№ара№алпа№ М!Млекетлик университети

Q(Di) = f ( P

i

, P

2

...P

3

.....P

P

, I,  T,  U ,  F )   (1)

Egerde berilgen X -  tovardin’  bahasi  (P)  dan basqa faktor-lardi turaqli dep

alsaq bahag’a baylanisli talap funkciyasin alamiz.

Q( Di) = f  (P

i)

       (2)

Bul funkciya to’mendegi u’sh usildin’ birewi menen beriliwi mu’mkin:

---

6

A)   Tablicali usil

P

P

I

P

2

....

P

n

Q

Q

I

 

Q

2

 ....

Q

n

bul jerde:

P

I

  ,  P

2

, ...Pn ha’m  Q

I

,  Q

2

,....Qn  tovardin’ bahalari ha’m sa’ykes talaptin’

empirikaliq ma’nisleri.

B) Analitikalik usil.

Baha ha’m talap arasindag’i baylanis

                     Q(Di) = a – b*p

i

  (3)

Bunda:

a,b  - konstantalar sizig’i arqali beriliwi mu’mkin, yamasa empirikaliq ma’nisleri

berilse baylanisti analitikaliq tu’rge regressiyaliq metod ja’rdeminde keltiriw

mu’mkin.

V) Grafikaliq usil.

     

Bul usil mikroekonomikada  en’ ko’p  qollanatug’in ha’m bayla-nislardi ko’z

aldimizg’a an’sat keltire alatug’in usil bolip esaplanadi. (2) funkciya talaptin’

uliwma nizamin an’latadi baha qansha to’men bolsa, talap sonsha joqari ha’m

kerisinshe. Grafi-kaliq tu’rde bul nizam keri iyiliwge iye ha’m D

i

 cizig’i arqali

su’wretlenedi. (1-su’wret). Bunin’ ja’rdeminde bahanin’ o’zgerisine tutiniwshinin’

juwap reakciyasin u’yreniwge boladi. Ma’selen:  baha P