Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish

Murakkab ko’rinishga ega bo’lgan avtomatik liniya. Detallarni lotoklarda yaxshi harakatlanishi uchun zagatovkalar va yarim fabrikatlar uchun lotok devori bilan detal orasida A tirqishlarni to’g’ri belgilab berish zarur. Lotok o’lchamlari (eni V bo’yicha) va detallarga har hil bosqichda ishlov berish (uzunligi λ bo’yicha)da lotok devori va detal orasida ruxsat etilgan A tirqish bilan chegaralangan bo’lishi kerak. Ruxsat etilgan chegaraviy tirqish quyidagi formuladan topiladi.
A= -h (5.1)
bu erda ƒ=0,1÷0,2-ishqalanish koeffisenti
Burchaqli lotoklarda detallar ikki A nuqtada orientasiya qilinadi (rasm 42). Burchak tutashuvchi qancha kichik bo’lsa detallarni lotokda harakatlanishi qiyin bo’ladi, ayrim holatlarda tiqilish jarayoni ko’zatiladi. Shuning uchun lotoklarda detallarni harakatlanishi uchun katta burchak talab etiladi, chunki detallarni tekis lotoklardan harakatlanish uchun kerak bo’lgan kuchdan ko’ra yuqori R kuchi tilab etiladi.
P=Q =Qf¹ (5.2)
bu erda Q-detal og’irligi, H; ƒ¹ -keltirilgan ishqalanish koeffisenti.
Keltirilgan ishqalanish koeffisenti ƒ¹ ni ishqalanish burchagi V ga nisbatan bog’liqligi keltirilgan (ishqalanish koeffisenti f=0.1, B=45⁰ bo’lganda f¹ =1.4f.)
Rudasimon lotoklarning tirqishini minimal qilib olish tavsiya etiladi, chunki tirqish o’lchamlari katta bo’lib kesa detallarni aylanib ketishi ko’zatiladi va o’tuchanligi S katalikka katalashtirish ko’zda tutiladi va S=R0,5 formula bilan R/ bog’liqligi asosida tayyorlangan nomogrammadan aniqlanadi. Bu erda R-lotokni egilish burchagi radiusi; -lotok uzunligi.
Rolikli lotoklardan detallarni harakatlanishida ular minimal sonli roliklarga suya’nishi kerak, chunki rolikdan rolikka o’tishda ular o’zlarini muvozanatini yo’qotmaslikni oldini olish uchun rolik markazlari orasidagi masofa detal og’irlik markazini masofaga x kattalikka siljishi
=0,45h- (5.3)
bu erda Q-detal og’irligi, H; R-og’irlik markazidan tayanchgacha bo’lgan masofa, mm; F-ko’ndalang kesim maydoni, mm; Y-detal materialini zichligi, kg/mm³.
Lotoklar. Avtomatlashtirilgan yuklovchi va operatsiyalararo traspartyor qurilmalarida asosan detallar o’z og’irligi ta’sirida siljiydi. Lekin keyingi vaqtlarda transpartirovka qilish uchun inersiya kuchi (tebranish) keng qo’llanilmoqda, ularning yordamida detallarni gorizontal, xattoki uncha katta bo’lmagan burchak ostida tepaga qarab siljitish mumkin.
O’z og’irligi ta’sirida detallar lotok bo’yicha tebranish yoki sipanish yo’li bilan siljishi mumkin, bundan kelib chiqqan holda lotoklar ikki hil ko’rinishda bo’ladi: dumalaydigan va sirpanadigan. Lotok kesimi detal shakliga va detalni lotokda yaxshi joylashishiga bog’liq.