1 TARIX SOHASIDA AXBOROT KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARINING
80-yillar oxirida tarixchilar tomonidan 100 minglab kishilarning hayotiga oid ma’lumotlarni saqlovchi berilganlar bazalari yaratildi. Ko’p sonli berilganlar bazalarining yaratilishi ularni standartlashtirish va markazlashtirish zaruratini tug’dirdi. Bugungi kunda turli mamlakatlarda ijtimoiy-tarixiy tadqiqotlarga taalluqli 20 dan ortiq yirik berilganlar banklari yoki mashina ma’lumotlari arxivlari faoliyat ko’rsatmoqda. Ular ma’lum tashkiliy struktura va muammoli yo’nalishga ega bo’lib, berilganlar bazalari kollektsiyalarini kengaytirish, taqsimlash va kataloglarni chop etish bilan shug’ullanadilar.
80-yillar oxirida tarixchilar tomonidan 100 minglab kishilarning hayotiga oid ma’lumotlarni saqlovchi berilganlar bazalari yaratildi. Ko’p sonli berilganlar bazalarining yaratilishi ularni standartlashtirish va markazlashtirish zaruratini tug’dirdi. Bugungi kunda turli mamlakatlarda ijtimoiy-tarixiy tadqiqotlarga taalluqli 20 dan ortiq yirik berilganlar banklari yoki mashina ma’lumotlari arxivlari faoliyat ko’rsatmoqda. Ular ma’lum tashkiliy struktura va muammoli yo’nalishga ega bo’lib, berilganlar bazalari kollektsiyalarini kengaytirish, taqsimlash va kataloglarni chop etish bilan shug’ullanadilar.
Oxirgi yillarda kompyuter texnologoyalarini tarix ilmiga qo’llashning an’anaviy sohasi – manba ma’lumotlarini matematik – statistik qayta ishlashda yangi imkoniyatlar paydo bo’ldi. Statistik dasturiy paketlar tarixchilar uchun qulaylashtirilib, ko’p o’lchovli tahlil va vizuallash vositalari (boshlang’ich ma’lumotlar va natijalarning ko’rgazmali tarzda, diagramma, grafik kabi ko’rinishlarda ifodalash) bilan boyitildi. Oxirgi yillarda yangi multimedia texnologiyalari rivoji bilan turli mamlakatlarda o’quv jarayonida personal kompyuterlardan foydalanuvchi tarixchilarning faolligi oshdi. Kompyuter ta’lim jarayonini faollashtirish va individuallshtirishga, bilimlarni nazorat qilish effektivligini oshirishga uringan o’qituvchilarning yordamchisiga aylandi. Tarixiy tadqiqotlarni axborotlashtirishning ko’rsatib o’tilgan tendentsiyalarining tezlik bilan tarqalishiga kompyuterda ishlovchi tarxchilar orasida aloqani ta’minlovchi elektron pochta ham yordam bermoqda. Elektron kommunikatsiyalarning fan va ta’lim sohasidagi imkoniyatlari keskin ortgan vaqtda tarixchilar Internet tarmog’i taqdim etuvchi ulkan axborot resurslaridan bahramand bo’lmoqdalar. 1986 yilda turli mamlakatlardagi o’z tadqiqotchilik amaliyotida va o’quv jarayonida kompyuter texnologiyalaridan foydalanuvchi kompyuter tarixchilari faoliyatini boshqaruvchi ANS tashkil topdi. 1992 yildan ANS tarkibiga SNG davlatlari Tarix sohasida axborot kommunikatsiya texnologiyalarini qo’llash bo’yicha mutaxassislarini birlashtiruvchi АIK ham kiradi.
