«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

2.2. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari cvolyutsiyasi
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari taraqqiy etishi-
ning asosiy bosqichlari. 
XIX asming ikkinchi yarimigacha axborot 
texnologiyasining asosini pero, siyohdon va buxgalteriya daftari 
tashkil etgan. Kommunikatsiya (aloqa) paket (rasmiy xujjatlar 
solingan konvert) yuborish orqali amalga oshirilar edi. Axborotlami 
qayta ishlash mahsuldorligi o‘ta past bo‘lib, har bir xat alohida, 
qo‘lda ko‘chirib olingan. Qaror qabul qilish uchun bir-biriga 
qo‘shiladigan xisob-kitobdan boshqa axborot ham bo‘lmagan.
«Qo‘l» axborot texnologiyasi o ‘miga XIX asr oxirida «me- 
xanik» texnologiya kirib keldi. Yozuv mashinasi, telefon, dikta- 
fonning kashf etilishi, jam oa pochtasi tizimining takomillashuvi -
bular bari aw aliga axborotni qayta ishlash texnologiyasida, so‘ng 
ish mahsuldorligida sezilarli o ‘zgarishlar yuz berishiga zamin bo‘ldi. 
Mohiyatan, mexanik texnologiya mavjud muassasalarda tashkiliy 
tarkibining shakllanishiga y o ‘l ochib berdi. XX asming 40-60 
yillarida «elektr» texnologiyasi paydo bo‘lib, u echib almash- 
tiriladigan elementlarga ega elektr yozuv mashinkalari, oddiy 
qog‘ozdan foydalanuvchi nusxa ko‘chirish mashinasi, portativ 
diktafonlardan iborat edi. Aynan shu vositalar xujjatlami qayta 
ishlash sifati, soni va tezligini oshirish hisobiga boshqarish faoliyati 
yaxshilandi. K o‘pgina zamonaviy muassasalar «elektr» texno- 
l°giyasiga asoslangan.

---

60-yillaming 
ikkinchi 
yarmidan 
esa 
«elektron 
(yoki 
«kompyuter») texnologiyasi yuzaga kela boshladi va axborotlaming 
shaklini emas, mazmunini o'zgartirishga urg‘u berila boshlandi.
M a’lumki, boshqaruvning axborot-kommunikatsiya texnolo­
giyalari axborotlami qayta ishlash bo'yicha eng kamida quyidagi 
muhim uchta tarkibiy qismga ega bo‘lishi lozim: hisobga olish, tahlil 
va qaror qabul qilish. Bulami kompyuterlarda amalga oshirish 
tobora murakkablashib bormoqda. Chunki, o ‘zida sanoqsiz m a’­
lumotlami jam lagan «qog‘ozlar dengizi» tobora kengayib bor­
moqda.