Axborot tehnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

2-MAVZU: FALSAFIY TAFAKKUR TARAQQIYOTIBOSQICHLARI:
SHARQ FALSAFASI
REJA:

1.Qadimgi Bobil, Misr,Hindiston va Markaziy Osiyo falsafiy tafakkuri.

2.Islomdinining vujudga kelishi va falsafiy ta’limoti.
3.O‘rta asrlar Sharq Uyg‘onish davri mutafakkirlari (Forobiy, Ibn Sino va Beruniy)ning ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-axloqiy ta’limotlari.
4.XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Markaziy Osiyoda ilg‘or falsafiy, ijtimoiy–siyosiyfikrlar


Javoblar
1.Bu mamlakatlarda qadimgi falsafa o'zaro aloqalarni o'rganish, odamlarning jamiyat va tabiat bilan munosabatlari, insoniyatning ma'naviy taraqqiyoti, ijtimoiy masalalar va ularning yechimlari kabi mavzular bilan shug'ullanishni o'rganishga fokuslanadi. Bu mamlakatlarda falsafa, madaniy va ilmiy rivojlanishga katta ta'sir qildi va jamiyatning o'zining o'ziga xosliklarini tushunishda muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Misr falsafiy tafakkuri, dunyoqarashlari va insoniyatning ma'naviy taraqqiyoti bilan bog'liq bo'lgan muammolarni o'rganishda muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Hindiston va Markaziy Osiyo esa falsafa, tabiat va insoniyatning munosabatlari, jamiyatning tuzilishi va uning taraqqiyoti kabi muhim mavzularni o'rganishda muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Bu mamlakatlarda falsafa, odamlarning dunyoqarashlari, fikr-mulohazalari, va faoliyatlari bilan bog'liq bo'lgan muammolarni o'rganish va hal qilish uchun juda muhimdir.
2. Islomiy falsafa, islom dinining vujudga kelishi bilan shug'ullanadi va bu mamlakatlarda o'zining o'ziga xos yeri va ahamiyatga ega bo'ldi. Islomiy falsafada insoniyatning ma'naviy taraqqiyoti, jamiyatning tuzilishi, tabiat bilan munosabatlari, ijtimoiy masalalar va ularning yechimlari kabi muhim mavzular o'rganiladi. Islomiy falsafa, insoniyatning dunyoqarashlari, fikr-mulohazalari, va faoliyatlari bilan bog'liq bo'lgan muammolarni o'rganish va hal qilish uchun muhimdir. Islomiy falsafa, madaniy va ilmiy rivojlanishga ham katta ta'sir qildi va jamiyatda o'zining o'ziga xosliklarini tushunishda muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Bu mamlakatlarda islomiy falsafa, odamlarning dunyoqarashlari, fikr-mulohazalari, va faoliyatlari bilan bog'liq bo'lgan muammolarni o'rganish va hal qilish uchun juda muhimdir.
3. Ular, islomiy falsafani o‘zlashtirish va uning asosiy prinsiplarini rivojlantirish bilan shug‘ullanishganlar. Ularning falsafiy topishmoqlari, madaniy va ilmiy rivojlanishga katta ta'sir qilgan va ularning fikrlari bugungi kunda ham o‘zining o‘ziga xos o‘rinlarda qadriyatga ega bo‘lib turadi. Islomiy falsafa, insoniyatning ma’naviy taraqqiyoti, ijtimoiy masalalar, tabiat bilan munosabatlari va boshqa muhim mavzular bilan shug‘ullanadi va bu bilan jamiyatning rivojlanishiga katta ta‘sir ko‘rsatadi.
4. Bu davrda Ishonchli falsafa (Islamic existentialism), Islomiy modernizm, Islomiy sosializm, Islomiy feminizm kabi yangi falsafiy topishmoqlar paydo bo‘ldi. Bu fikrlar insoniyatning ma’naviyoti, adolat va insaf, jamiyatning rivojlanishi va inson huquqlari kabi muhim mavzularni muhokama qilish bilan bog‘liq edi.

Islomiy falsafa o‘zining asosiy prinsiplarini rivojlantirish bilan shug‘ullanishganlar, jamiyatning o‘zaro munosabatlari, ijtimoiy tartib va adolatni muhokama qilishda Islomiy qadriyatlar va ma’naviyatga ega bo‘lgan fikrlarni o‘zlashtirishganlar. Ularning fikrlari bugungi kunda ham jamiyatning rivojlanishi, inson huquqlari va adolatni ta’minlashda ahamiyatga ega bo‘lib turadi.

Islomiy falsafa o‘zining tarixiy rivojlanishida, Markaziy Osiyo falsafiy fikrlarining muhim o‘rinini egallaganligi va ularning insoniyatning ma’naviyoti, adolat va insaf, ijtimoiy tartib va huquqni ta’minlashdagi roli katta ahamiyatga ega. Bu esa jamiyatning rivojlanishi va inson huquqlari muammolari bilan shug‘ullanishda Islomiy falsafaning hozirgi kunda ham muhim ahamiyatga ega bo‘lganligini ko‘rsatadi.