Anatomiye giRİŞ

 
5. Bronchi (Bronşlar) 
Nares’lerden giren hava üst ve alt solunum yolların geçerek akciğer içindeki gaz alışverişinin 
gerçekleştirildiği ünitle olan lobus-acinus’lara ulaşır. Hava iletiminin soluk borusu ile lobus 
arasında kalan dallanma bölümü bronşlar olarak adlandırılır.  
Ana bronş, lober bronş ve segmental bronş olarak üç grup bronş vardır. Ana bronşlar için primer 
bronş, lober  bronşlar için sekonder bronş, segmental bronşlar için tersiyer bronş adlandırılması 
da yapılır. Bunlardan lober ve segmental bronşlar akciğer içinde yer aldığı halde ana bronşlar 
akciğer dışında kalırlar. Soluk borusundan sonra bronşların kademeli bir şekilde bölünerek 
dallanması bronş ağacı ( arbor bronchalis) olarak adlandırılır. 
a. Akciğer Dışı Bronşlar:  Bifucatio tracheae’dan sonraki ilk bronş dallanmları olan ana broşlar 
(Bronchus principalis) bu başlık altında incelenir. Sağ ve sol olarak iki ana bronş vardır. Sağ ana 
bronş (bronchus principalis dexter): Sağ ana bronş, sol ana bronşa göre daha geniş, daha 
kısa ve daha dik seyirlidir. Sağ ana bronş yaklaşık 2,5 cm uzunluğundadır. Hilum pulmonis'ten 
akciğer dokusuna giren sağ ana bronş üç lober dala ayrılır.  
Sol ana bronş (bronchus principalis sinister): Sol ana bronş; sağ ana bronşa göre daha dar, 
daha uzun ve daha horizontal seyirlidir. Sol ana bronş yaklaşık 5 cm uzunluğundadır. Hilum 
pulmonis'ten akciğer dokusuna giren sol ana bronş iki lober dala ayrılır.  
b. Akciğer içi bronşlar: Lober ve segmental bronşlar (bronchus lobaris, bronchus 
segmentalis) akciğer içi bronşlar olarak adlandırılır. Sağ ana bronş 3,sol ana bronş 2 lober 
bronşa ayrılır. Lober bronşlar da her bir akciğer de 10'ar adet segmental bronş (sağ 
akciğerde üç lober bronş 3+2+5, sol akciğerde 2 lober bronş 5+5 şeklinde) bölünür.  
Bronşların yapısı, trachea'nın yapısına benzer şekildedir: Fakat bronşiol aşamasına doğru 
kademeli bir şekilde kıkırdak yapılar ve düz kas tabakasında değişimler görülür. Mukoza 
katmanı solunum epiteli şeklindedir. Submucosa'da bronşial bezler (gll. bronchiales) bulunur. 
Muskulo-cartilaginöz katmandaki kıkırdaklar başlangıçta deforme U şeklinde olduğu halde, 
bronş çapı küçüldükçe küçük hiyalin parçalar haline gelirler. Düz kas lifleri sirküler seyirli 
demetler (m. spiralis) halinde uzanır. M. spiralis’ler otonom sinirlerle innerve edilir.