Axborot tizimlari

C2C modeli (Iste’molchi-Iste’molchiga).
C2C (Consumer to Consumer, Iste’molchidan-Iste’molchiga) 

bu oxirgi iste’molchi bilan xaridor o‘rtasidagi elektron tijorat ketma-
ketligini bildiradi va bunda sotuvchi va xaridor yuridik jihatdan 
tadbirkorlar bo‘lmaydi. 
Iste’molchilar do‘konda tovarlarni sotishni o‘rniga uni saytga 
o‘tkazadi va C2C platformasida onlayn orqali haridorlarni topadi. 
Kerakli mahsulotni topish uchun xaridorlar C2C veb-saytida 
mahsulot qidirishlari kerak. Ular tovarlar sotuvidagi raqobatdan foyda 
ko‘rishlari mumkin. 
C2C model xususiyatlaridan biri tranzit reklama xarajatlari 
pastligi. C2C biznes modellarining muvaffaqiyatli hosili EBay, 
Amazon kompaniyalarifaoliyatidir. O‘zbeki stonda esa bu modelga 
OLX.uz misol bo‘ladi. 

---

103 
C2G modeli (Consumer to Government) 
Bu biznes modeli o‘zaro fuqarolar va davlat organlari o‘rtasidagi 
munosabatlarni qamrab oladi. 
C2G elektron biznes modeli o‘z ichiga elektron tijorat 
elementlarini, masalan, soliqlarni yig‘ish uchun, avtomobilni 
ro‘yxatdan o‘tkazish, patentni ro‘yxatga olish, kerakli ma’lumotni olish 
uchun xizmat qiladi. Natijada qog‘oz bilan ishlash hajmi kamayadi va 
zarur protseduralar sezilarli darajada tezlashadi. Ilgari fuqarolardan 
uzoq vaqt navbatda turish, davlat amaldorlari bilan muloqot qilish va 
ko‘plab qog‘oz hujjatlarni tayyorlash va ko‘chirish talab qilgan bo‘lsa 
endi bir necha daqiqa vaqtni oladi. C2G elektron biznes modellari 
hukumat tabiatini o‘zgartirib, “elektron demokratiya” rivojlanishiga 
olib keladi. 
 
Savollar: 
1.
“Elektron tijorat” va “elektron biznes” mavjud tushunchalarning 
tahlilini o‘tkazing. 
 
2.
Internet muhitda biznesni tashkil etishning xusussiyatlarini ochib 
bering.