Amir temurning jahon tarixshunosligi va

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-23, Issue-3, December - 2022
 
77
Barcha tafsilotlaming to'liq tarixshunosligi: Jahon adabiyoti №1 (104) 2006-yil, 
yanvar sonida to'liq keltirilgan; Muhammadjon Xolbekov "Amir Temurning Yevropa 
qirollari bilan yozishmalar" -Samarkand, 1996, -38 bet. 
Istoriya Samarqanda. Tom 1: -Tashkent, Izd. «Fan», 1969, -482 s. 
Umnyakov I.N. MejdunarodnLie otnotenie Sredney Azii v nachale XV veka. 
Snoteniya Temura s Vizantiey i Frantsiey, Truda Uzbekskogo gosudarstvennogo 
universiteta im. N.Navon. Novaya seriya. №61. -Samarkand: izd. UzGU., 1956. -
s.179- 
Aslida, Yevropa olimlarining Amir Temur shaxsi va uning faoliyatiga qiziqishi 
XVI asrdan boshlangan edi. Jumladan, 1553-yili Italiyaning Florensiya shahrida 
italiyalik olim Perondinoning "Skifiyalik Tamerlanningf ulug'vorligi" asari bosib 
chiqilgan. Shuningdek bu davtda Pero Meksikaning "Buyuk Temur tarixi" asari chop 
etildi. 1582-yilda esa Seviliyada mashhur Ispaniya elchisi Klavixoning "Esdaliklar" 
kitobi nashrdan chiqdi. Aynan shu davrdan Amir Temur haqida turli tatqiqot asarlari, 
monografiyalar, Amir Temur bilan zamondosh bo'lgan elchilar kundaliklari va 
yozuvchilarning asarlari tarixshunoslikda muhim ma'lumotlar hisoblanib, to hozirgi 
kunga qadar Amir Temur haqida yoziladigan asarlarning keti uzilmaydi. Bugungi 
kunda Amir Temur va Temuriylar haqida 33 mamlakatda 500 dan ziyod chet ellik 
tadqiqotchilarning asarlari chop etildi.2006-yilda, Parijda Temuriylar davri tarixi va 
san'atini o'rganish bo'yicha assotsiatsiyaning asoschisi va prezidenti, professor Lyus'en 
Keren qalamiga mansub "Samarqandga, Temur davrida sayohat" kitob albomining 
uchinchi nashri bosmadan chiqdi. Bu kitob YUNESKOning "Ipak yo'li-muloqot yo'li" 
dasturiga muvofiq yozildi va nashrga tayyorlandi. Kitobning uchinchi nashri uning 
kitobxonlar orasida keng ommalashganidan dalolat beradi va u Yevropa kitobxonlarida 
ulug' bobokalonimiz, buyuk sarkarda va davlat arbobi Amir Temur shaxsiyatiga katta 
qiziqish uyg'otishi shubhasiz. 
Xulosa qilib shuni ta'kidlash kerakki, Sohibqiron Amir Temur mashhur davlat 
arbobi, mohir sarkarda sifatida O'zbekiston davlatchiligining yuksalishida muhim o'rin 
tutadi. Tarixiy manbalarda Amir Temur Sohibqiron nomi bilan bir qatorda "Sohibi 
jahon" hamda "Sohibi adl" - "Adolat sohibi" nomlari bilan ulug'lanishi tarixiy manbalar 
va tarixshunoslarning tatqiqot ishlarida namoyon bo'lishu bejizga emas. Bugun tarixiy 
bilimlarning bosqichlarini o'rganar ekanmiz, Mo'gullarning 150 yildan ortiq 
hukmronligidan so'ng Amir Temur buyuk sarkarda, davlat arbobi, adolatli hukmdor 
sifatida o'sha davrida yuksak cho'qqilariga erishgan madaniy sohalarga e'tibor bergan, 
mamlakatlarda shaharsozlik, me'morchilik, tasviriy san'at, naqqoshlik, metallga badiiy 
ishlov berish, hattotlik, ilmu fan, adabiyot, hunarmandchilik, xullas, barcha 
sohalarning rivojlanishiga asosiy sababchilaridan biri bo'lgan shaxs ekanligining 
guvohi bo'lamiz. O'zbekiston va jahon tarixshunosligida hozirgi kunga qadar o'zining 
dolzarb mavzuga ega ekanligini ko'rishimiz mumkin. Temur tuzgan buyuk davlatda 

---