Alqoritm Alqoritm anlayışı, alqoritm xasissələri, alqoritmin yaranma tarixi, dovri alqoritmlər xətti alqoritmlər və budaqlanan alqoritmlərin novləri



Yüklə 253,06 Kb.
səhifə10/10
tarix02.01.2022
ölçüsü253,06 Kb.
#35492
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
alqoritm

Blokların şərti işarələri


  • Başlanğıc və ya son -



Prosesin başlanmasını və ya sonunu bildirir

  • Proses (hesab) bloku -



Verilənlərin qiymətini, təsvir formasını və ya yerləşməsini dəyişən əməliyyat və ya əməliyyatlar qrupu

  • Daxiletmə-xaricetməbloku -



Verilənlərin kompyuterə daxil edilməsi və ya komyuterdən xaric edilməsi

  • Şərt (seçmə, məntiqi blok) -



Müəyyən şərtdən asılı olaraq hesablama istiqamətinin seçilməsi

  • Dövr bloku -



Dövri strukturlu alqoritmlrin təsviri

  • Çapetmə -



Nəticələrin kağıza köcçürülməsi



Maqnit diskindən verilənlərin daxil və xaric edilməsi

  • Altalqoritm və ya altproqram -



Əvvəlcədən hazırlanmış alqoritmlərdən (altalqoritm) və ya proqramlardan (altproqram) istifadə olunması

  • Birləşdirici -



Səhifə daxilində bloklararası əlaqələrin göstəricisi

  • Səhifəarası birləşdirici -



Müxtəlif səhifələrdə yerləşən alqoritm hissələri arasında əlaqələr

  • İzahat -



Bloka izahat verilməsi

Alqoritmin strukturu


İstənilən hesablama prosesi aşağıdakı tipik (elementar) alqoritmik strukturların kombinasiyasından təşkil olunur:

    • Xətti

    • Budaqlanan

    • Dövri (təkrarlanan)

Xətti alqoritmik struktur


Xətti alqoritmik struktur iki və daha çox prosesin ardıcıllığından ibarət olur. Onun tərkibində şərt (seçmə) bloku olmur. Bu strukturu sxematik olaraq belə göstərmək olar:




Xətti alqoritmik struktura aid misal


Tərəfləri a, b, c olan üçbucağın sahəsinin hesablanması alqoritmi.

Bilirik ki, üçbucağın sahəsi



düsturu ilə hesablanır. Burada .




Budaqlanan alqoritmlər


Budaqlanan alqoritmik struktur – tərkibində məntiqi blok olan hesablama prosesini təsvir edir. Hər bir budaqlanma nöqtəsi uyğun məntiqi blokla təyin edilir. Bu blokda müəyyən kəmiyyətlərin (ilkin verilənlərin, aralıq nəticələrin və s.) bu və ya digər şərti ödəyib-ödəməməsi yoxlanılır və nəticədən asılı olaraq sonrakı gedişin istiqaməti seçilir.

Budaqlanan strukturu sxematik olaraq belə göstərmək olar:



2-ci budaq

1-ci budaq

Bu halda nəzərdə tutulan P şərt ödənilirsə S1 əməliyyatı, həmin şərt ödənilmirsə, S2 əməliyyatı yerinə yetirilir. Beləliklə, alqoritmdə budaqlanma baş verir.


Budaqlanan alqoritmin növləri


Blok-sxemdə hər hansı şərtdən asılı olaraq bütün hesablama istiqamətləri göstərilməlidir. Lakin proqramın icrası zamanı bu istiqamətlərdən yalnız birinə görə hesablama aparılır. Seçilən hər bir budağa görə hesablama prosesi sonlu nəticəyə gətirib çıxarmalıdır.

Alqoritmik dildə budaqlanan struktur iki cür olur:



  • tam formalı budaqlanma



  • natamam formalı budaqlanma



Budaqlanan alqoritmik struktura aid misal


x və y ədədlərindən ən böyüyünün tapılması alqoritminə aid misala baxaq. Tutaq ki, bu ədədlərdən maksimumunun tapılması məsələsinin alqoritmi blok-sxem şəklində təsvir edilməsi tələb edilir. Burada X-in Y-dən böyük olması yoxlanılır və nəticədən asılı olaraq ya 1-ci, ya da 2-ci əməliyyat seçilir.

Dövri alqoritmlər


Proqramlaşdırmada tez-tez eyni əməliyyatlar qrupunun çoxlu sayda təkrar olunması lazım gəlir. Bu halda dövr alqoritmindən istifadə olunur.

Hesablama prosesinin təkrarən yerinə yetirilən hissəsinə dövr deyilir.

Aşağıdakı blok-sxemdə S operatoru P şərti ödənildiyi halda dəfələrlə yerinə yetirilir:

Dövri alqoritmin növləri


Dövri strukturlar iki tip ola bilər: sadəmürəkkəb. Sadə struktur bir, mürəkkəb struktur isə biri digərinə daxil olan iki və daha çox dövrdən ibarət olur. Bu strukturları sxematik olaraq belə göstərmək olar:





Mürəkkəb dövri struktur

Proqramlaşdırma dillərində dövri strukturların reallaşdırılması üçün önşərtlisonşərtli dövri operatorlardan istifadə olunur. Önşərtli operatorlarda dövrdən çıxış şərti dövrün əvvəlində, sonşərtli operatorlarda isə dövrün sonunda yoxlanılır. Önşərtli struktur WHILE ( nə qədər ki...) və FOR (üçün) operatoru ilə, sonşərtli struktur isə REPEAT ... UNTIL operatorları ilə yerinə yetirilir.




Önşərtli dövr

dövrdən çıxış

yox

yox



dövr

Şərt






Yüklə 253,06 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin