Boshqaruvning bozor iqtisodiyoti sharoitiga mos va xos tamoyillari va usullarichi?
Boshqaruvning am aliy tom onlari quyidagi aniq vazifalam i hal etishga: iqtisodiyotning bozor m unosabatlariga o ‘tishiga, foyda olishga, ishlab chiqarish sam aradorligini oshirish, aholi ijtimoiy himoyasini kuchaytirishga, kishilar m a’naviy darajalarini o ‘stirish va boshqalarga qaratilgandir. Uning nazariy tom onlari ning asosiy vazifalari quyidagilar: — boshqaruvning nazariy asoslarini o ’rganish; — bozor iqtisodiyoti sharoitida boshqaruvning asosiy usullarini o ‘rganish va am aliyotga tatbiq qilish; — boshqaruv faoliyati sohasida kasbiy m ahorat bilimlarini egallash; — boshqaruv tam oyillari, funksiyalari haqida tushuncha berish; — boshqaruv jarayonida kom m unikatsiyalar va ulardan foydalanish ko‘nikm alarini hosil qilish; — rahbarlik faoliyati b o ‘yicha kasbiy m ahorat uslub va madaniyati haqida bilim berish; — 0 ‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotida boshqaruv tizim ini o ‘rganish va tahlil qilish;
Korxona boshqaruvi hozir ahvoli qanday?
Har qanday tadbirkorlak faoliyatining muvaffaqiyati koʻproq xorijiy biznesda menejmentnig tarkibiy elementi boʻlgan korxona (bu yerda korxona ostida firma, kontsern, kompaniya, aksiyadorlik jamiyati, kooperativ, ijara, kichik korxona va biznesning boshqa birliklari tushuniladi) xodimlarini boshqarishning toʻgʻri tanlangan strategiyasiga bogʻliq. Strategiyani tanlash oʻz navbatida bir necha omillarga bogʻliq: korxona salohiyati qanday hajmiga ega; korxona salohiyatining raqobatbardoshligi darajasi qanchalik yuqori; bozordagi uning ulushi qanday va u etakchimi, raqibmi yoki orqada qoluvchimi; korxona oʻzining oldiga qanday maqsadlar qoʻygan – yetakchilikni mustahkamlash, yetakchilar safiga kirish, “oʻrtada” mustahkamlanish yoki inqirozdan qochish. Korxona qoʻyilgan maqsadlarga koʻra bozordagi hulqning u yoki bu strategiyasini tanlaydi
Boshqaruvning istiqboli hamda uni iqtisodiy o‘sish va ishlab chiqarish samaradorligini oshirishga yo‘naltirish nimalarni taqazo etadi?
Sanoat ishlab chiqarishiga oqilona rahbarlik qilish mamlakat xalq x o ‘jaligining yanada taraqqiy etishiga va mustahkamla nishiga har doim katta ta’sir ko‘rsatib keidi va kelgusa ham yetarli ta’sir k o ‘rsatadi.
Shuning uchun ham sanoatni boshqarish masalaiari doimo Respublika Prezidenti, Oliy Majlis va Vazirlar Mahkamasining diqqat e ’tiborida b o ia d i. Natijada, sanoatni boshqarish tizimi milliy iqtisodiyot va sanoat oldida turgan vazifalarga b o g iiq ravishda muttasil o ‘zgarib turadi.
Mustaqillikka erishilgandan so‘ng boshqaruv tizimida juda katta o ‘zgarishlar sodir b o ‘ldi. Iqtisodiyotga rahbarlikning ilmiy asoslari, ishlab chiqarishni boshqarishning tamoyillari va usullari ishlab chiqildi, boshqaruvning yangi tuzilmalari, funksiyalari, huquqlari va burchlari aniqlandi. Lekin, hali xo`jalikka rahbarlik qilish, ishlab chiqarishni boshqarishni yanada yaxshilash borasida o ‘z yechiminikutayotgan muammolar kam emas. Shuning uchun kelgusida sanoat ishlab chiqarishiga rahbarlik qilishni takomillashtirishning asosiy yo‘nalishlarini aniqlash alohida ahamiyat kasb etadi.Bulaming eng muhimlari quyidagilardan iborat:
1. Bozor iqtisodiyoti qoidalari va demokratik tamoyillarga
asoslangan boshqamv tiziminiyanada takomillashtirish;
Boshqaruvni amalga oshirish jarayonida iqtisodiyotni mafkuradan to ‘la xoli qilish, iqtisodning siyosatdan ustuvorligini to ‘la ta ’minlash;3. X o‘jalikka rahbarlik qilishda davlatning bosh islohotchi b o ‘lishiga to‘latekis erishish. Bzor munosabatlariga o ‘tish chuqurlasha borgan sari davltning boshqaruv tizimidagi m avqe’ini nodavlat tashkilotlari va o ‘z-o‘zini boshqarish tizimlariga o ‘tkaza borish;
4. Boshqaruv jarayonlarining mustahkam huquqiy asoslaga qurilishini ta’minlash. Qonunlaming barcha boshqaruv
subyektlari va obyektlari tomonidan og‘ishmay bajarishiga erishish;
5. Bozor islohotlari bosqichmabosqich va izchil ravishda amalga oshirilishini inobatga olgan holda boshqaruv tizmini ham bosqichmabosqich takomillashtirib borishni ta’minlash.Markazdan turib rahbarlik qilishda asosiy e'tibor quyidagilarga qaratilishi kerak inson omilini maksimal darajada faollashtirish, jamiyatning intellektual salohiyatini yuqori darajaga k o ‘tarish, samarali va sifatli mehnat qilish uchun sharoit va unga undovchi
motivlami yaratish; aholining ish bilan samarali va oqilona band bo'lishtni ta ’minlash va ijtimoiy adolat tamoyilini izchil amalga oshirish asosida mamlakat aholisining turmush darajasini yanada yuksaltirish;