Atu-da “Düzgün kliniki Praktika” seminarı keçirilib

İradə Rza,

kafedranın əməkdaşı

BAHAR NƏFƏSLİ ÖMÜR...

u

 

 

Qarının ön divarında 

yerləşən irihəcmli yırtıq-

ların cərrahiyyə yolu ilə aradan 

qaldırılmasının optimal üsulla-

rının işlənib hazırlanması təkcə 

tibbi yox, həm də sosial əhəmiyyət 

kəsb edir. Bu kateqoriyadan olan 

xəstələrin əksəriyyətində əmək 

qabiliyyəti xeyli məhdudlaşır, 

onların bədbinliyə qapanmaları 

psixoloji kompleks yaradır, hətta 

həyat üçün təhlükə törədə bilən 

hallara gətirib çıxarır.

Bunu Azərbaycan Tibb Universi-

tetinin ümumi cərrahlıq və anestezi-

ologiya kafedrasının assistenti, tibb 

üzrə fəlsəfə doktoru Elnur Qasımov 

deyib.

Onun  sözlərinə  görə,  xəstəliyin 

əsas və yeganə müalicəsi cərrahiyyə 

yolu  ilə  aparılır.  Müalicənin 

nəticəsinin  yaxşı  alınması  üçün 

mütləq  şəkildə  müxtəlif  tərkibli 

və  ölçülü  torlardan  istifadə  olunur. 

İndiyədək cərrahiyyə praktikasında 

istifadə edilən torlar primitivlikdən 

təkmilləşməyə  doğru  uzun  bir 

yol  keçib,  lakin  hələ  də  bu  torlar 

həkimləri  və  xüsusən  də  xəstələri 

tam  qane  edəcək  bir  səviyyəyə 

çatdırılmayıb.  Hazırda  istifadə 

edilən  torların  müəyyən  qismi 

əməliyyatdan sonra həcmcə kiçilir, 

onlarda  büzüşmə  gedir  və  təkrar 

yırtıqların  əmələ  gəlməsinə  zəmin 

yaradır.  Eyni  zamanda,  torlar  yad 

cisim  olduğuna  görə  müxtəlif  növ 

ağırlaşmalar yarada bilir. Belə ağır-

laşmaların ən təhlükəli növlərindən 

biri anibiotiklərin enteral və paren-

teral təyin edilməsinə baxmayaraq, 

kəskin və xroniki infeksiyanın ətraf 

toxumalardan torun üzərinə yayılıb 

həmin nahiyədə irinli proses yarat-

masıdır.  Bu  da  bəzi  hallarda  torun 

təkrar əməliyyatla çıxarılmasına və 

yenidən  yırtığın  əmələ  gəlməsinə 

səbəb  ola  bilir.  Buna  görə  istifadə 

edilən  torların  optimal  variantları-

nın işlənib hazırlanması herniologi-

ya elminin qarşısında duran priori-

tet məsələlərdəndir.

“Qeyd  olunanları  nəzərə  ala-

raq  son  bir  ildə  Azərbaycan  Milli 

Elmlər  Akademiyasının  nəzdində 

fəaliyyət göstərən və yeni texnologi-

yalar yaratmağa imkan verən, eləcə 

də  zəngin  elmi-praktiki  potensiala 

malik  olan  Qeyri-Üzvi  Kimya  və 

Kataliz İnstitutunun laboratoriyası-

nın  əməkdaşları  ilə  əlaqə  saxladıq, 

artıq bu istiqamətdə elmi işlər apa-

rırıq. Hazırda Almaniyada, ABŞ-da 

və  digər  ölkələrdə  istehsal  olunan 

torların  eksperimental  yolla  ha-

zırlanmasına  və  cərrahi  təcrübədə 

tətbiqinə elmin inkişafı naminə bö-

yük  maliyyə  vəsaitləri  sərf  edilir. 

Bizim bu sahədə atdığımız addım-

lar Sankt-Peterburq alimləri ilə bağ-

lanmış  müqavilə  əsasında  aparılır. 

Diqqətimizi  cəlb  edən  müasir  tex-

nologiyalardan biri ondan ibarətdir 

ki,  ölkəmizdə  inkişaf  etmiş  kimya 

sənayesinin  imkanlarından  istifadə 

edərək  keyfiyyətlə  hazırlanan  tor-

ların üzərinə kimyəvi üsulla yüksək 

dərəcədə  bakterisid  xassəyə  malik 

olan  antibakterial  komponentlər 

hopdurulur.  Belə  bir  torun  ha-

zırlanması  əməliyyatdan  sonrakı 

mərhələdə  plastika  sahəsinin  pato-

gen  mikroorqanizmlərdən  qorun-

masında və təkrar yırtıqların əmələ 

gəlməsinin  qarşısının  alınmasında 

mühüm əhəmiyyət kəsb edə bilər”, 

- deyə E.Qasımov bildirib.

Azərbaycanda  belə  torların  is-

tehsalının  mümkünlüyünə  gəlincə, 

həkim  qeyd  edib  ki,  əvvəllər 

ölkəmizdə  yırtıqların  plastika-

sı  üçün  torlardan  istifadə  fai-

zi  çox  cüzi  idi,  lakin  son  10  ildə 

beynəlxalq  əlaqələrin  qurulması 

nəticəsində  cərrahların  inkişaf  et-

miş  xarici  ölkələrin  müasir  kli-

nikalarında  təkmilləşmə  kursla-

rı  keçmələri  onların  imkanlarını 

genişləndirib. Bu da bizi torların ha-

zırlanması istiqamətində tədqiqatlar 

aparmağa  sövq  edib.  “Ümidverici 

məqamlardan  biri  odur  ki,  bizdə 

bu  istiqamətin  işlənilməsi  Elmin 

İnkişaf Fondu tərəfindən qranta la-

yiq  görülüb.  Aparılan  tədqiqatlar 

müsbət  nəticələr  versə,  ölkəmizdə 

də  belə  torların  istehsalının  re-

allaşması  mümkün  ola  bilər.  Bu 

sahədə  Azərbaycan  Tibb  Universi-

tetinin  Elmi-Tədqiqat  Mərkəzində 

apardığımız 

eksperimentlərdən 

əldə  etdiyimiz  preparatlar  histoloji 

müayinədən keçirilib. Hesab edirik 

ki,  belə  torların  işlənib  hazırlan-

ma  texnologiyasının  bir  hissəsinin 

ölkəmizdə  aparılmasına  şərait  ya-

ransa,  bu,  xaricdə  hazırlanan  tor-

lardan nisbətən ucuz başa gələr”, - 

deyə E.Qasımov əlavə edib.