Arifmetik mantiqiy qurilma vazifasini tashkil etiluvchilar bilan tanishish. Amq

LABORATORIYA ISHI

MAVZU: ARIFMETIK MANTIQIY QURILMA VAZIFASINI TASHKIL ETILUVCHILAR BILAN TANISHISH.
AMQ-raqamli va belgili axborotlar ustidabarcha arifmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajarish uchun mo`ljallangan qurilmar

Boshqaruv qurilmasi- kompyuterning barcha qurilmalari ishini boshqaradi, muvofiqlashtiradi
Registlar – mashina ishining aniq taktlarida bajariladigan hisoblash ishlarida axborotlarni to`g`ridan to`g`ri vaqtincha saqlash, qayta ishlash va jo`natish uchun mo’ljallangan mikroprotsessorli xotira
Xotira – ma’lumotlarni tezkor xotiradan o‘qish va bajarishga hozirlash uchun ikkita 1-darajali va 2-darajali kesh xotiradan foydalaniladi.
Boshqaruv qurilmasi
Boshqaruv qurilmasi funktsional jihatdan ShKning eng murakkab qurilmasi sanaladi. Ushbu qurilma yo’riqlarning kodli shinasi (YKSh) vositasida mashinaning barcha bloklariga yetib boradigan boshqaruv signallarini shakllantiradi.
Arifmetik-mantiqiy qurilma kontseptsiyasi 1945da Djon fon Neymann tomonidan EDVAC nashriyotida taklif etilgan. U klassik fon-Neymann kompyuter arxitekturasining tarkibiy qismlaridan biri hisoblanadi.
DOIMIY XOTIRA QURILMASI
TEZKOR XOTIRA QURILMASI
KIRITISH
QURILMASI
CHIQARISH
QURILMASI
PROTSESSOR
AMQ
QB
Aritmetik-mantiqiy qurilma (AMQ; ing. arithmetic logic unit, ALU) - nazorat qurilmasi tomonidan boshqariladigan protsessor birligi arifmetik va mantiqiy o'zgarishlarni (elementarlardan boshlab) bu holatda operandlar deb ataladigan ma'lumotlarga nisbatan amalga oshirishga xizmat qiladi. Operandlar soni odatda mashina so'zining kattaligi yoki uzunligi deb ataladi.

AMQ arifmetik (Q, – , *, :) operatsiyalarni faqat so’nggi razryaddan so’ng qayd etilgan vergulli ikkilik axborotga, ya’ni faqat butun ikkilik sonlarga nisbatan bajaradi.

Mavzu:arifmetik mantiqiy qurilma uning vazifalari va tashkil etuvchilari

Raqamli mikrosxemalar fan va texnikaning ixtiyoriy masalasini yecha oladilar. Buning uchun raqamli mikrosxema asosidagi qurilmada , yechiladigan masalaning dastlab berilganlari haqidagi ma’lumotlar , yechish algoritmi va hisoblash natijalari faqat ikkita qiymat : 0 va 1 signallari ko’rinishida ifodalanadi. Ikkilik raqamlar ketma –ketligi yordamida raqamli qurilmalarda ixtiyoriy ma’lumotlarni kodlash , saqlash va qayta ishlash mumkin . shunday qilib , raqamli tizimlarda o’zgaruvchan va o’zgarmas kattaliklar raqamlar ko’rinishida ifodalanadi. Shuning uchun ularda masalalar sonli usullari qo’llaniladi.

Arifmetik va mantiqiy amallar bajariladigan qurilma arifmetik-mantiqiy qurilma deb ataladi.

AMQ kirishi va chiqishlari
K155IP3 IS misolida to’rt razryadli AMQ NING funksional imkoniyatlari bilan tanishib chiqamiz. Uning shartlari belgilanishi rasmda keltirilgan . Mazkur sxema yoki mantiqiy , arifmetik amallarni bajaruvchi ikkita rejimda ishlashi mumkin . qurilma ikkita 4-razryadli operandlardan foydalanib 16 ta arifmetik amallarni bajarishi mumkin . bajariladigan amal turi M kirishga beriladigan boshqaruv signali darajasi bilan belgilanadi. Agar M kirishga kata kuchlanish darajasi berilgan bo’lsa , barcha ichki o’tkazishlar berkiladi va qurilma ketma –ket u yoki bu mantiqiy amalni bajaradi. Agar M kirishga kichik kuchlanish darajasi M berilgan bo’lsa , barcha ichki o’tishlarga ruhsat beriladi va ikkita to’rt razryadli operandlar ustidan arifmetik amallar bajariladi.


Soda amallar ketma –ketligi ko’rinishida ifodalanadigan masalalarni avtomatik ravishda yechish uchun berilganlarni , oraliq va olingan hisoblash natijalarini saqlshga , hamda oddiy amallarni bajarish tartibi haqidagi ma’lumotlarni saqlshga imkon beruvchi qurilma talab etiladi. Bunday qurilma xotira deb ataladi.