqdori oshiriladi. Shu bilan birga, "Passivlar" bo'limidagi "Taqsimlanmagan foyda" yoki "Ustav kapitalga o'tkazish" deb nomlangan hisob-kitob ham o'zgaradi.

Bu operatsiyalar natijasida buxgalteriya balansida quyidagi o'zgarishlar bo'ladi:

- "Xodimlar" hisob-kitobi aktivlar bo'limida yaratiladi va "To'lovlar qarzining jami" hisob-kitobi o'zgaradi.
- "Soliqlar" hisob-kitobi aktivlar bo'limida o'zgaradi va "Hisobga olinmagan soliqlar" hisob-kitobi o'zgaradi.
- "Ustav kapital" hisob-kitobi passivlar bo'limida o'zgaradi va "Taqsimlanmagan foyda" hisob-kitobi o'zgaradi.

2. Natijada, buxgalteriya balansida quyidagi o'zgarishlar yuzaga keladi:

Aktivlar	Summa	Passivlar	Summa
Uskunalar	6900	Ustav kapitali	15000
Uzoq muddatli debitor qarzlar	3120	Rezerv kapitali	2400
Materilallar	4555	Taqsimlanmagan Foyda	4000
Inventar jihozlar	1712	Mol beruvchiga qarz	7200
Tugallanmagan Ishlab Chiqarish	900	Budjetga daromad solig’I	480
Tayyor Mahsulaot	1935	Ijimoiy soliq qarzi	480
Xaridorlarning Qarzi	1150	INPS qarzi	4
Kassadagi pul mablag’lari	200	Bank kredit qarzi	4200
Bank schotidagi pul mablag’lari	13000	Ish haqi qarzi	2770
Tovarlar	90
Xizmat safari uchun	188
Jami:	35497	Jami:	35497