Ustimga insonlar emas, shaytonlar qo‘shuni kelsa,
Oyog‘imga zanjirlar emas, jahannam ilonlari sorilsa,
yana sen sari ketarman.
Dunyoning butun balolari boshimga to‘kulsa,
Zulm tig‘ining temir tikonlari ko‘zlarimga kirsa,
yana seni qutqararman.
Men sening uchun tirildim,
Sening uchun yasharman,
Sening uchun o‘lurman, ey turklikning muqaddas o‘chog‘i!
O‘lim, sening o‘limingni istaganlarga!
Nafrat, seni ko‘mgani kelganlarga!
Vatanga muhabbat tuyg‘usi, uning taqdiriga mas'ullik hissi, da'vatkor ruh,
hayqiriq ohangi shu tarzda asarning boshidan oxirigacha o‘tgan edi. Shoir insonlar
9
emas shayton qo‘shinlar ustiga kelishidan ham cho‘chimaydi. Oyog‘iga zanjirlar
emas, jahannam ilonlari sorilishi ham uni zarracha xavotirga solmaydi. Bu ham
mayli, hatto dunyoning baryacha ballari boshiga to‘kilishi ham uni qo‘rqita
olmaydi. Ko‘zlariga zulm tig‘ining temir tikanlari kirishi ham uni o‘z oldiga
qo‘yilgan ulug‘ maqsaddan qaytara olmaydi. Vatanni istibdod changalidan
qutqarish uchun u har qanday qiynchilikka tayyor. Bu she'r zamirida Vatan
muhabbati turishi bilan birga mustabid Rossiya timsoli ham anglashiladi. Uning
adolatsiz siyosati, haqsizligi bois bu muqaddas makon ana shunday ayanchli
ahvolga tushgani ta'sirchan lavhalar orqali tasvirlanadi.
Yurtni mo‘g‘ullar bosqinidan qutqarib qolgan Sohibqiron Amir Temur –
ozodlik timsoli. “Temur oldida” she'rida sag‘anasi poyida turib «ezilgan tani»,
«qisilgan vijdoni», «kuygan qoni», «o‘rtangan joni» uchun davo izlaydi,
«Arslonlar arsloni»dan fotiha tilaydi. «Turonning eski sharaf va ulug‘ligini
qaytarmoq»qa ont ichadi.
Onam! Seni qutqarmoq uchun jonmi kerakdir?!
Nomusmi vijdon bila iymonmi kerakdir?!
Temur bila Chingiz qoni toshdi tomrimizdin,
Aytgil, seni qutqarmoq uchun qonmi kerakdir?!
Yov suqg‘ali kelgach qilichini yuragingga,
Tush oldiga, ol ko‘ksumi – qalqonmi kerakdir?!
Boq, boq, mana turk tengizi toshqun qila qoldi,
Turon yovini quvg‘ali to‘fonmu kerakdur?!
Turon, yigiting, barchaga boq, qalqdi oyoqg‘a,
Yurtda qorovul qo‘yg‘ali arslonmu kerakdir?!
Fitrat ta'biricha, tomirlarida Amir Temur singari yovqur bobolar qoni oqqan,
ajdodlari dunyoga hukmini o‘tkazib kelgan millat hech qachon xor bo‘lmaydi.
Turkiy millat dengizi toshqin qilishi, o‘g‘lonlari, zarur bo‘lsa, Turon yovini
quvgali to‘fon maqomiga yetishi, ona yurtni qo‘riqlash uchun arslon bo‘la olishi
buning isbotidir. Bu misralardagi pafos yurt farzandlari qalbida ozodlikka bo‘lgan
10
intilish tuyg‘usini kuchaytirishga, ular ko‘nglida shijoat hosil qilishga xizmat
qilgani ayon.
“Yurt qayg‘usi” turkumidagi yana bir mansurasida shoir quyidagicha xitob
qiladi:
“Ey ulug‘ Turon, arslonlar o‘lkasi! Senga ne bo‘ldi? Holing qalaydir?
Nechuk kunlarga qolding?
Ey Chingizlarning, Temurlarning, O‘g‘uzlarning, Otillalarning shonli
beshiklari! Qani u chiqdig‘ing yuksak o‘rinlar? Qullik chuqurlariga nedan
tushding?
Dunyoni “urho”lari bilan titratkan yo‘lbars yurakli bolalaring qani? yer
tuprog‘ini ko‘klarga uchuraturg‘an tog‘ gavdali o‘g‘lonlaring qani? Nechun
tovushlari chiqmaydur?...
Dunyo xalqini bo‘ysundirgan saltanatlaring nechun buzildi? Insonlik
olamini qanotlari ostinda olgan xoqonlig‘ning nechun kuchi o‘ldi? Kuchingmi
Dostları ilə paylaş: |