Ayak Kemikleri: İnsan vücudunun ağırlığını taşıma ve destekli harekelimizi sağlama ödevini
üstlenmiş olan ayaklarımız bu fonksiyonları en ideal şekilde yapabilecek bir kemik iskelete
sahiptir.
Toplam 26 kemikten ibaret olan ayak kemikleri (Ossa pedis) üç grupta ele alınırlar.
a. Ossa tarsi’leri (Ayak bileği kemik ) 7 adet
b. Ossa metatarsi (Ayak tarak kemikleri) 5 adet
c. Ossa digitorum pedis phalanges (Ayak parmak kemikleri) 14 adet. Ayak kemikleri transversal
ve longitudinal kemerler oluşturacak şekilde yerleşmişlerdir. Bu kemerlerin bozulması çeşitli
ayak şekil anomalilerine neden olur. Medial longitudinal kemer talus, calcaneus, os naviculare,
os cuneiforme I-II-III ve os metatarsale I-II-III tarafından lateral longitudinal kemer calcaneus,
os cuboideum ve os metatarsale IV-V tarafından oluşturulur. Transversal kemer ise os
cuboideum, os cuneiforme I-II-III ve metatarsal kemiklerin bazisleri tarafından yapılır.Ayak
kemerleri, kemiklerin uygun şekli, güçlü bağlar ve kasların tonusu tarafından korunur.
Ossa tarsi (Ayak bileği kemikleri): El bileği kemiklerine benzer şekilde iki sıra halinde
dizilmişlerdir. Arka sıra iki büyük kemik olan talus (eklem kemiği) ve calcaneus (topuk kemiği)
den ön sıra ise os naviculare (sandalsı kemik),ossa cuneiformia (kamamsı kemikler, 3 adet) ve os
cuboideum (kübik kemik)'ten oluşur. Talus,ayak iskeletinin bacağa bağlandığı art. talocruralis'e
katılır. Calcaneus.ayak iskeletinin en büyük kemiği olup topuk çıkıntısını oluşturur. Ossa
cuneiformia'lar ve os naviculare ön sıranın iç yanında,os cuboideum ise dış yanında yer alır.
Ossa metatarsi (ayak tarak kemikleri), 5 tane olup tibial (içyan) taraftan başlanarak I,II.,.....V.
metatarsal kemik şeklinde numaralanırlar. Eldeki metakarpal kemiklere benzer şekilde birer
minyatür uzun kemik yapısında olup, basis, corpus ve caput olarak üç bölümü vardır. Caputları,
ayak parmak kemikleri ile bazisleri ise ayak bilek kemiklerinin ön sırası ile eklem yapar. Ossa
digitorum pedis, phalanges (ayak parmak kemikleri), ayak baş parmağı (hallux.digitorum pedis
I)' nda 2. II-V.ayak parmaklarında 3'er tane olmak üzere toplam 14 kemikten ibarettir. Herbir
ayak parmağı kemiği minyatür bir uzun kemik yapısında olup basis,corpus ve caput olarak üç
bölümü vardır. II-V. parmaklarda bulunan üçer falanks proksimal, media (orta) ve distal falanks
olarak adlandırılır. Hallux'ta sadece proksimal ve distal falanks yer alır.