Amaliy mashg’ulot. Munosabatlar ustida amallar. Munosabatlar kompozitsiyasi. Binar munosabatlar va ularning matrisalarini toppish (4 soat) Reja

Moslik 4 xilda bo’ladi:

1. 
   Birga-bir qiymatli moslik, bu va to’plamlar elementlari orasidagi shunday moslikki, bunda ning har bir elementiga ning bitta yagona elementi mos qo’yiladi. Masalan, musbat butun sonning kvadrati butun musbat sonning o’zi bilan birga-bir mos qo’yilgan.
   
2. 
   Birga-ko’p qiymatli moslik, bunda ning bitta elementiga danikkita va undan ortiq element mos qo’yilgan bo’ladi.
   

Masalan, - butun musbat sonlar to’plami bo’lsin:
- dan olingan kvadrat ildiz bo’lsin: .
3. Ko’pga-bir qiymatli moslik, bunda to’plamning har bir elementiga to’plamdan bir nechta qiymat mos qo’yiladi. Masalan, imtihon topshiruvchi talabalar to’plami ga baholar to’plami mos qo’yiladi. Bunda har bir talaba bittadab baho oladi, lekin 1 ta baho bir nechta talabaga qo’yiladi.
4. Ko’pga-ko’p qiymatli moslik, bunda to’plamning bitta elementiga to’plamdan bir nechta qiymat mos qo’yiladi, shuningdek, ning bitta elementiga dan bir nechta qiymat mos qo’yiladi. Masalan, - biror qurilmaning bajaruvchi sxemalari, - esa elementlar tipi deyish mumkin.
2.6-Misol. Odamlar o’rtasidagi “qarindoshlik” munosabati binar munosabat bo’lib, bu to’plam umumiy ajdodga ega bo’lgan odamlar juftligini o’z ichiga oladi.
Binar munosabatlar 3 xil usulda beriladi:

1. 
   Juftliklarning (sanab o’tilgan) ro’yhati.
   
2. 
   Matritsa (jadval) orqali.
   
3. 
   Grafik – struktura ko’rinishida.
   

berilgan bo’lsin, bu yerda . U holda, agar a va b orasida munosabat bo’lsa, C kvadrat matritsaning i-satri va j-ustuni kesishgan joyda joylashgan q element 1 ga teng bo’ladi; aks holda С_ij = 0.