Axborot tizimlari


-rasm. MB loyihalash bosqichlari



Yüklə 3,4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə42/96
tarix11.10.2023
ölçüsü3,4 Mb.
#154125
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   96
G.H.To\'rayueva, D.H.Fayziyeva AXBOROT TIZIMLARI (o\'quv qo\'llanma) 2023

3.4-rasm. MB loyihalash bosqichlari 
Ma’lumotlar bazasini loyihalash jarayoni 


68 
Mantiqiy modelni chizmali va jadvalli usullar yordamida 
ifodalash mumkin. Chizmali usulda ma’lumotlar o‘rtasidagi bog‘lanish 
graflar yordamida tasvirlanadi. Bunda grafning uchlari yozuvlarni 
ifodalaydi, qirralari esa yozuvlar o‘rtasidagi aloqalarni ko‘rsatadi. 
Jadvalli usulda obyekt to‘g‘risidagi ma’lumotlar bir yoki bir nechta 
ustundan iborat bo‘lgan jadvallar orqali ifodalanadi.
Hozirgi vaqtda mantiqiy modellarning 
pog

onali (iyerarxik), 
tarmoqli
va 
relyatsion
turlaridan foydalanilmoqda.
Pog‘onali model
chizmali usul asosida tashkil qilinadi. Bunda 
ma’lumot yozuvlari grafning uchlarini ifodalaydi va har bir yozuv 
oldingi pog

ona uchlariga bog‘langan bo‘ladi. Bunday tuzilishdagi 
MBdan tegishli axborotlar hamma vaqt bitta yo‘nalish bo‘yicha 
qidiriladi va uning joylashgan o‘rni to‘liq ko‘rsatiladi. Pog‘onali 
(iyerarxik) modelga asoslangan MB birinchi va ikkinchi avlod EHM 
lari yordamida ishlab chiqilgan. IBM firmasi 1968 yilda IMS 
(Information Menagement System) deb nomlangan ma’lumotlar 
bankini tashkil qilgan. 
Tarmoqli model
ham chizmali usul yordamida tashkil qilinadi. 
Lekin bunda tegishli axborotlar bir nechta yo‘nalish bo‘yicha olinishi 
mumkin. 
Tarmoqli model ierarxik modelning kengayishi hisoblanadi. Bu 
modelning asoschisi CH. Baxman. Tarmoqli modelga asoslangan MB 
– Integrated Database Menegement System (IDMS) Cullinet Software 
Inc. Kompaniyasi tomonidan 70-yillari ishlab chiqilgan. Iyerarxik va 
pog

onali Ma’lumotlar bankiing afzalligi 

ularning tezkorligi.
Shaxsiy 
kompyuterlarning 
paydo 
bo‘lishi 

Yüklə 3,4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   96




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin