Axborot kommunikatsion texnologiyalar

Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalar 
sohasida ishlab chiqilgan me’yoriy hujjatlarning 
axborot ro‘yxati 
 

---

42 
O‘z DSt ISO/IEC 
27005:2013 
(ISO/IEC 
27005:2011 
MOD) 
Axborot 
texnologiyasi. 
Xavfsizlikni 
ta’minlash 
metodlari. 
Axborot 
xavfsizligi 
risqlarini 
boshqarish 
№ 05-436 
Reg № 3556 
Uzstandart 
qarori 
19.03.2013 dan 
«UNICON.UZ» 
DUK markazi 
O‘z DSt ISO/IEC 
27005:2013 
(ISO/IEC 
27005:2011 
MOD) 
Axborot 
texnologiyasi. 
Xavfsizlikni 
ta’minlash 
metodlari. 
Axborot 
xavfsizligini 
boshqarish 
tizimlarini 
audit 
va 
sertifikatlashtirish 
organlariga 
qo‘yiladigan 
talablar 
№ 05-436 
Reg № 3557 
Uzstandart 
qarori 
19.03.2013 dan 
«UNICON.UZ» 
DUK markazi 
2.5§ Kompyuter tizimlarining xavfsizlik sinflari 
«Sariq kitob» standarti himoyalanganlikning turli darajada ifodalovchi 4 ta 
kriteriya guruhi bilan ish ko‘radi (D minimal guruhdan A guruhgacha). Bunda har 
bir guruh bir yoki bir nechta sinflarni o‘z ichiga oladi. A va D guruhlar bitta sinfga 
(mos holda A va D sinfiga) B guruhi B1, B2 va B3 sinflariga, C guruhi esa C1 va 
C2 sinflarga ega. Xavfsizlik darajalari D guruhdan A guruh sari, guruhlar ichida 
esa sinf nomerlari o‘sishi bilan ko‘tarilib boradi. 
D guruh. Eng minimal himoya. D sinf. Eng minimal himoya. Bu sinfga 
boshqa sinf talablariga javob bera olmaydigan barcha tizimlar kiradi. 
C guruh. Diskretsion himoya. C guruh subyekt harakatlari registratsiyasi va 
kirishining erkin boshqarilishining mavjudligi bilan xarakterlanadi. 
C1 sinf. Diskretsion himoya. Bu sinfga kiruvchi tizimlar foydalanuvchi va 
axborotni ajratishni ta’minlash talablariga javob beruvchi va kirishni boshqarish va 
nazorat qiluvchi vositalarga ega, individual foydalanuvchilarga cheklanishlar 
beruvchi, ya’ni shaxsiy ma’lumotlarni boshqa foydalanuvchilardan himoya qilish 
imkonini beruvchi xususiyatlarga ega bo‘lishadi. C1 sinfi ko‘p foydalanuvchili 
tizim bo‘lib ma’lumotlarni qayta ishlash bitta maxfiylik darajasida amalga 
oshiriladi. 

---

43 
C2 sinf. Tizimga kirishni boshqarish. Bu sinf C1 sinfga nisbatan xavfsizlik 
darajasi yuqoriroq bo‘lib, har bir foydalanuvchining harakatlarini ro‘yxatdan 
o‘tkazish va individual nazorat qilish imkoniyatini beradi. Bunda har bir 
foydalanuvchi ayrim resurslarini ajratish va ularni resurslar ustidan bajargan 
amallarini doimiy nazorat qilish imkoniyati ham mavjud.