Atomlar protonlar, neytronlar və elektronlar adlanan kiçik hissəciklərdən təşkil olunurlar.
Hissəcik
|
Atomda yeri
|
Yükü
|
Kütləsi
|
Proton
|
Nüvə
|
Müsbət
|
1
|
Neytron
|
Nüvə
|
Yükü yoxdur
|
1
|
Elektron
|
Enerji səviyyələrində
nüvədən kənarda
|
Mənfi
|
Əhəmiyyətsiz
|
Atomlar ümumi elektrik yükünə malik deyillər, çünki müsbət protonların və mənfi elektronların sayı bərabərdir, onlar bir-birini ixtisar edirlər.
Atomun nüvəsindəki protonların sayı bunun hansı element olduğunu müəyyən edir. Eyni elementin atomları eyni proton sayına malikdir.
Atomun mərkəzində çox kiçik olan nüvə yerləşir.
Onun müsbət yükü var, çünki protonlardan ibarətdir.
O, çox sıxdır, çünki o atomun çox kütləsini təşkil edən proton və neytronlardan ibarətdir.
Atomun bu modeli Rezerford və Marsden tərəfindən hazırlanmışdır. Onlar alfa hissəciklər şüasını çox nazik metal parçasına yönəltmişlər. Bir çox hissəciklər metal atomlar boyunca düzləşmişlər.
Çox az hissəciklər müxtəlif bucaqlara dağılmışlar.
Alfa hissəciklər müsbət yük daşıyıcısıdır, beləliklə Rezerford belə nəticəyə gəlmişdir ki, onlar böyük müsbət yükün kiçik sahəsi ilə itələnməlidirlər. O bunu nüvə adlandırmışdı.
Bu model əvvəli “plum pudding’” (gavalı pudinqi) modelini əvəz edir. Əvvəlki model atomu müsbət qatı kütlədə keçən mənfi yüklər kimi təsvir edirdi. Rezerford və Marsdenin eksperimenti bu nəzəriyyəni yalan çıxardı.
|