Amir temurning jahon tarixshunosligi va

---

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-23, Issue-3, December - 2022
 
74
AMIR TEMURNING JAHON TARIXSHUNOSLIGI VA 
MANBASHUNOSLIGIDA TUTGAN O'RNI 
Turdiyeva Dilbar Ramazonovna
 Navoiy viloyati Uchquduq tumani 10-umumiy o'rta ta'lim maktabi
Tarix fani o'qituvchisi 
 
Annotatsiya
: Mazkur maqolada o'z davrida buyuk saltanat barpo etgan, o'zbek 
davlatchiligi va jahon tarixida munosib o'rin egallagan, buyuk sarkarda, ilm-fan 
homiysi Amir Temur shaxsining O'zbekiston va Jahon tarixshunosligida tutgan o'rni 
va ro'li haqida so'z boradi. Uning davlat hukumdori va ilm-fan homiysi sifatida tarixda 
o'chmas iz qoldirgani, shuningdek barcha davrlarda Temur shaxsining tarix fanida 
qanday ahamiyatga ega ekanligi haqida fikr-mulohazalar yuritiladi. Jahon tarixida 
Sohibqiron va uning tarixini o'rgangan ilmiy tatqiqotlar haqida ayrim ma'lumotlar 
keltirilib o'tiladi. 
Kalit so'zlar:
Amir Temur, Sohiqbiron, tarix, tarixshunoslik, manbashunoslik, 
tatqiqot, manba, bibliografiya, tarixnavislig. 
O'zbekiston Respublikasi taraqqiyotining yangi bosqichida davlat va jamiyatning 
har bir sohasida tubdan yangilanishlar, rivojlanish bilan bir qatorda milliy 
davlatchilikni mustahkamlash, yurtimizning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy hayotini 
barqaror izga solish va rivojlantirish bo'yicha keng qamrovli chora-tadbirlar amalga 
oshirilmoqda. Jumladan, yangilanayotgan O'zbekistonda tarix fanida ham ajdodlarimiz 
tarixini o'rganish, ularga to'g'ri va xolis baho berish, shu asosida milliy 
qadriyatlarimizni tiklash o'zining yangicha bosqichiga ko'tarildi. Zero, Prezidentimiz 
Shavkat Mirziyoyev ta'kidlaganidek: "Bizning havas qilsa arziydigan ulug' tariximiz 
bor. Havas qilsa arziydigan ulug' ajdodlarimiz bor"[1]. O'z davrida buyuk saltanat 
barpo etgan, o'zbek davlatchiligi va jahon tarixida munosib o'rin egallagan, buyuk 
sarkarda, ilm-fan homiysi Amir Temurdir. Amir Temur va temuriylar davri tarixi 
nafaqat o'lkamizning, balki jahon sivilizatsiyasi taraqqiyotida umume'tirof etilgan davr 
sifatida ko'plab tatqiqotchilar e'tiborini o'ziga jalb qiladi. 
XIV asr ikkinchi yarmida, Movarounnahrda siyosiy tarqoqlik yanada kuchaydi. 
Bunday og'ir vaziyatda feodal tarqoqlikdan barlos amirzodalaridan Amir Temur ustalik 
bilan foydalanib qoldi va 1370-yili oliy hokimiyatni qo'lga oldi. U 1370-1379 yillar 
davomoida mamlakatdagi tarqoqlikni tugatib, Movarounnahr va Xorazmni o'ziga 
bo'ysundirdi. 1381-1402 yillarda Amir Temur qo'shni mamlakatlar ustiga uyrish kilib, 
Eron, Kavkazorti, Iroq, Kichik Osiyo va Hindistonni istilo kildi. Oltin O'rda xoni 
To'xtamishga qaxshatqich zarba berib, uni poytaxti Saroy Berkani egalladi. Sohibqiron 
nafaqat O'zbekiston tarixida, balki, jahon xalqlari tarixida katta iz qoldirgan buyuk 

---