Lazerning yaratilish tarixi.
Lazerlar kvant mexanikasi vatermodinamika fanlari
asosida yaratilgan. Birinchi marta amalda qo’llangan lazer 1960-yilda
Teodor
Mayman tomonidan Kaliforniya shtatida joylashgan Xyuza (Hughes Aircraft)
kompaniyasi laboratoriyasida kashf etildi. Mayman lazerni yaratishda 694 nanometr
to’lqin uzunligini beradigan yoqut tayoqchani qo’llagan. Taxminan shu vaqtda Eron
fizigi Ali Yavan gazli lazerni taqdim etdi va shu kashfiyoti uchun unga Albert
Eynshteyn mukofoti berilgan.
Tasnifi:
1.
Gazli lazerlar: geliy-neonli lazer, argonli lazer.
2.
Molekulyar lazerlar: SO
2
dagi lazer,
SO dagi lazer, eksimer gazli lazerlar,
alyumo-ittriyli lazer, titan- sapfirli lazer.
3.
Tashqi reduktorli lazerlar.
4.
Erkin elektronli lazerlar.
Quyosh nuridan hosil bo’luvchi lazerlar
Lazer apparati
to‘rt ko‘rinishdagi davolovchi omillar bilan ta’sir qilib, o‘ziga
xos quyidagi tabiiy anologik kvant ta’sir kuzatiladi: doimiy magnit maydon, qizil
spektrli ko‘rinadigan diapazondagi impulsli nurlantirish, keng maydonli infraqizil
nurlantirish, impulsli infraqizil nurlantirish. Bu to‘rt
davolovchi komponent bir
vaqtning o‘zida ta’sir qiladi, bunda bularning har biri bir-birining davolovchi
samarasini oshiradi. Lazer nurlarining tibbiy-biologik ta’siri subhujayra va hujayra
darajasida boradi. Lazerning ta’sir qiluvchi faktori bo’lib yo'naltirilgan
nur oqimi
xizmat qiladi.
Lazerning to‘qimalar bilan o‘zaro ta’siri quyidagicha amalga oshadi:
Dostları ilə paylaş: