Anatomiya 2014. indd

 
silliq, chakka osti chuqurchasining oldingi de-
vorini hosil qiladi. Unda yonoq-chakka teshigi bor.
Ko‘z kosasiga qaragan yuzasi
 
ko‘z kosasining lateral-pastki 
devo ri ni va ko‘z kosasi osti qirrasining lateral qismini hosil qilish da 
qatna sha di. Bu yuzada joylashgan yonoq-ko‘z kosasi teshigi suyak 
ichida ikkiga bo‘linib, lateral yuzasiga yonoq-yuz teshigi bilan, 
chakka yuzasiga esa yonoq-chakka teshigi bilan ochiladi.
Peshona o‘sig‘i yuqoriga yo‘nalib, peshona suyagining yonoq 
o‘sig‘i va ponasimon suyakning katta qanoti bilan birikadi.
Chakka o‘sig‘i orqaga yo‘nalib, chakka suyagi yonoq o‘sig‘i bi-
lan qo‘shilib yonoq ravog‘ini
 
hosil qiladi.
Ko‘z yoshi suyagi
(os lacrimale)
 
bir juft, to‘rtburchak shakl-
dagi juda yupqa va nozik plastinka bo‘lib, ko‘z kosasi medial de-
vorining oldingi qismini hosil qilishda qatnashadi. Old va past to-

---

129
mondan ustki jag‘ning peshona o‘sig‘i bilan, orqa tomondan g‘al-
virsimon suyakning ko‘z kosasi plastinkasi bilan, yuqoridan pesho-
na suyagini ko‘z kosasi qismi ichki chekkasi bilan chegaralanadi. 
Lateral yuzada joylashgan ko‘z yoshi suyagining orqa qirrasini ol-
dida joylashgan ko‘z yoshi egati bilan qo‘shilib ko‘z yoshi xaltasi-
ning chuqurchasini hosil qiladi.
Burun suyagi
(os nasale)
 
bir juft bo‘lib, to‘rtburchakli plas-
tinka shaklida. U yassi suyaklar guruhiga kiradi. U ikki tomon dan 
medial qirralari vositasida o‘zaro birikib burun orqasini hosil qila-
di. Yuqori qirrasi peshona suyagining burun qismiga, lateral chek-
kasi ustki jag‘ suyagining peshona o‘sig‘iga birikadi. Pastki qirrasi 
erkin bo‘lib, burun teshigini yuqo ri tomondan chegaralaydi.
Tanglay suyagi
(os palatinum)
 
juft bo‘lib, ko‘z kosasi, burun 
bo‘sh lig‘i, og‘iz bo‘shlig‘i va qanot-tanglay chuqurchasini hosil qi-
lish da ish tirok etadi (69-rasm). U bir-biriga to‘g‘ri burchak hosil qi-
lib, birikkan gorizontal va perpendikulyar plastinkalardan iborat. 
Gorizontal plastinka
 
old tomondan ustki jag‘ning tanglay o‘sig‘i 
bilan, medial tomondan esa qarama-qarshi plastinka bilan o‘rta 
chok vositasida birikadi va qattiq tanglayni hosil qilishda ishtirok 
etadi. Uning orqa chekkasi silliq va erkin bo‘lib, ko‘ndalangiga bu-
kilgan; og‘iz bo‘shlig‘i ga qaragan pastki yuzasi g‘adir-budir, burun 
bo‘shlig‘iga qaragan yuzasi