Pа 85
Bar 85
кgк/sm2 85
кgк/m2:(mmsuv ust.) 85
(mm sim.ust). 85
1 Pа 85
1 85
10-5 85
1,0197 ∙10-5 85
0,10197 85
7,5006 ∙10-3 85
1 Bаr 85
105 85
1 85
1,0197 85
1,0197 ∙104 85
750,06 85
1 кgк/sm2 85
9,8066 ∙104 85
0,98066 85
1 85
104 85
735,56 85
1 кgк/m2 (mm suv ust.) 85
9,8066 85
0,98066 ∙10-4 85
10-4 85
1 85
7,3556 ∙10-2 85
1(mm sim ust). 85
133,32 85
1,3332 ∙10-3 85
1,3595 ∙10-3 85
13,595 85
1 85
Asbob 86
Quyi 86
Yuqori 86
МPа 86
0 86
(0.6; 1; 1,6; 2,5; 4)- 10n, n = -1;0; 1; 2; 3 86
р 86
МPа 86
-0,06; -0,1 86
0 86
МPа 86
-0.1 86
0.06; 0,15; 0,3; 0,5;О,9; 1.5; 2,4 86
кPа 86
0 86
(10; 16; 25; 40; 60}* 10n, n = -1;0; 1 86
МPа 86
0 86
(1; 1,6; 2,5; 4; 6; 10; 16)*10n. n = -2;-1 86
Naporomerlar, difmanometrlar,напоромерлар 86
кPа 86
0 86
(1,6;2,5;4;6;10;16;25;40)*10n, n = -1;0 86
кPа 86
-1.6;2,5; 4; 6; 10; 16; 25;40) * 10n, 86
n = -1;0 86
0 86
Tyagonaporomerlar, difmanometrla, 86
тягонапоромерлар 86
кPа 86
-(0,8;1,25;2;3;5;8;12,5;20)*10n, n = -1;0 86
(0,8; 1,25;2; 3; 5;8; 12,5;20) * 10n. п = -1;0 86
ар 86
кPа 86
0 86
1; 1,6; 1,5; 4; 6,3; 10; 16; 25 86
МPа 87
0 87
(0,4; 0.63; 1; 1.6; 2.5; 4; 6,3) * 10n, n = -1 87
(16.4) 106
(16.7) 107
108
113
125
127
129
20.2-Rasm 131
131
№ 134
Koeffitsientla 134
β 134
aк 134
bk 134
ск 134
0,2 134
0,3 134
0,4 134
0,5 134
0,6 134
0,7 134
0,75 134
0,8 134
1 134
11,5 134
82 134
6,7 134
12 134
12 134
12 134
13 134
15 134
19 134
24 134
30 134
2 134
Tiqinli jo‘mra 134
14,5 134
30,5 134
2,0 134
16 134
18 134
20 134
23 134
26 134
30 134
32 134
34 134
3 134
17.5 134
64,5 134
4,1 134
18 134
18 134
19 134
22 134
26 134
33 134
38 134
44 134
4 134
21,0 134
38,5 134
1,4 134
25 134
29 134
32 134
36 134
40 134
45 134
47 134
50 134
5 134
5,0 134
114 134
6,8 134
5 134
5 134
6 134
6 134
9 134
16 134
22 134
30 134
6 134
Simmetrik keskin torayis 134
30,0 134
0,0 134
0,0 134
30 134
30 134
30 134
30 134
30 134
30 134
30 134
30 134
7 134
16,0 134
185 134
7,2 134
16 134
16 134
17 134
18 134
21 134
31 134
40 134
54 134
8 134
47,5 134
54,5 134
1,8 134
51 134
54 134
58 134
64 134
70 134
77 134
80 134
84 134
9 134
10,0 134
113 134
3,2 134
10 134
11 134
И 134
14 134
18 134
28 134
36 134
46 134
135
(20.4-rasm) 135
135
(20.5-rasm) 135
. 136
136
(20.6-rasm) 136
137
(20.8- rasm) 137
Кonussimon naychali shisha rotatametrlar suv bo‘yicha 3000 l/soat va havo bo‘yicha 40 m3/soat o‘lchov chegarasiga; 0,6 mPa (6 kgk/sm2) gacha ish bosimiga mo‘ljallangan. Asosiy xatolik ±2,5%. 140
142
. 143
Diapozon 145
O’lchash chegarasi 145
Qo’llanish sohasi 145
Tor 145
0 – 450 мм 145
Keng 145
0.5 – 20 м 145
P1=(H+h1)∙ρ1∙g; 152 P2=h2∙ρ2∙g. (23.11) 152
155
, (23,21) 157
Ma'ruza №24. 159
Moddalarning tarkibini tahlil qilish va parametrlarini o‘lchash usullari va asboblari. 159
Reja: 159
Ikki elektrodli o‘lchash yacheykasi bilan bir qatorda to‘rtta elektrodi bor yacheykalardan ham foydalaniladi (24,2-rasm). Tok eritmada ikki tashqi elektrodlar 1 va 4 orasida o‘tadi, bu elektrodlar kuchlanish manbai U1 ga ulangan bo‘ladi. Rezistor R ning cheklovchi qarshiligi kattaligi tufayli yacheyka zanjiridagi tok kuchi I, eritmaning qarshiligi o‘zgarishidan qat'iy nazar, o‘zgarmasdan qoladi. Ikki ichki elektrod 2 va 3 potensiometr vazifasini bajaradi va eritmada kuchlanish tushuvini o‘lchash uchun mo‘ljallanadi: 161
162
Ma'ruza №25. 165
Tahlilning potensiometrik usuli. Voltampermetriya. 165
Dielkometrik usul kapillar-g'ovak jismlar namligining o'zgarishi ularning dielektrik singdiruvchanligi ni o'zgartirib yuborishiga asoslangan. Quruq jismlarda dielektrik singdiruvchanlik £ = 1 ...6, suvniki esa £ = 81. Materialning namligi o'zgarishi natijasida dielektrik singdiruvchanlikning o'zgarishini, odatda, qoplamlari orasiga tahlil qilinayotgan material joylashtirilgan kondensator sig'imining o'zgarishi bo'yicha aniqlanadi. Dielkometrik namlik o'lchagichning o'zgartkichi ikkita yassi plastina yoki ikkita konsentrik silindrlar tarzida yasalib, ularning orasi tahlil qilinayotgan material bilan to'ldiriladi. Geometrik o'lchamlari ma’lum kondensatorning sig'imini quyidagi tenglama bilan ifodalash mumkin: 169
C=K-e , (26,1) 169
bu yerda: К — kondensatorning geometrik o'lchamlari va shakliga qarab aniqlanadigan doimiy; £ — materialning namligi bo'yicha aniqlanadigan dielektrik singdiruvchanlik. 169
Sig'imli o'zgartkichining yuqori chastotali tebranish konturiga ulanishi o'zgartkichning sig'imini va unga qarab materialning namligini o'lchash uchun lampada yoki yarimo'tkazgichli asboblarning rezonansli sxemalaridan foydalanishga imkon beradi. Sig'imli o'zgartkichlar materialning tarkibi, uning tuzilishi hamda elektrod bilan material o'rtasidagi kontakt qarshilikka kam sezgir. Chunki ko'pchilik materiallarning dielektrik singdiruvchanligi haroratga bog'liq bo'ladi, sanoat asboblarida haroratning o'zgarishiga tuzatmani avtomatik kiritish ko'zda tutiladi. Sig'imli namlik o'lchagichlarning xatoligi 0,2...0,5 % ni tashkil etishi mumkin. Biroq namuna olish usuli (kondensator qoplamlari orasini material bilan to‘ldirish) o‘lchash natijalariga ta’sir qilishi mumkin. Masalan, hatto tahlil qilinayotgan material zarrachalarining o‘zgarishi namlik o'lchagichning ko‘rsatishiga juda katta ta’sir qiladi. Shu sababli qattiq va sochiluvchan moddalarning namligini o'lchaydigan sig'imli namlik o'lchagichlar texnik o'lchashlarda kamroq qo'llaniladi. 169
Qattiq sochiluvchan, shuningdek, tolali materiallar namligini o'lchashning murakkabligi shundaki, datchik material bilan o'zaro ta’sirlashganida uning strukturasi, to'kilma zichligi va boshqa omillar o'zgarishi va ular asbob xatoligini juda ko'paytirib yuborishi mumkin. Shuning uchun sanoatda, asosan, kontaktsiz o'lchash usullari qo'llanilgan: o'ta yuqori chastotali va optik usullar. 169
O'ta yuqori chastotali (O'YCH) namlik o'lchagichlarda suv va quruq moddaning elektr xossalari ancha (o'nlab marta) farq qilishidan foydalaniladi. Namlik qiymati tahlil qilinayotgan material qatlamidan o'tayotgan o‘ta yuqori chastotali nurlanishlarning susayishiga qarab o'lchanadi. 170
O'ta yuqori chastotali (O'YCH) usul ultraqisqa santimetrli radio- to'lqinlar sohasida (3000... 10000 MHz) materiallarning elektr xususi- yatlari ulardagi namlikka bog'liq ekanligiga asoslangan. O'YCH namlik o'lchagichlarning tuzilish sxemasi 26,1- rasmda tasvirlangan. 170
Tekshirilayotgan material 3 O'YCH generator 1 dan ta’minlanuvchi uzatuvchi antenna 2 va qabul qiluvchi antenna 4 orasidan o'tadi. Qabul qiluvchi antennada O'YCH li nurlanishning zaiflashgan signalini qabul qiluvchi detektor 5 joylashgan. Kuchaytirgich 6 orqali kuchaytirilgan bu signal o'lchash asbobi 7 ga keladi. 170
O'YCH li usul kontaktsiz va inersiyasiz bo'lib, mavjud elektrolitlarga va boshqa elektr usullarga ko'ra materialdagi namlikning notekis tarqalishiga unchalik sezgir emas. 170
O'YCH li namlik o'lchagichlarning asosiy kamchiligi asbob shaklla- nishining murakkabligidir. Bundan tashqari, bu asboblar nazorat qilinayotgan materialning doimiy zichlik darajasining yoki zichligi haqidagi ma’lumotni talab qiladi. 170