Amaliy mashg’ulot Elektron sxemani maket (Breadboard)da qurish

Svetodiо
́ d 
(yorug’lik diodi) yoki 
yorug’lik tarqatuvchi 
diod
(
angl.
 
light-
emitting diode, LED
) – elektron-tirqishli o`tishlarga ega yarim o`tkazgichli element 
bo`lib, unda to`g’ri yo`nalishda elektr tokini o`tkazilishi paytida optik nurlanish paydo 
bo’ladi. 

---

 
Element 
– Svetodiod 
Ixtirochilar - 
Oleg Losev
 (1927),
Nik Xolon’yak
 (1962) 
Belgilanishi
 
Sxema komponentlari: 
 
Sxemani tashkil etish uchun quyidagilar kerak bo`ladi (
1.1-rasm):
 
1.
Maket (Breadboard); 
2.
Maketda ulash uchun o`tkazgich simlari (Wire Link);
3. 
1 kOm
qarshilikli rezistor; 
4. 
5 mm
li LED; 
5. Batareya qisqichi; 
6. 
9V
li batareya yoki boshqa elektr energiya manbai. 
 
 

---

Printsipial sxemani o`qish. 
LEDni ulash printsipial sxemasi (smexatik diagramma sifatida ham ma`lum) 
1.2-rasmda ko`rsatilgan: 
1.2-rasm. LEDni ulash printsipial sxemasi
Bu sxema bo`yicha (batareyadan soat strelkasi bo`yicha) akkumlyatorli 
batareyaning musbat chiqishini (qora ulash o`tkazgichi) 1 kOm rezistorga ulaymiz. 
Rezistorning boshqa uchini esa yorug’lik diodning anod uchiga ulaymiz. Yorug’lik 
diodning katod uchini esa akkumlyatorli batareyaning manfiy ulagichiga (qizil ulash 
o`tkazgichi) ulaymiz. 
Ko`pincha batareya yoki boshqa elektr manbani sxemada ko`rsatilmaydi. 
Bunday alternativ sxema qanday qilib kuchlanish zanjirda bog’lanishini ko`rsatib 
beradi. 1.3-rasmda alternativ sxemani ko`rishimiz mumkin: