Atom yadrosi tarkibi va asosiy harakteristikasi. Yadroviy kuchlar. Yadro massasi. Bog’lanish energiyasi

Zхa +n zхa+1  Z1 У A1 + Z2 VA2 + . . . (3.6)

• Zхa +n zхa+1  Z1 У A1 + Z2 VA2 + . . . (3.6)
• X yadroni Y va V yadrolarga ajralish imkoniyati energetik nuqtai nazardan
• Q = (1А1 + 2А2) - А (3.7)
• Ifodaning ishorasiga bog’liq. (3.7) da 1, 2,  lar mos ravishda bo'linish parchalari - Y va V qamda X yadrolardagi bitta nuklonga to'qri keluvchi bog’lanish energiyalarining qiymatlari. Davriy jadvalning o'rta qismidagi elementlar yadrolari uchun nuklonning yadroga bog’lanish energiyasi (ya'ni, 1 va 2 lar) ning qiymatlari jadval oxiridagi oqir yadrolarniki (ya'ni ) ga nisbatan 0,8 mev katta. Shuning uchun Q ning ishorasi musbat bo'ladi. Bundan tashqari X yadroning nuklonlari Y va V yadrolar orasida taqsimlanganligi uchun
• Z1+Z2=Z ва A1+A2=A+ 1 A (3.8)

Yadro bog’lanish energiyasining bir nuklonga mos keluvchi qiymati  ning massa soni A ga bog’liqligini xarakterlovchi grafik (3.2-rasm) ga nazar tashlasak, faqat og’ir yadrolarning bo'linish tufayligina emas, balki juda yengil yadrolarni biriktirish (yadrolar sintezi) usuli bilan ham yadroviy energiyadan foydalanish mumkin, degan fikrga kelamiz. Masalan, deyteriy va tritiyning sintezida  -zarra va neytron hosil bo'ladi, ya'ni

• Yadro bog’lanish energiyasining bir nuklonga mos keluvchi qiymati  ning massa soni A ga bog’liqligini xarakterlovchi grafik (3.2-rasm) ga nazar tashlasak, faqat og’ir yadrolarning bo'linish tufayligina emas, balki juda yengil yadrolarni biriktirish (yadrolar sintezi) usuli bilan ham yadroviy energiyadan foydalanish mumkin, degan fikrga kelamiz. Masalan, deyteriy va tritiyning sintezida  -zarra va neytron hosil bo'ladi, ya'ni
• 1H2 + 1H3  2Не4 + n (3.10)
• Mazkur reaksiyaning energiyasini (18.3) munosabatga asoslanib hisoblaylik:
• Q = [(mh2 + mh3)  (mhe4 + mn)] s2 ~ 17,6 mev (3.11)

ADABIYOTLAR

• ADABIYOTLAR
•  
• М.А.Еляшевич.Атомная и молекулярная спектроскопиЙ.М.1962 г.
• Г.Герцсберг. Спектри и строение двухатомних молекул.М.1949 г.
• Г.Герцсберг. Колебателние и врашателние спектри многоатомних молекул. М.1979 г.
• Г.Г.Маер.Электронние спектри многоатомних молекул. Л.1969 г.
• В.М.Чулановский. Введение молекулярного спектралного анализа. М-Л. 1951 г.
• Г.Л. Бахшиев. «Спектроскопия межмолекулярних взаимодейст-вий. Л. 1972 г.