Apparaturalar. Fizioterapiyaning rivojlanish tarixi. Fizioterapevtik kabinetlar tuzilishi

Elektruyquning texnikasi va uslubi. 
Elektruyqu maxsus kabinetda qorong'i, 
yaxshi havo bilan ta’minlangan, shovqin bo'lmagan, sun’iy uxlashga moslashgan 
xona, kushetkada toza choyshab to'shalgan bo'lishi kerak. Muolajadan oldin shifokor 

---

va hamshira bemor bilan suhbatlashishi lozim. Elektruyqu muolajasi haqida 
tushuntiriladi. Bemor yotgan holatda bo'lishi kerak. Muolaja vaqtida bemor holatini 
o'zgartirmasligi, boshini burmasligi shart. 1,5 sm qalinlikdagi paxta tamponni iliq 
suvga namlab ko'z va ensa sohasini bosib turadigan elektrod metall chashkasiga 
kirgizib qo'yiladi. Keyin elektrod ko'z yumilgan holatda qovoq (—) va 
so'rg'ichsimon o'simtaga (+) rezina tasmali elektrodlar bilan fiksatsiyalanadi. So'ng 
apparatga ulanadi. Bemor sezuvchanligi bilan mo’ljallanadi. Uyqu chaqirish uchun 
individual tok kuchi, chastotasi olinadi. 
Bemor ko'z elektrodida "chumoli o'rmalagandek" hissini sezadi, ko'z sohasida 
titrash va kuchsiz turtkilar seziladi. Keyin qovoqda og'irlik hissi, kuchsiz bosh 
aylanish va uyqu vujudga keladi, nafas kamayadi va chuqurlashadi, puls 
sekinlashadi. Muolajadan so'ng bemor uyg'onadi elektrod olinadi. Bemorga 
yorug‘likka qaramaslik buyuriladi. Elektrod chashkasidagi paxta olib tashlanadi, 
metall chashka spirt bilan artiladi. 
Dozalash: 
Apparat intensivligi "Elektroson 2 " va "Elektroson 4" 3 — 5 dan 
10 — 15 mA oralig‘ida muolaja olib boriladi. Birinchi muolaja 15 — 20 minut. 
Keyingi muolaja 30 — 60 minut har kuni. Kurs davosi 10 — 15, 20 — 70 muolaja 
 
5.Galvanizatsiya. 
Galvanizatsiya
— davo va profilaktika maqsadida past chastotali, kichik 
kuchli, doimiy past kuchlanishli tok kuchini qo'llaydigan usul. 
Galvanizatsiyaning asosiy biologik ta’siri
. Doimiy tok harakati organizmga 
to‘qimalar orqali kirib, fizik-kimyoviy o‘zgarishga olib keladi. To'qimalar 
tarkibidagi ionlar mikrostrukturasining murakkab tuzilganligi tokning teng 
miqdorda taqsimlanmasligiga olib keladi. Organizmga tok qarshiligi kam bo'lgan 
yo‘llar qon tomirlari, limfa tomirlari, nerv stvollari va mushak orqali tarqaladi. Teri 
baryeri yuqori qarshilikka ega bo‘lganligi uchun galvanizatsiyada kuchlanishning 
katta qismi teriga to‘g‘ri keladi va bu yerda elektr energiyasining yutilishi yuzaga 
keladi. Shuning uchun teri retseptorlari ta’sirlanadi, to‘qima giperemiyalashadi, 
shishadi, to‘qima-suv elektrolid balansi o'zgaradi. 

---

Biologik to‘qimalarda fizik-kimyoviy o‘zgarishlarning yuzaga kelishi 
galvanizatsiyaning birlamchi ta’sirida namoyon bo’ladi. Ionlarning to‘qimalardagi 
nisbati ularning miqdori va sifatiga bogliq. Doimiy tok ta’sirida kationlar katodga, 
anionlar anodga qarab harakatlanadi. Ion harakatining tezligi har xil, bu kimyoviy-
fizik xususiyatiga (zaryad, radius, gidratatsiya) bog‘liq. Hujayralararo to‘siq elektr 
tokining o‘tish yo’lida ionlar harakatiga to‘sqinlik qiladi. Kislota-ishqor holati 
o‘zgaradi, natijada to‘qimada H+ katod OH ion anod joylashadi, pH o‘zgarib, 
fermentativ, biokalloid holatga ham ta’sir ko‘rsatadi.