Axborot texnologiyalari

EHM 
AVLODLARI 
SHU AVLOD 
EHM IGA 
MISOL 
ASOSIY 
(BAZAVIY) 
ELEMENTI 
ARIFMETIK 
AMAL BAJARISH 
TEZLIGI 
XOTIRA 
SIG'IMI 
1-AVLOD 
1940-1950 y 
BESM 
MINSK-1 
ELEKTRON 
LAMPA 
1 sekundda 10
4
gacha 
1024 So'z 
2-AVLOD 
1950-1965 y 
BESM-6 
MINSK-2 
TRANZISTOR 
DIOD 
1 sekundda 10
5
gacha 
32000 So'z 
3-AVLOD 1965-
1975 y 
Minsk-32 
Razdan 
IBM-360 
INTEGRAL 
SXEMA 
1 sekundda 2*10
6
gacha 
2048 So'z 
4-AVLOD
1975 yildan 
boshlab 
PRAVETS 
ES-1010 dan 
ES-1060gacha 
IBM 
KATTA integral 
sxema 
1 sekundda 
10
8
va undan yuqori 
1024 Mbayt 
va undan 
yuqori 
To‘rtinchi avlod EHMlari - bu uchinchi avlod mashinasidan tarkibida har biri 
parallel ravishda ishlashi mumkin bo‘lgan ikki va undan ko‘p prosessorliligi bilan 

---

farq qiladi. Cheget, Elbrus-2 kabi EHM lar to‘rtinchi avlodga mansub. 
Toshkentdagi «Algoritm» zavodida ishlab chiqarishga mo‘ljallangan Elbrus-2 
EHM tarkibida har biri sekundiga 1 mln amallarni bajarish tezligida ishlaydigan 10 
ta prosessor bor. 
Beshinchi avlod EHM lari - bu to‘rtinchi avlod mashinasidan tarkibida 
intellektual interfeys (bilimlar bazasi, masalalarni avtomatik ravishda yechish 
ta‘minoti, dialog prosessori qurilmalari) borligi bilan farq qiluvchi, universal 
sun‘iy tafakkur mashinalaridir. 
Universal EHMlarning rivojlanish tarixida alohida o‘rinni kompyuterlar 
egallab kelmoqdalar. Kompyuterlar davri 1971 yilda AQShda mikroprosessor 
kashf etilgandan boshlangan desa bo‘ladi. Kompyuterlarni ishlab chiqarishda 
avvaliga asosan IRELS firmasi, keyinchalik (1984y.) esa, IBM firmasi 
mahsulotlari hisobiga kengayib bordi.