Birinchidan , mulkdorlar hamda ishchilar o`zlariga kerak bo`lgan iste'mol
buyumlarini qaerdan oladilar?
Ikkinchidan , ishlab chiqarishni takror olib borish va kengaytirish uchun
ular ishlab chiqarish vositalarini qaerdan oladilar?.
Uchinchidan , ishlab chiqarilgan mahsulotning qaysi qismi mulkdor,
tadbirkor va davlatning ehtiyojlarini qondira oladi?, degan savollar tug`iladi.Bu
masalani hal etish uchun ichki milliy mahsulotning tarkibiy qismlarini bilish va
tahlil qilish lozim.Chunki IMM ning har bir tarkibiy qismi ishlab chiqarishning
muhim samarasi bo`lib hisoblanadi.Jami ijtimoiy mahsulot bilan yalpi va ichki
milliy mahsulot o`rtasidagi farqni aniq tushunish uchun quyidagi misolni
keltiramiz.
Ishlab chiqarilgan milliy mahsulotning tuzilishi. (misoldagi raqamlar
shartli olingan).
18
Sotib olingan xom ashyo yonilg`i va materiallar Qo`shilgan qiymat Ich ki milliy mahsul ot Jami ijtimoiy mahsulot Amortiz
atsiya
Ish
haqi
To`langa
n soliqlar va
to`lovlar
(bahoga
qo`yiladigan
qismi)
fo
yda
Iste'mol
qilingan
ishlab
chiqarish
vositalari (S)
Zarur
iy
mahsulot
(V)
Qo`shimcha
mahsulot
(t)
Paxta
ishlab chiqarish
4
0
30
30
20
20
100
140
Paxtani
qayta ishlash
1
40
40
50
25
30
145
285
To`qimach
i-lik
2
85
50
60
30
40
180
465
Tikuvchili
k
4
65
45
50
35
30
160
625