Arab halifaligi va yevropa r e j a : Arab xalifaligining vujudga kelishi



Yüklə 19,61 Kb.
səhifə3/7
tarix07.01.2024
ölçüsü19,61 Kb.
#206539
1   2   3   4   5   6   7
ARAB HALIFALIGI VA YEVROPA

Xalifalik qo'shinlari VIII asr boshlarida Shimoliy Afrikani to'liq bo'ysundiradi. Toriq ibn Said boshchiligida arablar qo'shini 711-yili, keyinchilik uning nomi bilan atalgan Gibraltar (Jabal at Tariq "Toriq tog'i" so'zidan) bo'g'ozidan o'tib Ispaniyani bosib oladi. Yevropaga yurishlar Bordo shahri bo'sag'alariga qadar davom etadi. Puate jangida 732-yili franklar hukmdori Karl Martell arablarni yengib, ularning Fransiyaga yurishlariga chek qo'yadi.

  • Xalifalik qo'shinlari VIII asr boshlarida Shimoliy Afrikani to'liq bo'ysundiradi. Toriq ibn Said boshchiligida arablar qo'shini 711-yili, keyinchilik uning nomi bilan atalgan Gibraltar (Jabal at Tariq "Toriq tog'i" so'zidan) bo'g'ozidan o'tib Ispaniyani bosib oladi. Yevropaga yurishlar Bordo shahri bo'sag'alariga qadar davom etadi. Puate jangida 732-yili franklar hukmdori Karl Martell arablarni yengib, ularning Fransiyaga yurishlariga chek qo'yadi.
  • Sharqda arablar Kavkazoni va O'rta Osiyoni bosib olib, aholini islom diniga o'tkazadi. Xalifalikning Sharqqa yurishlari O'rta Osiyoda Talas, Hindistonda Mo'ltonga qadar davom etadi. Natijada VII-V1II asrning birinchi yarmida ulkan hududlarni egallagan davlat - Arab xalifaligining tashkil topishi bilan tugaydi. Bu davlatning poytaxti Damashq shahri bo'lgan.

Xalifalik Iroqning janubidagi yerlaming o'zidan har yili 7 million dirham daromad olgan. Arablar joriy etgan yer solig'i xiroj hosilning 1/3 ni tashkil etgan. Islomni qabul qilmagan boylardan 48, o'rta hollardan 24, kambag'al dehqon va hunarmandlardan 12 dirhamdan jizya solig'i olingan. Chorva mollari va savdodan olingan zakot 1/40 hissani tashkil etgan. Xalifalikda qullar mehnatidan ham foydalanilgan.

  • Xalifalik Iroqning janubidagi yerlaming o'zidan har yili 7 million dirham daromad olgan. Arablar joriy etgan yer solig'i xiroj hosilning 1/3 ni tashkil etgan. Islomni qabul qilmagan boylardan 48, o'rta hollardan 24, kambag'al dehqon va hunarmandlardan 12 dirhamdan jizya solig'i olingan. Chorva mollari va savdodan olingan zakot 1/40 hissani tashkil etgan. Xalifalikda qullar mehnatidan ham foydalanilgan.
  • VIII-IX asrlarda istilo qilin­gan mamlakatlarda qator xalq qo'zg'olonlari bo'lib o'tgan. Iroqning Kufa shahrida 685-yili ko'tarilgan qo'zg'olonda arab va forslar -- shahar kambag'allari va hunarmandlar qatnashgan. Bu qo'zg'olon 687-yilga qadar davom etgan.
  • O'rta Osiypning janubi Marv vohasida 747-yili Abu Muslim boshchiligidagi qo'zg'olonda aholining barcha toifalari: dehqonlar, savdogarlar, hunarmandlar, kadivarlar, qullar keng ishtirok etadi. Qo'zg'olon Movarounnahr va Xurosonni qamrab oladi. Abu Muslim boshchiligidagi qo'zg'olon natijasida Umaviylar hukmronligi (661-750) tugatilib, xalifalikda boshqaruv yangi sulola Abbosiylarga (750-1258) o'tadi.

Yüklə 19,61 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin