Lug‘aviy sathda so‘zlarning shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra turlari ham qayd etiladi. Sinonimlar. Gaplar tarkibida ma`nosi bir-biriga o‘xshash so‘zlar ishlatiladi. Bunday so‘zlar sinonimlar deyiladi. Misol uchun ikkita gap keltiramiz: Sue has bought a book. // Sue has purchased a book. Buy (sotib olmoq) va purchase (xarid qilmoq) so‘zlari sinonimdir. Biroq har doim ham emas, ba`zi sinonimlarda boshqa sinonim izohlagan ma`no bo‘lmasligi mumkin. Bu uning kognitiv ma`nosidan kelib chiqadi. Turlicha sinonimlik birliklar kuzatiladi: Birinchidan, bir so‘z ibora bilan sinonimlik hosil qilishi mumkin. Masalan, look (qaramoq) fe`li take a look (qaramoq) frazasi bilan sinonimlikni hosil qiladi. Ikkinchidan, birikmali holatda sinonim bo‘lishi mumkin. Masalan, buy into a company birikmasi (kompaniyaning bir qism ulushini sotib olmoq, ya`ni hissador bo‘lmoq) birikmasi purchase the shares of a company birikmasi bilan sinonimlikni hosil qiladi. Buy fe`lining yana “ishonmoq” ma`nosi ham mavjud, biroq bu o‘rinda u purchase fe`li bilan sinonim bo‘la olmaydi, chunki purchase fe`li ma`nosida ishonmoq ma`nosi yo‘q. qolaversa, have a bought it iborasi ma`nosi “o‘ldirilmoq” bo‘lib, bu o‘rinda ham have purchased it iborasi bilan sinonimlik hosil qila olmaydi. Ingliz kishisi uyga kelgan holatda I`ve purchased the beer, darling! (Azizam, pivo olib keldim!) deb, purchase fe`lidan foydalanadi, buy fe`li olib kelmoq ma`nosida qo‘llanilmaydi. Venger tilida ham kutya–eb, kukorica–tengeri so‘zlari o‘zaro sinonim
