ARDUINO
TARAQQIYOTI
Ma’ruza #6
Mavzu: Arduino yordamida ovoz (tovush) hosil qilish
Reja:
1.
Ovozning xususiyatlari
2.
Karnay qanday ovoz chiqaradi ?
3.
Ovoz hosil qilish uchun tone() dan foydalanish
4.
Ta'rif faylini o'z ichiga olish
5.
Karnay simini ulash
6.
Ovoz ketma - ketligini yaratish
7.
Nota va davomiylik massivlarini tuzish
Xulosa
Arduinoda ovoz
chiqarishni boshlashdan oldin, tovushlar nima ekanligini va odamlar ularni
qanday qabul qilishini tushunishingiz kerak. Bu birinchi bo'limda siz tovush to'lqinlari qanday
paydo bo'lishi, ularning xususiyatlari va bu xususiyatlarning manipulyatsiyasi musiqa, ovozlar va
boshqalarni ishlab chiqarishi haqida bilib olasiz .
Ovozning xususiyatlari
Ovoz bosim to'lqini sifatida havo orqali uzatiladi. Ob'ekti sifatida kalonka, baraban, yoki
qo’ng’iroq tebranadi va natijada o’zining atrofidagi havoni ham tebratadi. Havo zarralari
tebranar ekan, ular energiyani atrofdagi zarrachalarga o'tkazadi va bu zarrachalarni ham
tebratadi. Bu usulda, tebranish zarrachalarining zanjirli reaktsiyasini yaratish
orqali bosim
to'lqini manbadan sizning quloq pardangizga o'tkaziladi. Xo'sh, nima uchun Arduinoda ovoz
chiqarishni tushunish uchun buni bilish kerak ?
Siz bu tebranuvchi zarrachalarning ikkita xususiyatini Arduino yordamida boshqarishingiz
mumkin: chastota va amplituda. Chastota havo zarralari oldinga va orqaga qanchalik tez
tebranishini, amplitudasi esa ularning tebranishlarining kattaligini ifodalaydi. Fizik ma'noda
yuqori amplitudali tovushlar balandroq, pastroq amplitudali tovushlar esa sokinroq. Yuqori
chastotali tovushlar balandroq ( soprano kabi ), past chastotali tovushlar esa pastroq (bas
kabi). Har xil amplitudali va chastotali tovush to'lqinlarining sinusoidal tasvirlarini ko'rsatadigan
quyidagi rasmdagi diagramani ko'rib chiqing .
Ushbu rasmda uchta pianino notasi ko'rsatilgan: past, o'rta va soprano C. Har biri berilgan
chastotalarni past va yuqori amplitudada ko'rsatadi. Misol
tariqasida, chastota va amplitudani
tushunish uchun o'rta C ga e'tibor qarating. O'rta C 261.63 Hertz (Gts) chastotaga ega.
Boshqacha qilib aytganda, karnay, gitara tori yoki pianino tori sekundiga 261,63 tebranishni
bajaradi. Bu qiymatni qaytarib, siz to'lqin
davrini topishingiz mumkin, uni yuqoridagi rasmda
ko'rish oson. 1/261.63 3.822 millisekundga teng, bu grafikdagi bitta to'liq tebranishning kengligi.
Arduinodan
foydalanib, siz bu davrni kvadrat to'lqin uchun belgilashingiz va shu bilan notaning
ohangini sozlashingiz mumkin.
Muhimi, Arduino aslida siz real dunyoda kuzatishingiz mumkin bo'lgan sinusoidal to'lqin qila
olmaydi . Kvadrat to'lqin - bu raqamli davriy to'lqin - u yuqori va past qiymatlar o'rtasida ham
tebranadi , lekin u sinus to'lqin kabi sekin emas, bir zumda o'zgaradi. Bu hali ham
tovushga olib
keladigan bosim to'lqinini yaratadi, lekin u sinusoidal to'lqin kabi "chiroyli" emas .
Amplitudaga kelsak, siz buni dinamik orqali o'tishga ruxsat berilgan oqim miqdorini o'zgartirish
orqali boshqarishingiz mumkin . Karnay bilan bir qatorda potentsiometr yordamida siz
dinamikning ovoz balandligini dinamik ravishda sozlashingiz mumkin.