Shahzoda to‘shak ustida shamga yaqin o ‘tirib, Qur’on o ‘qish bilan mashg‘ul edi. Navkarlar ovqat olib kelgan bo‘lsalar kerak, deb o ‘ylaganidanmi, shah zoda Qur’ondan boshini ko‘tarmadi, mungli tovush bilan qiroat qilaverdi. — Shahzodam Kalomulloga xo‘b berilgan ekan- lar, — dedi To‘g‘onbek yaqin kelib. M o‘min Mirzo birdan yalt etib qaradi. 0 ‘tkir ko‘z- lariga ishonmaganday, taajjub bilan T o‘g‘onbekka ti- kildi. Ingichka qoshlarini kindor chimirib, dedi: — Ha, pahlavon, qayerdan? Nima qilasiz bu yerda? N e xabarlar keltirdingiz? — Shahzodamning holidan xabar olay, dedim, — tutilib, g ‘uldirab javob berdi To‘g‘onbek. — Sizlar qalin lashkar bilan keldinglar, — lablari o ‘kinchli bir kulgi bilan yoyilib dedi M o‘min Mirzo.— Mening yigitlarim yaxshi savashdi. Lekin, juda oz edikda. Keyin men o ‘ylab qarasam, ko‘p xatolar ham qilgan ekanmen, rostmi? Bir vaqt Jahongir barlos otam bilan so‘zlashib o ‘tirib, oz kishi bilan ko‘p kishi- ga shikast berish to‘g‘risida qiziq narsalar so ‘zlagan edi. Men u bahodiming so'zlariga sira amal qilmab- men. — Yaxshi urush qildingiz, — yerga qarab dedi To‘- g‘onbek. — Y o‘q, — boshini chayqadi bola, — zafarga erish- mog‘im kerak edi. Ozod bo‘lgandan so‘ng podshoh bobom bilan so‘zlashib, ulardan jang ilmini o ‘rgana- men — tajribalari zo‘r. Keyin maydonni ko‘p ko'rgan beklarimizdan ham o ‘rganamen. To‘g‘onbek allanechuk oqarib ketdi, qisildi. So‘z- lashga majoli yo‘q, eshikka boqar edi, keyin pesho- nasini siqib, dedi: — Shahzodam, har bir banda awalo tangridan umr tilashi kerak! 447
