Al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Xizmatlarni boshqarish sathi xizmatlarni boshqaruvchi mantiqiy funktsiyalarni jamlaydi va quyidagilarni ta`minlovchi taqsimlangan hisoblash muhitini taqdim etadi:

• 
  Infokommunikatsion xizmatlarni taqdim qilish;
  
• 
  Xizmatlarni boshqarish;
  
• 
  Yangi xizmatlarni yaratish va joriy qilish;
  
• 
  Har xil turdagi xizmatlarni bog`liqligi ta`minlash.
  

Kommutatsiyalashni boshqarish sathi signalizatsiya axborotini ishlab chiqish, chaqiriqlarni marshrutlash va ma`lumotlar oqimini boshqarish kabi vazifalarni bajaradi.
Bunda dasturiy kommutator SoftSwitch sanab o`tilgan funktsiyalarni bajaradi. Tarmoqda bir nechta SoftSwitch bo`lib, ular bir-biri bilan SIP (Session Initiation Protocol) protokollar yordamida o`zaro munosabatda bo`ladi va o`rnatilgan boshqarishni birgalikda boshqarishni ta`minlaydi.
Halqaro Elektraloqa va TELEKOMMUNIKATSIYA Uyushmasi (ITU-T) transport sathi uchun qo`yiladigan quyidagi talablarni aniqlagan:
Real vaqt davomida yo`qotishlarsiz bog`lanishni ta`minlashni qo`llab quvvatlash;
“Yacheykali”, “Nuqta-Ko`pnuqta”, “Ko`pnuqta-Ko`pnuqta”, “Ko`p yacheykali”
topologiyali bog`lanishni ta`minlash qo`llab-quvvatlash;
Ishonchlilik, masshtablashtirish, kirishuvchanlik va boshqalarni yuqori darajasini ta`minlash.
Transport sathiga quyidagi talablar qo`yiladi:
Aloqa tugunidagi qurilmalarning yuqori ishonchliligini ta`minlash;
Trafikni boshqarishni ta`minlash;
Masshtablashtirishni ta`minlash;
NGN tarmog`ining transport sathi ikkita, kirish tarmog`i va bazaviy tarmoqdan tashkil topgan.
Kirish tarmog`i abonent liniyasi, kirish tuguni va uzatish tizimlari (PDH/SDH) dan iborat.
Bazaviy tarmoq kanallarni transportirovka va kommutatsiyalash vazifasini bajaradi. Bazaviy tarmoq quyidagi 3 ta texnologiya sathlardan iborat:
IP, ATM, MPLS (paketlarni kommutatsiyalash); SDH, Ethernet…(traktlarni formatlashtirish);
FOC, DRRL, CC…(signallarni uzatish muhiti).
NGN ning bazaviy tarmog`i quyidagilarni o`z ichiga oladi: Tranzit tugunlari;
Abonentlarni multiservis tarmog`iga ulovchi oxirgi tugun; Axborot, chaqiruv, ulash signallarini boshqaruvchilar; UFTT, MUT, EAT ga ulovchi shlyuzlar.
Kirish sathi turli xil aloqa vositalarini (komp`yuter, telefon apparati, faksimil` apparati va boshqalar) tarmoqqa ulanishini ta`minlaydi.Unda quyidagi texnologiyalar ishlatilidi:
Simsiz aloqa texnologiyasi (Wi-Fi);
Kabel televideniesi tizimi asosidagi texnologiya (DOCSIS, DVB); Optik tolali texnologiya (PON); Texnologiya xDSL.
NGN tarmog`ining boshqaruv tizimi quyidagi rasmda (1.3-rasm) keltirilgan:

1.3-rasm. NGN tarmog`ining boshqaruv tizimi
NGN tarmog`ining asosiy xususiyati shundaki, paketlarni marshrutlash va uzatish hamda tarmoq qurilmalari (kanallar, marshrutizatorlar, kommutatorlar, shlyuzlar) fizik va mantiqiy jihatdan xizmatlar va chaqiruvlarni boshqarish qurilmasidan alohida ajratilgan bo`ladi. Uni quyidagi rasmda (1.4-rasm) ifodalash mumkin:

1.4-rasm. NGN tarmog`ining mantiqiy ko`rinishi
NGN tarmog`ining bu xususiyati TELEKOMMUNIKATSIYA dunyosidagi boshqa tarmoqlar, IP-tarmog`i, UFTT dan ajratib turadi.
Barchamizga ma`lumki hozirda respublikamizda NGN tarmog`ini qurish ishlari jadal olib borilmoqda. Avtomatik telefon stantsiyalarida (ATS) HUAWEI kompaniyasining C&CO8 kommutatsiya tizimi o`rnatilmoqda. Bu amalda UFTT dan asta-sekinlik bilan NGN tarmog`iga o`tishning asosiy omilidir.O`tishning birinchi qadami yuqorida e`tirof etganimizdek, mavjud tarmoqlarni yagona tarmoqqa birlashtirishdir.