Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1

tayaqsız cazıqsınuvsuz₁₁: yazıqsınuvsuz. qorusız. himayəsiz.

tayav₁₁ ev, dam girişi. giriş.

tayaz dayaz. yayuv₁₁. irmağın geçit yeri. saylıq₁₁. sığlıq. dərin olmayan yer.

tayaz dayaz.səthi. yüzəysəl. say₁₁.

taydırmaq₁₁ 1. qaydırmaq. 2. yerini dəğiştirmək. qımıldatmaq. 3. devirmək. alaşağı etmək. 4. qovmaq. dəfətmək. 4. çalmaq. aşırmaq. yürütmək. 6. çıxarmaq. gidərmək. ortadan qaldırmaq.

tayım dayım₁₁. əbədi. ilələbəd.

tayimi dayimi. taymaz₁₁. dəvamlı. aralıqsız. arasız. dəğişməz.

tayirə batar. ev. qonut.

tayirə tomalaq₁₁. yuvarlaq. tuqul₁₁. yuvarlaq. təkərlək. -dayirə şəklində: dayral. oymat₁₁.

tayışmaq 1. qaymaq. 2. pozulmaq.

tayıv₁₁ çıxıq.

taylan₁₁ qohum.

taymaq₁₁ qaymaq. yerindən oynamaq.
-arba yoldan tayqandı: araba yoldan qaymış.
-börkü bir yanına tayqandı: qalpağı bir tərəfə əğilmiş.
-aşqınım tayqandı: midən düşümüş.

taymaq₁₁ vazqeçmək. geri dönmək.
-aytqanından taymaq: sözündən dönmək.
-ol aytqanından tayqandı: o söylədiğindən çıxmış.

taymay₁₁ dəvamlı. dayima. hər zaman.

taymaz₁₁ daymaz. dayimi. dəvamlı. aralıqsız. arasız. dəğişməz. qüstax. utanmaz. vicdansız.

taymazdan₁₁ dayima. dəvamlı. kəsintisiz.

taynaq tutaq. durcaq. muqavimət.

taynaqlı daynaqlı. qamamaqan₁₁. iradəli. istəkli. israrlı.

taynaqsız çıdavsuz₁₁. dözümsüz.

taynıqsız daynıqsız. cadav₁₁. canıtez. səbirsiz.

taypa₁₁ böyük tay.

taypan₁₁ bir at cinsi.

taypaq₁₁ şapqa.

tayqalamaq₁₁ qaymaq.

tayqalaq₁₁ qayqan.

tayqalatmaq₁₁ qaydırmaq.

tayqalav₁₁ qayma.

tayqanç₁₁ qayqan.

tayqaq₁₁ qayqan.

tayqaqlamaq₁₁ qaymaq.

tayqaqlatmaq₁₁ qaydırmaq.

tayqaqlav₁₁ qayma.

tayqaqlıq₁₁ qayqanlıq.

tayral dayral. oymat₁₁. dayirə şəklində. toqaytın₁₁. girdən. dolanbac.

tayrə girdə. tobar.

taz₁₁ tas. ləgən.

taza 1. təmiz. 2. saf. 3. namuslu. dürüst. 4. bütün. tamamiylə. qayət. pek.
-taza yürək: namuslu. təmiz ürəkli.
-taza çillə: saf ipək.
-taza suv: təmiz su.

tazalamaq₁₁ təmizləmək.
-ayıbdan tazalamaq: qusurun gidərmək. təmiz çıxarmaq.
-üynü tazalamaq: evi təmizləmək.

tazalanmaq₁₁ təmizlənmək.

tazalav₁₁ təmizlik.

tazalıq₁₁ təmizlik. saflıq. dürüstlük.

tazlaq qımıcbaş₁₁.

tazlaq₁₁ dazlaq. qabbaş₁₁. kəl.

təb₁₁ deb. diyə.
-qudayqa qızbaydı deb, kişi aytalmaz: quday a qorxaqtır diyə kimsə söyləyəməz.

təbçildəmək₁₁ 1. qımıldamaq. qımıldanıb durmaq. 2. zorluqla yerimək. kiçik adımlarla yerimək.

təbçildəvüq₁₁ cıbıldız. cıvıldız. yerində duramayan. ələ avuca sığmayan.

təbçimək₁₁ qımıldamaq. hərəkət etmək.

təbəngi₁₁ at yəhərində üzənginin bağlandığı ətək bölümü.

təbəqə tapaqa. 1. doğru. tərəfə. 2. qatlam₁₁. qat.
-güdüçü elni qıyırı təbəqə callaqandı: hırsız köyün qırağına doğru sıvışmış.

təbər₁₁ dəbər. 1. güc. otorite. 2. təprək. dəbəş. hərəkət. 3. aybalta. yarım ay biçimində uzun saplı savaş baltası.

təbərli₁₁ dəbərli. güclü. otoritəli..

təbərmək₁₁ təpmək. 1. itmək. itələmək. 2. sürükləmək. 3. tıxmaq. yemək yemək.

təbəş dəbəş. təbər. təprək. hərəkət.

təbət₁₁ dəbət. nart nağıllarında bir qəhrəman adı.

təbi tutmaq törələrə uymaq. adətləri qorumaq.

təbin # toxda

təbindirmək₁₁ 1. hərəkət ettirmək. qımıldatmaq. 2. qızdırmaq. öfgələndirmək.

təbinmək₁₁ 1. hərəkət etmək. qımıldamaq. 2. qızmaq. öfgələnmək.

təbirə₁₁ bax > təbrə.

təbləmək₁₁ çiğnəmək. əzmək.
-sıyın təbləmək: hörmətdən salmaq. kiçik düşürmək. təhqir etmək. aşağılamaq.

təblənmək₁₁ çiğnəlmək. əzilmək.

təbmək təpmək₁₁. qaynamaq. yanmaq.

təbmək₁₁ təpmək.1. qımıldamaq. hərəkət etmək. yer dəğiştirmək. 2. vurmaq. çarpmaq. 3. qızmaq. öfgələnmək. 4. şiddətlənmək. hizini artırmaq. 5. sarsılmaq.
-ornundan təbməydi: yerindən qımıldamir.
-yürəqim təbədi: qəlbim çarpır.
-manqa nəq təbgənsə?: mənə niyə qızdın?.
-yel təbgəndi: yel şiddətləndi.

təbməy təprənməz. qımıldamaz.

təbməz₁₁ neptün.

təbrəmək₁₁ 1. başlamaq. 2. hərəkətə geçmək.
-yolqa təbrəmək: yola çıxmaq.

təbrəndirmək₁₁ qımıldatmaq. sarsmaq. sallandırmaq.

təbrəniv₁₁ sarsıntı. sallantı.
-yer təbrəniv: dəprəm.

təbrənmək₁₁ 1. başlanmaq. 2. qımıldamaq. sallanmaq. sarsılmaq. -yer təbrəngən: dəprəm. zəlzələ.

təbrəqiz₁₁ təprənin. qımıldayın.

təbrətmək₁₁ 1. hərəkət ettirmək. 2. başlatmaq.
-beşik təbrədmək: beşik sallamaq.

təcrübə etmək sınamaq₁₁. dənəmək.

tədbirmək ( db < _met > pd ) təpdirmək. qımıldatmaq. oynatmaq. hərəkət ettirmək.

tediqodu qırmır₁₁. qırqur.

tediqodu qodu₁₁.

tediqoducu dediqoducu. təqoda₁₁. söz daşıyan.

tediqoducu elqurut₁₁.

tediqoducu sözçü₁₁.

tediqoducu tübsüz çələk₁₁.

tədirgin olmaq həyəcanlanmaq. tesuqa etmək₁₁. qayğılanmaq.

təğərini düşürmək osallaşmaq₁₁. kötüləştirmək. işə yaramaz duruma gətirmək.

təğərini düşürütmək osallatmaq₁₁. kötüləştirmək.

təğərsiz osal₁₁. kötü. fəna. işə yaramaz. netəsiz.

təğərsizləşmək osallanmaq₁₁. kötüləşmək.

təğil tükül₁₁.

təgirmən -dəğirmən daşı döndüqcə daşa taxılın tökülməsini sağlayan taxda parçası: qaqqıc₁₁

təğirmən tirmən₁₁.

təğişirmə toğlav₁₁. dəğişmə. yenilənmə.

təğişmə almaşuv₁₁.

təğişmə toğlav₁₁. yenilənmə. dəğişirmə.

təğişmək dəğişmək. avuşmaq₁₁. türlənmək₁₁. alışınmaq₁₁. alışmaq₁₁. almaşınmaq₁₁. almaşmaq₁₁.

təğişməzlik tükürlük₁₁.

təğiştirmək alqasatmaq₁₁. qarıştırmaq. almaşdırmaq₁₁. almaşındır₁₁. başqartmaq. türləndirmək₁₁. alışdırmaq₁₁. alışındırmaq₁₁. yerinə geçirmək. alışındırmaq₁₁. yerinə geçirmək. -yerini dəğiştirmək: taydırmaq₁₁.qımıldatmaq.

təğiştirmək toğlamaq₁₁. yenilənmək.

təğmək tiymək₁₁. toxunmaq. (xəsdəlik) bulaşmaq. toxunmaq. qatılmaq₁₁.

təğnək sırıq. sopa. qırmıq₁₁.

təhdit qorquv₁₁. təhlikə.

təhlikə qorquv₁₁. təhdit

təhqiqat yapmaq yoqlamaq. tintmək₁₁. kontrol etmək. soruşturmaq.

tək dək. tənq₁₁ 1. arxadaş. 2. yaşıt. 3. dəri₁₁. -cən. -yetidən yetmişgə dəri: yedidən yetmışə. 4. əşit. müsavi. dənğ. boyuna uyqun. bərabərliq. bərabərə. əşit. yaşıt. 5. artsız-alsız₁₁. yalnız. kimsəsiz.
-təkiş bolmaq: bərabər qalmaq.
-tək parça: qısır₁₁. tüm.
-tək başına qalan: qoturbaş₁₁. yalnız qalan.
-çarsda atlarıbız təkiş boldular: yarışta atlarımız bərabərə qaldılar.
-tərəqlərni boyları təkişdi: ağacların boyları əşit.

tək qıllı₁₁. yalnız. ancaq. yalanda. yalnızca. sadəcə.

təkdüzə təqdüzə₁₁. təkiz. sozuq₁₁. yəksanaq. təksanaq.

təkə qandaqay₁₁: yabanı ərkək dağ geçisi.

təkər tiqil₁₁. diqilo. tınqıl tinqil₁₁. dinqil. çəmbər.

təkərək cıqırıq₁₁. halqa. maqara.

təkərlək töngərçək₁₁. töngərək₁₁. tuqul₁₁. yuvarlaq. dayirə. tüqürçək. düqürçək₁₁.

təkərlək toqun₁₁. girdə.

təkişdirmək tənqişdirmək₁₁. qarşılaştırmaq. bir tutmaq. qıyaslamaq.

təkişmək tənqişmək₁₁. bir saymaq. bir tutmaq. qarşılaştırmaq. muqayisə etmək.

təkiz təqdüzə₁₁. təkdüzə. sozuq₁₁. yəksanaq. təksanaq.

təkləşmək təkləşmək tənqləşmək₁₁. yarışmaq. rəqabət etmək. muqayisə olmaq.

təkli dəkli. tənqli₁₁. qədər.

təkrar qaytadan₁₁. yenidən. daxı da. yenə. genə.

təksanaq yəksanaq. təqdüzə₁₁. təkdüzə. təkiz. sozuq₁₁.

təkşər tənqişər. əşit.

tel -səs teli: sinqir. -avaz singirmək: səs teli.

təlaş qayğı. qısqınıq₁₁. ürkü. yanuvul. canuvul₁₁. qayğı.

təlaş talas.quvurt₁₁. qayğı.

təlaşçız tınçqul₁₁. sakin. durqun.

təlaşlandırmaq talaslandırmaq. talaslanmaq. quvurtlamaq₁₁. qayğılandirmək. qayğı içində olmaq. quvurtlamaq₁₁. qayğılandirmək. qayğı içində olmaq.

təlaşlanmaq yanuvu etmək. canuvu etmək₁₁. qonuşturmaq. qayğı etmək. qısqınıqlan₁₁. əcələ etmək.

təlaşlı girpildəvüq₁₁. qısqınıqlı₁₁. qayğılı. qovqunlu₁₁. qayğılı. tınımsız₁₁. huzursuz. rahatsız.

təlçə₁₁ sınır xəsdəliği.
-təlçə qozqaluv: sınır kirizi.
-təlçə tamırça: pək çox. sayısız.
-təlçə tamırı kimi: sonsuz sayıda. hesabsız. çox miqtarda.

təldirmək teşdirmək₁₁.

tələduz büzəhkar. dolandırıcı. yamançı₁₁.

tələsik talaşlı. talaslı. tələsli. qozabalı₁₁. qayğılı. qozaba₁₁. çabuq. əcələ.

teləşlı qısqınıqçı₁₁. ürkü çıxaran.

tələslı talaşlı. talaslı. tələsik. qozabalı₁₁. qayğılı.

tələsmək əcələ etmək. silkinmək₁₁. çabuq davranmaq. tımpıldamaq₁₁. əcələ etmək.

tələstirmək silkindirmək₁₁. əcələ ettirmək. sıxıştırmaq.

teli kiçik₁₁ tırtıl.

təli qonta₁₁. qaçıq. qontabaş₁₁. axmaq. budala.

təli₁₁ 1. dəli. alınqan₁₁. çılqın. çıldırmış. əsəbi. anqav₁₁. əğik. qaçıq. cartı₁₁. yartı₁₁. sapaq. səfeh. ağlı qaçıq. cinli₁₁. çılqın. savaşçı. ərrəyçi₁₁. sövalyə. qısqaqıl₁₁. qaçıq. üşütüq. şaşqan₁₁. ağlını oynatmış. qaçıq. şaşqın. çılqın. 2. axmaq. abtal. 3. son dərəcə. olağan üstü. həddindən artıq.
-çiy təli: budala. axmaq.
-təli kişi: alıq. budala.
-çiy dəli: budala. sərsəm.
-təli ağıl: saçma düşüncə.
-təli avruv₁₁: tifo. qara humma. ləkəli humma.
-təli bolmaq: dəli olmaq. çıldırmaq.
-təli edmək: dəli etmaq. çıldırtmaq.
-təli onov: təli oyum: saçma düşüncə. saçma fikir.
-təli söz: saçma. zırva.

təlik dəlik. qılav₁₁. giləv₁₁. yarıq. urbu₁₁. urba. oyuğ. cırmaç₁₁. yırmac. sökük. cırmıç₁₁. yırmıç. sökük. çartlaqan₁₁. qırıq.
-tulumun alt tərəfində iplə sıxılan dəlik: buçqaq₁₁.
-təlik deşik etmək: çançaqlamaq₁₁. didikləmək. qarıştırmaq

təlilənmək₁₁ dəli kimi hoplayıb zıplamaq. məsqərəlik yapmaq.

təlilik dəlilik. çılqınlıq. axmaqlıq. budalalıq.

təlinmək dəlinmək. çözülmək. deşilmək.

təliqanlı dəliqanlı. alavqan₁₁. yaşuv. yaşqo. yaşqay. gənc. yaş₁₁.. oğul. yaşçıq. kiçik ərkək cocuğu.

təliqə dəli.

təlirək₁₁ axmaq. qafadan çatlaq.

təlirmək dəlirmək. alınmaq₁₁. qapılmq. çıldırmaq. qızmaq. öfgələnmək. cinlənmək₁₁. çıldırmaq.

təlirtmək cinləndirmək₁₁. çıldırtmaq. dəlirtmək. alındırmaq₁₁. qudurtmaq. azdırmaq. çıldırtmaq.

təlisiman₁₁ abtal. axmaq. budala.

təlisinə₁₁ 1. dəlicəsinə. nə olduğunu anlamadan. 2. saçma bir yolda. saçma sapan.

təlisinmək₁₁ abtallaşmaq. axmaqlaşmaq.

təlmək dəlmək. ütürmək₁₁. dəlik açmaq.

təltək₁₁ sərsəm. budala. aptal.

təmbəl tınçay₁₁. uykucu.

təmbəlləşmək çalqavlanmaq₁₁.

təmbəllik çalqavuq₁₁. yalqavuq. yanqavuq.

təmək
-ornundan təbməydi: yerindən qımıldamir.
-yürəqim təbədi: qəlbim çarpır.
-manqa nəq təbgənsə?: mənə niyə qızdın?.
-yel təbgəndi: yel şiddətləndi.

təməl isqilet. tutquc₁₁. tamal₁₁. əsas. tuturuq₁₁. çatı. -təməl dirək: ara baqana.

təməlli₁₁ tamallı. tübələq₁₁ əsaslı. sağlam. əsaslı. sağlam.

təməngi₁₁ at yəhərinin yanlarında dizlərin aşınmaması üçün qoyulan dəri parçası.

təməngili₁₁ dəməngili. sağlam. dayanıqlı. güclü. əsaslı.

təməngisiz₁₁ dəməngisiz. gücsüz. dayanıqsız.

təmət dəmət. bağ. qapın. qapna₁₁. coqqu₁₁. tutam. salxım. çərən₁₁. əkin bağı. çımpı₁₁. çipməi. çəpmi. çimpi. tutam. çoqal₁₁. yığın. salqım. dəsdə. sıxım. qısım₁₁. qıstı₁₁. dəsdə.

təmət gültə. bağ.

təmətləmək gültələmək₁₁. dəsdələmək.

təmin dəmin. biyaqında₁₁. biraz öncə. təkaran₁₁. ancaq.

təminki dəminki. biyaqı₁₁. öncəki. -dəminki kimi: biyaqıça₁₁. öncədən olduğu kimi.

təmir₁₁ dəmir.
-saban təmir: pulluq.
-tökmə dəmir: turç₁₁.
-tartıb təmir üzqən: güclü. əlindən hər iş gələn.
-təmir baqana bolmaq: güvənilir dəstək olmaq.
-təmir bet almaq: hınc bəsləmək. kinlənmək.
-təmir betli: boz rəngli.
-təmir buqa: loqomotif.
-təmir yol: dəmir yolu. tiren yolu.
-təmir çıbıq: tel.
-təmir qan almaq: hiddətdən rəngi dəğişmək. qızqınlıqtan bənzi atmaq.

təmirbet₁₁ yüzsüz. utanmaz. həyasız.

təmirçi₁₁ dəmirçi.
-təmirçi tıbırıq: dəmirçi ocağı.

təmirçiləmək₁₁ 1. təhdit edici hərəkəttə bulunmaq. vuracaq kimi yapmaq. gözdağı vermək. qorxutmaq. 2. niyyətlənmək. istəkli olmaq.

təmirçiləmək₁₁ niyyətlənmək. istəkli olmaq.

təmirəv₁₁ dəmrov. dəri xəsdəliği.
-at təmirəv.

təmirqazaq₁₁ təmirqazıq₁₁qutb ulduzı.

təmirqazıq₁₁ təmirqazaq₁₁. qutb ulduzı.

təmləşmək₁₁ dəmləşmək. aralarını açmaq. qavqa etmək. çəkişmək. mücadilə etmək.

təndə dantel. qıysıx₁₁. qıyıs. qısıq.

təndəmə₁₁ öğlən vaxtı.

təndənəli dəndənəli. qıysıxlı₁₁. dantelli.

təndər₁₁ əkmək. çörək.

təndir tuqavay. duqavay₁₁. fırın.

tənə dənə. top. bürçük. bulçuq₁₁ (qar dənəsi).

tənə qımıt₁₁.

tənəm dənəm. dənəmə. sınav₁₁. imtihan.

tənəmə dənəmə. dənəm. sınav₁₁. imtihan.

tənəmək görmək₁₁. təcrübə etmək

tənəmək sınamaq₁₁. təcrübə etmək.

təng töng₁₁. döng. başın dönməsi. qərq olmaq. tanq olmaq. şaşa qalmaq. xiyal qırıqlığına uğramaq.

tənğliq tənqliq₁₁. əşitliq. müsavilik.

tənğşisi₁₁ əşi. bənzəri.

tənha qaranqı₁₁. ıssız. quytu. çaqım₁₁.

tənq₁₁ dək. 1. arxadaş. 2. yaşıt.
-iç tənq: candan arxadaş.
-qısqa tənq: yaxın arxadaş.
-tənqsiz qalqan minğ abınır: arxadaşsız qalanın bin kərə ayağı taxılır.
3. əşit. dənğ. artmaq₁₁. aynı. müsavi. dənğ. boyuna uyqun.
-tənq bolmaq: əşit olmaq.
-tənq ülüş: əşit pay.
-yaşlarnı boyları tənqdi: gənclərin boyu əşit.
-yuruqlar ayaqıma tənq görəyəm: ayaqqabılar tam ayağıma uyqunmuş.

tənqdən₁₁ aynı anda. aynı zamanda. bərabər.

tənqə dənqə. avmav₁₁

tənqir₁₁ jupitər.

tənqiş₁₁ dək. bərabərliq. bərabərə. əşit. yaşıt.
-tənqiş bolmaq: bərabər qalmaq.
-çarsda atlarıbız tənqiş boldular: yarışta atlarımız bərabərə qaldılar.
-tərəqlərni boyları tənqişdi: ağacların boyları əşit.

tənqişdirmək₁₁ təkişdirmək. qarşılaştırmaq. bir tutmaq. qıyaslamaq.
-kəsingi anı bilə tənqişdirmə: kəndini onunla bir tutma.

tənqişər₁₁ dəkşər. əşit.

tənqişmək₁₁ dəkişmək. bir saymaq. bir tutmaq. qarşılaştırmaq. muqayisə etmək.

tənqiz dəniz.
-dənqiz yaxa: dəniz qıyısı.
-dənqiz iynək: balina.
-dənqiz qatı: dəniz qırağı.
-dənqiz qıyırı: dəniz qıyısı.

tənqləmək₁₁ dəkləmək. əşitləmək. musaviləmək.

tənqləş₁₁ dəkləş. əşit. müsavi.

tənqləşdir₁₁ dəkləşdirmək. qarşılaştımaq. bir tutmaq. qıyaslamaq.

tənqləşdirüv₁₁ muqayisə. qarşılaştırma.

tənqləşmək₁₁ dəkləşmək. yarışmaq. rəqabət etmək. muqayisə olmaq.

tənqli₁₁ 1. dəkli. qədər. 2. yaşıt. 3. izəsində. hizasında. səviyəsində.
-səni tənqli məndə biləmə: sənin qədər mən də bilirəm.
-ol məni tənqlidi: o mənimlə əşdir.
-cumduruq tənqli daşnı, manqa sildədi: yumuruq qədər daşı mənə attı.

tənqliq₁₁ arxadaşlıq. dostluq. əşitliq. müsavilik. dənğliq.

tənqsinmək₁₁ bir tutmaq. bərabər tutmaq. musavi tutmaq. əşit tutmaq.

tənqsiz dənqsiz. tüzlüksüz₁₁. ədalətsiz. haqsız.

təntəklik₁₁ axmaqlıq. budalalıq. sərsəmlik.

təntəqlənmək₁₁ abtallaşmaq. axmaqlaşmaq.

təntərmək₁₁ 1. boydan boya dolaşmaq. gəzmək. 2. tökmək. boşaltmaq.
-alxaz yer-suv təntərib gələdi: alxaz çox yerləri dolaşıb gəlir.
-bürzövnü qayrı təntərgənsə?: hibubatı nərəyə boşalttın?.

təntirəmək₁₁ 1. sallanmaq. sarsılmaq. titrəmək. 2. şaşırmaq. sərsəmləşmək. sıxıntı içində olmaq. müşqül durumda olmaq.
-yer təntirəydi: topraq sarsılir.
-açqasızlığ amaltın köp təntirədim: parasızlığ yüzündən çox sıxıntı çəktim.

təntirətmək₁₁ 1. titrətmək. sarsmaq. sallamaq. 2. zor durumla bıraqmaq. sıxıntıya soxmaq.