Apa, men onın’ ekinshi laqabın da bilemen. Onı bir waqıtları awıl balaları «Berdan professor» dep te atag’an qusaydı g’oy. ► «Bizler bir u’yde

A) Qayg’ını er ko’terer, Jawındı jer ko’terer
115. Til sebepli adamnın’ bası da kesiliwi mu’mkin. A’y u’y xojası, eger sen jaman so’ylesen’, bir ku’n emes, bir ku’ni ol senin’ basın’dı jeydi, - degen pikir qaysı do’retiwshige tiyisli? A) Yusip Xas Xajib
116. «Og’uznama» til o’zgesheligi boyınsha qaysı shıg’armag’a jaqın turadı?A) Qorqıt ata kitabı
117. «Xamsa», «Baxıtqa baslawshı bilim», «Haqıyqatlar sıylıg’ı» shıg’armaları qanday qosıq formasında jazılg’an? A) ma’snawiy
118. Bul shıg’armadag’ı h’a’ripler bizin’ ku’ndelikli ko’rip ju’rgen h’a’riplerimizdin’ h’esh birewine uqsamaydı. Ha’tte, bunda en’ eski h’a’ripler dep qaralıp ju’rgen arab h’a’m latın h’a’riplerinin’ elementleri joq. Sog’an qarag’anda shıg’arma eski usılda … tilinde jazılg’an. Mag’lıwmat qaysı do’retpe h’aqqında h’a’m qaysı tilde jazılg’an?A) Orxon-Enesey jazıwları, tu’rkiy tilde
119. «Qorqıt ata» kitabının’ da’slepki bo’limi neden baslanadı?A) nakıl-maqal so’zlerden
120. Axmet Yugnakiy «Sen mendegi barlıq ilim-bilimdi u’yrendin’, endi pirlik, ustazlıq xızmetti baslawın’ kerek. Erten’ tan’ azanda esigin’nin’ aldına bir tu’ye kelip sho’gedi, sol tu’yeni minip, bas jibin basına qoy. Tu’ye qay jerge barıp sho’kse, sol jer senin’ ma’kanın’ bolar» dep ruxsat bergen sha’kirti kim ekenligin juwaplardan anıqlan’. A) S. Baqırg’aniy
80. Edige dastanindagi qusbegi kim A) Baynazar
81. Edige dastanindagi diywanbegi kim A) Qosnazar
82. Eki ayaqlida bole tatiw Tort ayaqlida bota tatiw nakılı qaysı da’stannan alıng’an?A) Edige da’stanınan
83. Qaraqalpaq a’debiyatı tariyxında neshe basqısh payda boldı? A) 4
84. Bir ku’ni tabaqqa … mısqal za’h’ardi saldı, so’ytip uyıttı qoydı.Edige tabaqta za’h’a’rdin’ barın bildi. A) 3
85. Da’rwazag’a keledi, Da’rwazanı bagıp turg’an,Mu’riteyler menen so’ylesip,
Ruxsat alıp qalag’a, At oynatıp keledi…A)) Edige
86. Edigeni ko’rip, Edigenin’ aybatı, sawlatı bayag’ı aytıp kelgeninen … ese zıyat ko’rindi Sa’temir xannın’ ko’zine. A) jeti
87. Qaqpaqlı Xoja ko’linde, Shılpıqtın’ qara tawında,Atsa mıltıq o’tpegen, Shapsa qılısh kespegen,Allanın’ dadı jetpese, Bendenin’ og’ı o’tpegen,Bir dushpanım bar edi. A)) Sa’temirdin’ Edigege aytqanı
88. Qırımnan la’shker atlansa,Sultan deydi ag’ası,So’yleytug’ın sheshennin’,
Tilinde bolar shekeri,Ju’retug’ın arıslannın’,Seksen jigit no’keri …A) Nuratdinnin’ Toqtamısqa aytqanı

1. 
   Du’nyag’a shıqqan son’ bergey qudayı, Den sawlıqtın’ bolmas h’esh ten’i-tayı, Ha’rkimnin’ o’zine Mısırdı jayı … Do’retiwshisin h’a’m shıg’armanın’ atın tabın’. *A) A’jiniyaz «Jaqsı»
   
2. 
   Esken samal seni qozg’ap, Qayıstırdı belin’di, Ushıradı erjetpesten, G’umshalang’an gu’lin’di. Qosıqtın’ atın tabın’. A) Aq qamıs
   
3. 
   Ku’nxoja shayır qaysı qosıg’ında eldin’ puxarası da, bayı da, ka’tqudaları da xanı da birge bolsın, birge oynap-ku’lsin, bir-birine qol-qabıs tiygizsin, basshı bardı-joqtı baqlap, ashtın’ awh’alına qarasın … degen mazmundı su’wretleydi? A) Nege kerek?
   
4. 
   Ku’nxoja qaysı qosıg’ında Toqtas, Mantıq boylarınan balıq awlag’anın aytadı? A) Jaylawım
   
5. 
   A’wel-ha’ o’skenim Ko’k o’zek boyı, Adamnın’ jeter me shug’ılg’a oyı, Puxaranın’ taymag’aylar tap-ku’yi…. dep Ku’nxoja qaysı qosıg’ında jazg’an? A) Jaylawım
   
6. 
   Ku’nxoja qaysı qosıg’ında ulamalardın’ tuwrı so’ylewi, haq jol menen na’siyat aytıwı, xalıqtın’ on’ar jolın izlewi kerekligi aytılg’an qosıg’ı qaysı? *A) El menen
   
7. 
   Aldıńda jol baslar agań hám bolsa, Japtan tuwrı agar sagań hám bolsa, … A) Ku’nxoja
   
8. 
   Esken samal seni qozgap,Qayıstırdı belińdi,Ushıradı erjetpesten,gumshalangan gúlińdi. A) Ku’nxoja
   
9. 
   Ájiniyaz qırga úshinshi mártebe barganında Qojban degen bayga … jıl dawamında molla bolıp jallangan. A) 3
   
10. 
    Adam uglı hárgiz gapıl bolmasın,Qızıl gúli gumshalanıp solmasın,Aq júzine sargısh qaygı tolmasın,… - dep tilek tilegen shayır? *S) A’jiniyaz
    
11. 
    Bul dúnyanıń kórki — adam balası, Adamnıń da kókke jeter nalası,… - degen qatarlardı A’jiniyaz qaysı qosıg’ında aytıp o’tken? *A) Ayırılsa
    
12. 
    Adam ulı adam qádirin bilmese, Onnan dúzde otlap júrgen mal jaqsı. Aytqan sózdiń maganasın bilmese, Ol adamnan tilsiz ósken lal jaqsı. A) Ajiniyaz
    
13. 
    Dúnya bir kórsetip Láyli jamalın, Aldı-ketti pikri-zikri qıyalım, … A’jiniyazdın’ qaysı qosıg’ınan? A) Da’wran bolmadı
    
14. 
    «Shıg’ırım», «Da’wran» qosıqlarının’ avtorı? *A) Berdaq
    
15. 
    «Tariyxım menin’» degen qosıqtın’ avtorı kim? *A) Berdaq
    
16. 
    Haqqa nalish eteyin men, Ótirik aytip neteyin men, Xalıqtı izlep keteyin men,… *A) Berdaq
    
17. 
    Uzaqta qawmi-qardashım, Ne sawdaga tústi basım, Márt jigit bolgay joldasım, … *A) Berdaq
    
18. 
    Tórt nárse dúnya tórkini,Áwel haq, insan bil bunı,… *A) Berdaq
    
19. 
    Qaysı qosıqlarında Berdaq xalıq mápi ushın gúresken, xalıqtıń arzıw-tileklerin iske asırıwshı márt adamlardıń bolıwın árman etedi.1. «Jaqsıraq», 2. «Xalıq ushın», 3. «Izler edim» 4. «Qashan ráhátlanadursań», 5. «Nadan bolma» 6. «Bilgeysiz» *A) 1,2,3
    
20. 
    Gewdem pútin kewlim qurgaq, Ómir qısqa, jolım jıraq, Astımda gashırım pıraq,… A) A’jiniyaz
    
21. 
    A’jiniyaz Bozataw waqıyasın o’z ko’zi menen ko’rgen bolsa, Berdaq …waqıyasın o’z ko’zi menen ko’rgen. A) Ernazar
    
22. 
    O’teshtin’ qaysı qosıg’ında suwsızlıq, ashlıq, biylerdin’ zulımlıg’ı saldarınan tuwılıp o’sken ata makanı menen xoshlasıw sezimi bayan etilgen? *A) Ko’k o’zek
    
23. 
    Men oylanıp kórsem jaga alısta, Men otırman qalıń qopa qamısta, Bala-shagam otırmeken jagısta, … A) Jetermen
    
24. 
    Astımda salım bar seksen bes batpan, Gúzdiń kúni qıraw tayawga qatqan,… «Salım» so’zinin’ ma’nisi? A) suwda ju’zetug’ın zat
    
25. 
    Orazbay, mola İzimbet, Kemal, Mamawbay qaysı qosıqta keltiriledi? A) Shermende
    
26. 
    Manawbay, Kemal degen jarlılardı bes-altı jıl jumıs isletip haqısın bermegenligi ushın Izimbetke qaysi shayır óziniń barlıq gázebin tógedi. *A) O’tesh
    

1. 
   Sandal at, Sha’wker at qaysı da’standa ushırasadı? A) Ma’spatsha
   
2. 
   Qullıq etip aldın’da, Gu’nayın’dı tilep alg’anman, Senin’ shıqpas janın’a, Sebepker men bolg’anman… «Ma’spatsha» da’stanında kimnin’ so’zleri? A) Sha’rdene baba
   
3. 
   Ma’spatshanın’ jıg’ılg’anın ko’rdi, sadaqqa jeti oq bar edi, jeti jagınan baylap attı, qalmaq qasına barmag’a qorıqtı, o’zi turıp qıyal etti: «Mag’an keregi Ayparsha g’oy, onı alıp erterek ketkenim jaqsı bolar» - deydi. Da’standag’ı kimnin’ so’zleri? A) Alan’g’asar Qarabet
   
4. 
   Jılwa taslap oynadı, Ilg’al etip maydanda, Segiz ku’n segbir qıladı, Shashırap ku’nler shıg’adı … «Ma’spatsha» da’stanında kim h’aqqında aytılg’an? A) Alan’g’asar Qarabet
   
5. 
   Ol zulımlıqqa bag’ınıw – o’zin’di-o’zin’ xorlaw, al o’z baxtı ushın gu’resiw, baxıtlı o’mir su’riwge erisiw dep tu’sinetug’ın qah’armandı belgilen’. A)) Ayparsha
   
6. 
   Buldırıq qassap, Qunqarsha qaysı da’stan qah’armanları? A) Go’rug’lı
   
7. 
   «Ma’spatsha» da’stanında da’slep qusbegi son’ xan bolıp ko’terilgen kim? A) Orazalı
   
8. 
   Babaxan isimli patsha ha’m xanlar qaysi da’standa ushirasadi A) Ma’spatsha, Bozug’lan
   
9. 
   Qaysisinda Babaxan “Shatir” laqabina iye A) G’a’rip ashiq
   
10. 
    A’bdikerim bay jolbarıstın’ ju’regin suwırıp aldı. … orap, bay qoynına saldı. Alg’anın Qarashashtın’ qolına tapsırdı. A) Xasıl pillege
    
11. 
    Ma’spatsha menen Ayparsha Sha’rdene babanı neshe ku’n tartısıp o’ltiredi? A) 3 ku’n
    
12. 
    Qartxoja … A) biy
    
13. 
    «Jan ag’am», «Ulıma uqsaydı, h’awazın’ senin’», «Ketsem de kelermen» h’a’m t.b. namalar qaraqalpaq xalqı arasında qaysı da’stan tiykarında payda boldı? A) G’a’rip ashıq
    
14. 
    «Bozuglan» da’stanının’ birinshi variantı qaysı jırawdan jazıp alındı?
    

A) A’bdireyim jıraw

15. 
    «Bozuglan» da’stanının’ birinshi variantı qayerli jırawdan jazıp alındı? A) Shımbaylı
    
16. 
    Ko’bikli h’a’m bulıt da’wler qaysı da’standa ushırasadı? A) Bozuglan
    
17. 
    Bozug’lannın’ su’ygen yarı qaysı patshanın’ qızı edi?
    

A) Ranay

18. 
    Bozug’lannın’ ruwı qaysı ruwdan? A) toqmang’ıt
    

Qara da’rya boyında Aqsha tawda kim jasaytugın edi?
A) Aqpan g’arrı

19. 
    Jeti jigit qosshı alıp, aq boz attın’ beline minip, on altı ku’n segbir salıp, tu’rli ba’lelerge qalıp Bozug’lannın’ otawına kim tayın boldı.
    

A) Ersarı

Joqardag’ının’ ba’rin yadlan’!

8-klass 2-povtor oqıp sheshiwdin’ sorawları (2) 2020