Asosiy atamalar izohi

Sanoq sistemasining asosi (quvvati)
– sanoq sistemasidagi raqamlar
soni.
Pozitsiyali sanoq sistemasi
– raqamlarining miqdori sondagi turgan o‘rni
(pozitsiyasi, razryadi)ga bog‘liq bo‘lgan sanoq sistemasi.
Pozitsiyali bo‘lmagan sanoq sistemasi
– raqamlarining miqdori sondagi
turgan o‘rni (pozitsiyasi, razryadi)ga bog‘liq bo‘lmagan sanoq sistemasi.
Sonlar
– sanoq sistemasida raqamlar yordamida hosil qilingan boshqa
(ko‘p xonali) belgilar.
Raqamni surish
– raqamni sanoq sistemasi alifbosida o‘zidan keyin
kelgan raqamga almashtirish.
Eng katta raqamni surish
– eng katta raqamni 0 ga almashtirish.
Axborotni ikkita belgi yordamida
(qisqacha – ikkilikda) kod lash – ax
borotni ikkita: 0 va 1 raqamlari yordamida kodlash.
Bit
– «ikkilik raqamlari» iborasining ingliz tilidagi «binary digit» ifo
dasidagi harflar asosida hosil qilingan atama bo‘lib, u axborotdagi belgilar
ni ikkilik raqamlari asosida kodlanganda kodning bitta razryadi (xonasi) ni
ifodalaydi.
Alifboli yondashuv
– axborotda ishtirok etgan harf, raqam va boshqa
belgilarni ASCII kodlash usuliga asoslanib, 0 va 1 raqamlaridan iborat
kod bilan almashtirish.
Axborot hajmi
– alifboli yondashuvga asosan axborotda qatnashgan
belgilarning umumiy hajmi.
Bayt
– alifboli yondashuvda axborot hajmining eng kichik o‘lchov
birligi bo‘lib, axborotda qatnashgan har qanday belgi hajmini ifodalaydi,
ya’ni 1 bayt = 8 bit.
Axborotni uzatish tezligi
– axborotning vaqt birligi ichida uzatilgan hajmi.

---

Bod
– axborot uzatish tezligining eng kichik birligi bo‘lib, 1 bod =
= 1 bit/1 sekund.
84
Rastr
– kompyuter ekranidagi tasvirlarni bo‘laklarga bo‘luvchi chiziqlar.