Amaliy mashg’ulot- 5 Mavzu: stl komponentalar va konteynerlar bilan tanishish. Shablonlar standart kutubxonasining tuzilmasi. Foydalanuvchining shablonlari

---

AMALIY MASHG’ULOT- 5 
Mavzu: STL komponentalar va konteynerlar bilan tanishish. Shablonlar 
standart kutubxonasining tuzilmasi. Foydalanuvchining shablonlari. 
 
Ishdan maqsad: Ushbu laboratoriya ishining maqsadi talabalar STL 
componentlar mavjudligini va ularning samaradorliklarini baholashni o‘rganishlari 
kerak. Shu asosda konteyner usullarini qiyosiy tahlil qilishlari, C++ dasturlash tilida 
vektor bilan ishlashni va ularga oid dasturlar tuzishni o‘zlashtirishlari kerak. 
Qo‘yilgan masala: Talabalar topshiriq variantiga mos vectorlar yordamida 
masalani yechish dasturini yaratish ko‘nikmasiga ega bo‘lishlari kerak. 
Ish tartibi: 
1. 
Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o‘rganish; 
2. 
Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish; 
3. 
C++ dasturlash muhitida dasturni yaratish; 
4. 
Natijalarni tekshirish; 
5. 
Hisobotni tayyorlash va topshirish. 
Standart shablonlar kutubxonasi (STL) - bu dasturlashning umumiy tuzilmalari 
va ro'yxatlari, steklari, massivlari va hk kabi funktsiyalarni ta'minlash uchun 
shablonlar sinflari to'plamihisiblanadi. 
STL uchta tarkibiy qismdan iborat: 
1. 
Konteynerlar 
2. 
Algoritmlar 
3. 
Iteratorlar 
Ushbu uchta komponent bir-biri bilan sinergiyada birgalikda ishlaydi va turli xil 
dasturiy echimlarni qo'llab-quvvatlaydi. Algoritm konteynerlarda saqlanadigan 
operatsiyani bajarish uchun iteratorlardan foydalanadi. 
Konteyner - bu xotirada ma'lumotlarni uyushgan tartibda saqlaydigan ob'ekt. 
STL-dagi konteynerlar shablon sinflari tomonidan amalga oshiriladi va shuning 
uchun har xil turdagi ma'lumotlarni saqlash uchun ularni osonlikcha o'zgartirish va 
sozlash mumkin. Konteynerlarda joylashgan ma'lumotlarni qayta ishlash uchun 
ishlatiladigan protsedura algoritm sifatida belgilanadi. STL boshlang'ich, qidirish, 
nusxalash, saralash va birlashtirish, nusxalash, saralash va birlashtirish kabi 
vazifalarni qo'llab-quvvatlash uchun juda ko'p turli xil algoritmlarni o'z ichiga oladi. 
Algoritmlar shablon funktsiyalari bilan amalga oshiriladi. 
Konteynerlar 
STL uchta toifaga birlashtirilgan o'nta konteynerni belgilaydi. 
Vektorlar element kiritilganda yoki o'chirilganda avtomatik ravishda 
o'lchamlarini o'zgartirish qobiliyatiga ega bo'lgan dinamik massivlar bilan bir xil, 
ularni saqlash konteyner tomonidan avtomatik ravishda boshqariladi. Vektor 
elementlari tutashgan omborga joylashtiriladi, shunda ularga iteratorlar yordamida 
o'tish va o'tish mumkin. Vektorlarda ma'lumotlar oxiriga kiritiladi. Oxirida qo'shish 
differentsial vaqtni oladi, chunki ba'zida qatorni kengaytirishga ehtiyoj paydo 

---

bo'lishi mumkin. Oxirgi elementni olib tashlash faqat doimiy vaqtni oladi, chunki 
o'lchamlarning o'zgarishi bo'lmaydi.