Algoritm so`zi va tushunchasi IX asrda yashab ijod etgan buyuk



Yüklə 400,41 Kb.
səhifə6/11
tarix19.05.2023
ölçüsü400,41 Kb.
#116841
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
algaritmlarni lo yakuniy javoblari

Yechish algoritmi juda oddiy. Diskriminant hisoblanadi, agar u 0 dan katta yoki unga teng bo'lsa, u holda ildizlar quyidagi formula yordamida hisoblanadi:

yoki

Kvadrat tenglama ildizlarini topish algoritmining blok sxemasini


quyida ko’rishimiz mumkin.

Boshlash






Kiritish: a,b,c





D=b2-4ac

Yo’q ha





D<0




Chiqarish: “Tenglama ildizga ega emas”









Chiqarish: x1, x1






Yakunlash

9. Evklid algoritmi


Evklid algoritmi — ikkita butun sonning eng katta umumiy bo`luvchisini topish, shuningdek ikkita o`lchovdosh kesmaning umumiy o`lchovini topish usuli. Ikkita musbat butun sonning eng katta umumiy b o`luvchisini topish uchun avvalo katta sonni kichik songa bo`lish, so`ngra kichik sonni katta sonning qoldig`iga, keyin esa birinchi qoldiqni ikkinchi qoldiqqa va hokazo bo`lish lozim. Bu jarayondagi noldan farqli oxirgi qoldiq berilgan sonlar­ning eng katta umumiy bo`luvchisi bo`ladi. Eng katta umumiy bo`luvchi (EKUB)
Ta`rif: a1,a2,a3,…,anZ sonlarning umumiy bo`luvchisi deb, berilgan sonlarning har biri bo`linadigan dZ songa aytiladi.
Berilgan sonlarning umumiy bo`luvchi shu sonlarning barcha umumiy bo`luvchilariga bo`linsa, bu umumiy bo`luvchi berilgan sonlarning eng katta umumiy bo`luvchi deyiladi.
Berilgan sonlarning eng katta umumiy bo`luvchisi EKUB(a1,a2,a3,…,an) kabi belgilanadi.
Eng katta umumiy bo`luvchining ta`rifidan ushbu muhim xossa kelib chiqadi:

  1. • agar d=EKUB(a1,a2,a3,…,an) bo`lsa, a1a2a3, … , asonlarning barcha umumiy bo`luvchilari to`plami d sonining barcha bo`luvchilaridan iborat bo`ladi.


  2. • agar d=EKUB(a1,a2,a3,…,an) bo`lsa, u holda d=EKUB(a1,a2,a3,…,an,0) bo`ladi. Aksincha, agar d=EKUB(a1,a2,a3,…,an,0) bo`lsa, d=EKUB(a1,a2,a3,…,an) bo`ladi.




Agar EKUB(a1,a2,a3,…,an)=1 bo`lsa, a1a2a3, … , asonlar “o`zaro tub sonlar” deyiladi.
Endi berilgan sonlarning eng katta bo`luvchisini qanday topish mumkinligi haqida fikr yuritamiz.
a,bZ, a ≠ 0, b ≠ 0 sonlar uchun: c1c2c3, …, cn-1cn ketma-ketlikni quyidagi tuzamiz:
c1=ac2=b deb olamiz. Agar bo`lsa, EKUB(a,b)=b bo`ladi. Aks holda c1 ni c2 ga bo`lishda hosil bo`lgan qoldiqni c3 deb olamiz, c2 ni c3 ga bo`lishdagi qoldiqni c4 deb olamiz va hokazo.
Bunday qoldiqli bo`lishlar ketma-ketligini qulaylik uchun tengliklar zanjiri ko`rinishida bunday yozamiz:

Yüklə 400,41 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin