Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1

-dağ suvları susabımı qandırallayır: dağ suları susuzluğumu gedəyir.
-ol aman yaş, içkigə qanıqdı: o kötü dəliqanlı içgiyəv alıştı.

qanıqmaqan₁₁ zorlu. enerjik. yılmaz.

qanıt patava₁₁. tutquc₁₁. dəlil. -qanıt gətirmə: tüşünmək₁₁. inanmaq.

qanıtlı bəqimli₁₁. patavalı₁₁. ispat ediləbilir. dəlilli.

qanıtsız bəqimsiz₁₁. dəlilsiz. patavasız₁₁. tutqucsuz₁₁. dəlilsiz.

qanıva₁₁ naxış.
-qanıva tikmək: naxış işləmək.
-qanıva oyuvu: naxış desəni.

qanlı₁₁ 1. qorxunc. amansız. gəddar. mərhəmətsiz. dehşətli. 2. düşman. yağı. qılan₁₁. öldürücü.
-qanlı yav: amansız düşman.
-qanlı ölətmək: amansız salqın xəsdəlik.

qanmaq 1. tərilmək₁₁. qapılmaq. imrənmək. tamah etmək. 2. doymaq.

qanmaz buruş₁₁. tərs. danqaz.

qanqa₁₁ taxda. düzgün yontulmuş taxda parçası. 2. evlək. 3. yemək sofrası. təpsi.
-qanqa buz: taxtabux.
-qanqa baqa: qaplumbağa.
-qanqa tübçü: pisboğaz. acgöz. obur.

qanqal qabdırma₁₁. paltarda bulunan çəngəl. qopça.

qanqar tanqli₁₁ əsgi qaraçay yapısında xanların ən öndə gələni. baş pirənn.

qanqıc₁₁ 1. qazıq. sivri uclu sopa. 2. qaslı. yorulmaq bilməyən.
-qanqıc kişi: qanlı canlı kişi. sağlam. dinc. gürbüz kişi.

qanqırsamaq₁₁ dişi heyvanların qızışması. əş istəməsi. şəhvət duymaq.

qanqqaymaq₁₁ 1. devrilmək. yıxılmaq. 2. yuxarı qalxmaq. 3. zor durumda qalmaq. 4. ölmək.

qanqqaytmaq₁₁ 1. devirmək. yıxmaq. 2. yuxarı qaldırmaq. 3. zor durumda bıraqmaq. 4. öldürmək.

qanqqaz₁₁ quğu.

qanqqıldamaq₁₁ gəvəzəlik etmək. boşboğazlıq etmək. ötüşmək. cıvıldaşmaq.

qanqqıldavuq₁₁ gəvəzə. boşboğaz.

qanquraq bax > qaqqıc.

qanquy darqafalı. budala.

qanquyluq₁₁ darqafalıq. budalalıq.

qans₁₁ ot. çayır.
-bolcar qans: çim. çimən.
-qoqqa qans: çiçək. qoxar ot.
-qans basmaq: ot alağ bürümək.
-qans gücləmək: yabanı ot bürümək.
-qara qans: yüksük otu.
-sütlü qans: sütləgən.
-üçgül qans: yonca.

qanşav tüşgən dağ lalası.

qansımaq₁₁ ulumaq. ağlar kimi səs çıxarmaq.

qansız₁₁ zayıf. cılız. sısqa.

qantal boşsan₁₁. uyuşuq. alıq. ciqərsiz₁₁. uyuşuq. ilgisiz. mıymıntı. çiybel₁₁.uyuşuq. alıq. qaba. sakar. toqal₁₁. qolpu₁₁. bəcəriksiz. saqar. qottur₁₁. kotur. ağır. şişman. qotman₁₁. ağır. şişman. ağır.

qantallıq ciqərsizlik₁₁. uyuşuqluq. ilgisizlik. mıymıntılıq.

qantarmaq₁₁ bağlamaq. boşaltmaq. tökmək. devirmək. tevirmək. devirmək. boşaltmaq. tökmək. tökmək. boşaltmaq. devirmək.

qantuluq dolandırıcı. kurnaz. hüllük. -qantuluq kişi: kurnaz kişi. 2. qısır. -qantuluq buqa: qısır boğa. 3. quzunun şişmiş durumda ölü doğması. 4. boş. kof.
-qantuluq qaqqı: kof yumurta.

qanyon qol₁₁. sarp dərə.

qanzar₁₁ əl işi çizgili ipək qumaş.

qap -qapı sürgüsü: qurçoq₁₁. kilit.

qapa barınağ. pənahqah. kəbən.

qapağ qılıf. dış.

qapalı bıtıq. çabıq₁₁. yapıq. örtülü. etiq₁₁. edik.

qapamaq avmalamaq₁₁. kölgə edmək. görkəzməmək. qamamaq₁₁. bıqmaq. istəksizləşmək. istəyini itirmək. soğumaq. -üzərinə qapamaq: qaplamaq. qaplamaq₁₁. üzərinə geçirmək.

qapan qabqan₁₁. qapan₁₁. tuzaq.

qapanmaq bəğimək₁₁. tıxanmaq. bitəlmək₁₁. tonuqmaq₁₁. tıkanmaq. turçuqmaq₁₁. tıqanmaq. -üzərinə qapanmaq: sıxıca tutunmaq. qarışqanmaq₁₁. yapışmaq.

qapaq₁₁ çabqıc₁₁. yapaq. dağ yamacı. qablavuş.

qapara qabara₁₁. 1. yələk. 2. sütyen. lifcik. korset.

qaparıq qabarıq₁₁. yiyəcək. yemək.

qapatmaq bəqıitmək₁₁. sıxılatırmaq. sağlamlaştırmaq. yabmaq. çapmaq₁₁. örtmək. bitəmək₁₁. etmək₁₁. -sıxıca qapatmaq: qadavlamaq₁₁. kitləmək.

qapçaq₁₁ səhfə. yapraq.

qapçüq₁₁ çöp. kiçik çöp parçası. toz. qoşu. eşya.
-üy hapçüq: ev eşyası.
-gözümə qapçüq tüşgəndi: gözümə çöp qaçtı.

qapdı qabdı₁₁. 1. yemək. yiyəcək. 2. iştah.

qapı ağız.
-gizli qapı: dışa eşik.
-qapı önü: eşik alı. avlu.
-qapı sürgüsü: eşik qılıc. kilit.
-dış qapı: qabaq eşik.

qapılmaq qabılmaq₁₁. yenilmək. oyunda məğlub olmaq. tərilmək₁₁. qanmaq. imrənmək. tamah etmək. alınmaq₁₁. dəlirmək. çıldırmaq. qızmaq. öfgələnmək.

qapın qapna₁₁. bağ. dəmət.

qapıp qaçan sarmavuq₁₁.

qapırcaqlanmaq qabırçaqlanmaq₁₁. qavrılmaq. yanmaq. kömürləşmək.

qapışdırmaq qapışdırmaq₁₁. 1. durdurmaq. yavaşlatmaq. susturmaq. işləməz duruma gətirmək. 2. yıxmaq. əzmək. devirmək.

qapışmaq qabışmaq₁₁. 1. susmaq. səsi kəsilmək. 2. ölmək. can vermək. 3. somurtmaq.

qaplam qablam₁₁. paltar. geyim.

qaplamaq avlamaq₁₁. örtmək. üzərinə qapamaq. üzərinə geçirmək. vurmaq. urmaq₁₁. aldırmaq₁₁. doldurmaq. örtmək. kəbinləmək₁₁. qücləmək₁₁. işqal etmək. istila etmək. tışlamaq₁₁. dışlamaq. ciltləmək.
-çeqetni qar kəbinləgəndi₁₁: ormanı qar qaplamış.

qaplan
-qaplan yürəkli: qorxusuz. yiğit. qəhrəman.

qaplanmaq₁₁ bükülmək. qıvrılmaq.
-qaplanqan yaxa: devrik yaxa.

qaplavuc gölək tik yaxalı qafqas gömləği.

qapmaq qabmaq₁₁. ısırmaq. sarmaq₁₁. yaxalamaq. qazanmaq. yenmək. məğlub etmək.
-bıtır köp açqa qapdım: bildir (geçən il) çox para qazandım.
-it məni qabdı: it məni ısırdı.
-qapıb söləşmək: çatmaq. qızmaq.

qapna₁₁ qapın. ot, əkin dəməti. bağ.

qappar₁₁ 1. yara qabığı. 2. qurumuş kir, çamur.
-qappar bolmaq: 1. yaranın iyiləşməsi, qabuq bağlaması. 2. kirlənmək. 3. yanmaq. solmaq. 4. keçələşmək.
-qappar qat: kirin quruyub sərtləşməsi.

qappay börk₁₁ ağ qalpaq.

qapqacaq savut₁₁. saxut. tabaq. çanaq. savut-saba₁₁.

qapqamaq cumlamaq₁₁. yumlamaq. müsadərə etmək. toplamaq.

qapqaq₁₁ dağ yamacı.
-qapqaq başı: yamacın üst tərəfi.
-ullu qapqaq: uçrum. tik yamac.

qapqıc₁₁ soxucu. tikənli.

qapsamaq qımsınmaq₁₁. kəndinə mal etmək. almaq. yağmalamaq. sahiplənmək.

qapşur₁₁ daşların üzərində oluşan yosun.

qaptal₁₁ qafqas ərkək giyiminin içinə giyilən tik yaxalı, qalın qumaştan giysi.

qaptamaq biyləmək₁₁. bəyləmək. bağlamaq. ələ qeçirmək. uvuçlamaq₁₁. avuclamaq. ələ geçirmək.

qaptanmaz tıyqısız₁₁. səbirsiz. qadamaz₁₁. fəth olunmaz. sarsılmaz.

qaptırtmaq alındırmaq₁₁. dəlirtmək. qudurtmaq. azdırmaq. çıldırtmaq.

qapu qafu₁₁. hapisqana. zindan.

qaq₁₁ qafqasyalılara özgü yeməklərdən. mısır unundan yapılan bir tür ləpə. qurutulmuş et.
-saxlay saxlay qaq bolmaq: çox bəkləmək.
-qaqı bolmaqan yerə kələsin soxmaq: üzərinə görəv olmayan işə girişmək.
-qaq aşamaq: xatalı olmaq. yanlış iş yapmaq. suçlu olmaq. -qaqdı-soqdu edmək: azarlamaq. paylamaq. alay etmək. dalqa geçmək.

qaqa cocuq dilində ayaq.
-qaqasın götürmək₁₁: kəndi sıyını e’tibarını yüksəltməyə çalışmaq. -qaqa burunlu: quntburun₁₁.

qaqalamaq çöbləmək. toplamaq.

qaqanaq 1. yeni doğmuş heyvan yavrusu. 2. döl yatağı sıvısı.
-qaqanaq çapıy: kiçik cucuq.

qaqanaq çam qozalağı.

qaqar₁₁ öğləyə yaxın vaxt.

qaqaray₁₁ qaqaraq₁₁. çam qozalağı.

qaqay₁₁ ağız. çənə.

qaqaybaş₁₁ qaqqıbaş. hoppa. havai.

qaqayçı hahayçı₁₁. yayqaracı.

qaqaylamaq hahaylamaq₁₁. acı bağırmaq.

qaqı taxıl qurutmaq üçün daştan yapılmış ocaq.

qaqılmaq vurulmaq. çalınmaq. silkilmək.
-davurbaz qaqıldı: davul çalındı.
-eşik qaqıldı: qapı vuruldu.
-qonqrav qaqıldı: zil çalındı.
-dirək qaqıldı: ağac silkildi.

qaqım₁₁ 1. taqırtı. gürültü. 2. darbə. vuruş.

qaqınlalamaq₁₁ azarlamaq. xaşlamaq.

qaqınmaq₁₁ azarlamaq. xaşlamaq. paylamaq.

qaqın-soqun₁₁ vura vura. dövərək.
-qaqın-soxun edmək: xaşlamaq. azarlamaq. paylamaq.

qaqıra₁₁ 1. sundurma. çardaq. 2. çit.

qaqırağ₁₁ 1. ot bitməyən daşlıq yer. quraq bölgə. 2. cılız bitgilərlə qapalı yer.

qaqırav₁₁ şaşı.

qaqırmaq yaxırmaq. sövmək. güstaxlıq yapmaq. kötü davranmaq.

qaqış₁₁ ayaq. bacaq.

qaqışdırmaq₁₁ vuruşturmaq. dövüştürmək. birbirinə çarpmaq.

qaqışmaq₁₁ dövüşmək. vuruşmaq.

qaqıy₁₁ ayaq. bacaq.

qaqlamaq₁₁ ət qurutmaq.

qaqmaq₁₁ vurmaq. sallamaq.
-baş qaqmaq: uyuqlamaq. içi geçmək.
-eşikni qaqmaq: qapıyı çalmaq.
-qanat qaqmaq: qanat çırpmaq.
-qöz qaqmaq: qöz qırpmaq.

qaqmar pesimist. bədbin. (#alqar: optimist. xoşbin.).

qaqoq₁₁ 1. kibirlli. qurlu. qurulu. 2. şik. 3. ifadəli.

qaqoqlanmaq₁₁ yaxa satmaq. ifadə satmaq

qaqoqlu₁₁ şik. ifadəli. kibirli.

qaqqı yumurta. -xirə qaqqı: lax yumurta.
-çayqalan qaqqı₁₁: qantuluq qaqqı₁₁: quru qaqqı₁₁: kof yumurta.
-xıra qaqqı: rafadan pişmiş yumurta.
-qaqqıda tüq izləqən: hər şeyə bahana bulan. qusur bulan.

qaqqıbaş₁₁ 1. ağlı qıt. 2. qafası yumurta kimi olan.

qaqqıc₁₁ dəğirmən daşı döndüqcə daşa taxılın tökülməsini sağlayan taxda parçası.

qaqsı₁₁ acımsı. dadımış.
-yav qaqsı bolqandı: yağ acımış.

qaqsımaq₁₁ çürütmək. küf qoxmaq.

qaqsınmaq₁₁ getdikcə zayıflamaq.

qaqu₁₁ yemiş.
-qagu edmək: meyva vermək.

qar edmək sasıtmaq₁₁. sağırlatmaq.

qar 1. çapalaq. yapalaq. ləpə ləpə yağan qar. iri qar dənəsi. 2. kar₁₁. gəlir. qazanç.
-qarda iz qoymaqan: kurnaz.
-ilk qar: qırpaq₁₁. incə yağan qar.
-incə incə qar yağmaq: qırpaqlamaq₁₁.
-qar kişi₁₁ tabu dildə avçı.
-qar fırtanası: burdum₁₁. tipi.
-qarın buz tutup sərtləşməsi: qabırcaqlanma₁₁.
-yeni yağmış qar: çapu₁₁.

qara₁₁ 1. çox. bütün. həpsi. tamamı. 2. nişan. hədəf. 3. qura. quramat₁₁. 4. canciğər. sıxı fıqı. candan.
-qara atmaq: hədəfə od etmək.
-qara içəqi₁₁: incə bağırsaq.
-qara ağac: qatağaç₁₁.
-qara ərik: kürəgəy₁₁.
-qara suv: qaynaq. pinar.
-qara saban: kotan. qoton₁₁. pulluq.
-qara basmaq: basdırıqlanmaq₁₁. qabus görmək.
-qara sürmə: söqüş₁₁. çəkiştirmə. iftira. ləkə. küfür.
-qara sürülmüş: söqümlü₁₁. ləkəli. iftira edilmiş.
-qara süyək: kölə soyundan gələn. alt təbəqəyə mənsup.
-qara atqa mindırmək: alçatmaq. rəzil etmək.
-qara baqanaqa taqmaq: rəzil etmək. xalqın önünündə qınamaq.
-qara buğday: çavdar.
-qara caquv: qara yaxuv. iftira.
-qara yaxmaq: iftira etmək.
-qara yel: quzey yeli. sərt yel.
-qara yürək: kötü ürəkli. dönük. xain.
-qara əmgək: cefa. çilə.
-qara-dura: əsmər.
-qara gögən: çaqal əriği çalısı.
-qara xalq: avam təbəqəsi.
-qara qıyın: qara büyü.
-qara iş: qol əməği. əl əməği.
-qara işçi: zor iştə çalışan işçi.
-qara qayın: quş kirazı ağacı.
-qara geymək: yas tutmaq.
-qara kəsəv: 1. şarbon xəsdəliği. 2. qapqara. simsiyah.
-qara güc: qaba quvvət.
-qara nanıq₁₁: böğürtlən.
-qara saban: sonyazda dərilmiş tarla.
-qara savut: gümüş üzərinə işlənən savat.
-qara söz:1. qonuşma dili. 2. nəsir. düzyazı.
-qara suv: üz suyu.
-qara tanımaq: oxur yazar olmaq.
-qara tanıqan: oxur yazar. təhsilli.
-qara tanımaqan: cahil.
-qara tarta bilgən: oxur yazar.
-qara daşqa taqmaq: cəzalandırmaq. xalqın önündə alçatmaq, rəzil etmək.
-qara tıqılavnu basmaq: susup oturmaq. qonuşmadan dinləmək.
-qara toru: qarayağız.
-qara tutmaq: yas tutmaq.
-qara tutqan: yaslı. matəmli.
-qara tuvar giri basmaqan: həyatında heç sıxıntı görməmiş.
-qara tükümçək: bağırsaq düğümlənməsi.
-qara çinli: əsmər.
-qaralı: yaslı. matəmli.

qarabasan basdırıqlanuv₁₁. qabus.

qarabavur₁₁ kinli. kötü niyyətli. qərəzkar.

qaraçay qafqasya’da qaraçay bölgəsi.
-ullu qaraçay: elbruz dağının ətəğində, hurzuq, uçqulan. qart-curt dərələrinin, köylərinin bulunduğu yüksək dağlıq bölgə.
-qaraçay koban: quban ırmağının baş bölümü.

qarağac eçqi ağac₁₁

qaraldım qoyu rəng.
-qaraldım qızıl: qoyu qırmızı.
-qaraldım göy: qoyu göy.

qaralı yaslı. matəmli.

qaralmaq₁₁ qararmaq. sönmək.

qaraltı qarartı. qarançqa₁₁. qorxuluq. kölgə. çevrə çizgisi. silüet. qarantqa₁₁. silüet. kölgə.

qaram gözün görəbildiği ən uzaq nuxdə. üfüq. baxış. nəzər. görünüş. -tış qaram: dış görünüm. -qaramı qar yavdurqan: kinli. əksi. tərs.

qaraman₁₁ qaraağaç. qüdüçü. oğru.

qaramaq -tərs qaramaq: şaşı baxmaq.

qaramaq₁₁ baxmaq.
-qaş tübündən qaramaq: qaşlarını çatıb baxmaq.
-qaş baş tüküb qaramaq: qaşlarını çatıb baxmaq.
-qarab qaraqınçı: göz açıb qapayıncaya qədər.
-onq qözdən qaramaq: iyi gözlə baxmaq.
-aman qözdən qaramaq: sevməmək. xoşlanmamaq.
-aman bet bilə qaramaq: sevməmək. xoşlanmamaq.

qaramaşaq₁₁ iskambil oyununda "maça".

qaramat₁₁ cənnət.

qaramdıl qoyu rəng.

qaramlı₁₁ əndamlı. boylu boslu. yaxışıqlı. heybətli.

qaramsar salqın₁₁. asıx yüzlü. neşəsiz. somurtqan. soğuq.

qaramsız₁₁ solqun. tatsız. biçimsiz. göstərişsiz. əndamsız.

qaran₁₁ verimsiz. hasılın kötü olması.
-qaran qalmaq: verimsiz olmaq.

qarançqa₁₁ qorxuluq. kölgə. qaraltı.

qaranlıq avana₁₁. avanqı. kölgə.

qaranqı₁₁ 1. ıssız. quytu. tənha. 2. qaranlıq. 3. cahil.
-qaranqı yer₁₁: ıssız yer.
-qaranqı el₁₁:ıssız köy.
-qöz qaranqı edmək: cəsarət etmək. cürət etmək. cəsarətlə bir işə atılmaq.

qarantqa₁₁ silüet. kölgə. qaraltı.

qaraqat 1. yasaq. yasaxlanmış. 2. pis. kirli.

qaraqay tərəq qozalağlı ağac.

qaraqişi topraq yiyəsi adi kişi.

qaraqol bekəvul₁₁. bəkavul. qoruyucu. bəkçi. qalavur₁₁. gözçü. gözətləyici.

qarar qərar. onov₁₁. bəqim. bağım. bəğim₁₁.
-südnü bəqimi: məhkəmə qararı.
-biçimli onov: qarşılıqlı tartışib verilən qarar.
-qarar vərəməmək: ikili bolmaq. quşqulanmaq.
-qarar vermək: qıymaq₁₁. yapmaq.
-qarar vermək: bağımlamaq. bəğimləmək₁₁. qarara varmaq. sözləşmək. anlaşmaq. qararlaştırmaq.
-qarara varmaq: bağımlamaq. bəğimləmək₁₁. qarar vermək. sözləşmək. anlaşmaq. qararlaştırmaq.

qararlaşmaq kəsişmək. biçimləşək₁₁. qarşılıqlı qonuşup

qararlaştırmaq bağımlamaq. bəğimləmək₁₁. qarara varmaq. qarar vermək. sözləşmək. anlaşmaq. onovlaşmaq₁₁.

qararlı ötgür₁₁. odlu. qacığmaqan₁₁. iradəli. tavqal₁₁. cəsur. şüca'. gözübək. atılqan. yılmaz. əzimli. ertəli. irtəli. iradəli.

qararmaq qaralmaq₁₁. sönmək.

qararqah orda₁₁. ordu.

qararsız arlı-bərli₁₁. oynaq. güvənilməz. bəlirsiz. qarışıq. mübhəm. armavlu₁₁. quşqulu. arsarlı₁₁. quşqulu. bəqimsiz₁₁. güvənılməz. sallantılı. -qararsız olmaq: arsarlanmaq₁₁. quşqulanmaq.

qararsızlıq aragura₁₁. quşqu. quşqulu. quşqululü. tərəddüd. armavluq. quşquluq. avuş₁₁. quşquluq. şəggilik.

qarasaban cırqa₁₁. yırqa.

qarasıman₁₁ əsmər.

qarasürmə iftira. söğüm₁₁. kötüləmə.

qarasuv₁₁ qaynaq. pinar.

qaraton₁₁ qısır. cocuğu olmayan.

qarav₁₁ 1. baxış. nəzər. baxma. 2. kor.
-qarav soğur: kor.

qaravaş₁₁ cariyə. qadın kölə. uşaq.

qaravçu₁₁ seyirçi. baxan. baxar. tamaşaçı.

qaravsuz₁₁ 1. gözə görünməyən. 2. derhal. vaxt geçirməksizin. həmən.
-qaravsuz tərbə!: həmən hərəkət et!.

qaravul₁₁ gözçü. bəkçi.

qaravuz₁₁ əsmər. qoyu rəngli.
-qaravuz qızıl: bordo.
-qaravuz göy: göyümsi qır rəng.

qarayaq₁₁ baldırı çılpaq. avara. avam təbəqəsindən olan.

qarç 1. qaş. taraq. daraq. dərək. dilim. parça. 2. niyyət. tasarı. məqsəd.

qarçıq₁₁ qar dənəsi.

qarçlanmaq₁₁ niyyətlənmək. hədəf tutmaq.
-oqurqa yürəqim qarçlanıb turadı: oxumaya ürəgim niyyətlənir.

qardaş -atavul qarnaş: eyni soya mənsup qardaşlar. -iki qardaş cocuğu:tuvqan₁₁. yeğən. -süt qardaş: əmildaş₁₁.

qarı₁₁ qarış. qolun omuzla bilək arasında qalan bölümü. -xanın qarısı: xanışqa₁₁.

qarılamaq₁₁ ölçmək.

qarılmaq₁₁ boğazında qalmaq. səsi qısılmaq.
-tamaqı qarılmaq: səsi qısılmaq.

qarılqaç₁₁ qırlanqıç.

qarım₁₁ güc. quvvət.

qarımaq₁₁ görmək. yetmək. yetişmək. kafi gəlmək.