Amaliy mashg`ulotdan mustaqil bajarish uchun topshiriqlar Mavzu. O’zbekiston milliy hisoblar tizimi-iqtisodiy statistikaning uslubiy negizi

Hisoblang:
1) yalpi ishlab chiqarish (YAICH)ni;
2) oraliq iste’mol xarajatlari (OI)ni;
3) yalpi va sof qo’shilgan qiymatni.
Yechish: Yuqorida qayd qilingan formulaga asosan:
1.

2. OI = xomashyo materiali va ehtiyot qismlar(600) + yoqilg’i va energiya(360) + yaroqsiz(brak) mahsulotlar(20) + laboratoriya xarajati(120) + ishchilarning ovqatlari va sut mahsuloti(2) + yuridik xizmatlar haqi(10) + mol-mulkni sug’urta qilish xizmatlari haqi(40) + marketing va reklama xarajatlari(106) + kredit xizmatlari haqi(20) + imorat va asbob-uskunalarning ijara xizmati haqi(22) = 1300 mln so’m.

3.Yalpi qo’shilgan qiymatni hisoblaymiz:
mln so’m.
4. Sof qo’shilgan qiymat quyidagiga teng:
mln so’m.

2. 
   Mustaqil echish ucun masalalar
   

1-masala. Mashinasozlik korxonasi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan (joriy baholarda, mln. so’m):

T/r	Ko’rsatkichlar	Bazis yili	Hisobot yili
1	2	3	4
1	Tayyor mahsulotlar, joriy yilda sotilgan	4300	6200
2	Kontragentga tuzilgan akt bo’yicha tovar berilgan, lekin kontragent olgan tovarining pulini to’lamagan	1200	550
3	To’liq tugallanmagan texnologik jarayon mahsuloti: -hisobot davrining boshlanishi; -hisobot davrining oxiri.	250 375	635 540
4	Barterga almashtirilgan mahsulot	175	105
5	Uskunalarni kapital ta’mirlash	125	200

Aniqlang:
1.Mashinasozlik korxonalarini bazis va joriy yillarda ishlab chiqargan yalpi mahsulotini hajmini;
2.Yalpi ishlab chiqarish qiymatlarini bazis yilga nisbatan tarkibiy siljishini.


2-masala. Kimyo sanoati korxonalarini joriy yil yakuniy ishlab chiqarish faoliyatining ifodalovchi ma’lumotlari quyidagicha (bozor bahosida, mln. so’m).