Axborotni ruxsatsiz foydalanishlardan himoyalash

---

Educational Research in Universal Sciences
ISSN: 2181-3515 VOLUME 2 | SPECIAL ISSUE 11 | 2023
 
 
https://t.me/Erus_uz Multidisciplinary Scientific Journal October, 2023 
500
 
AXBOROTNI RUXSATSIZ FOYDALANISHLARDAN HIMOYALASH 
 
Umarov Abdumuxtor, Ro‘zaliyev Abdumalikjon 
TATU Farg‘ona filiali 
 
ANNOTATSIYA 
Ushbu maqola ma’lumotlarni ruxsatsiz kirish va foydalanishdan himoya qilish 
uchun qo‘llaniladigan usullar va strategiyalar haqida qisqacha ma’lumot beradi. 
Texnik va tashkiliy jihatlar, shuningdek, maxfiy ma’lumotlar va axborot resurslarini 
samarali himoya qilish uchun zarur bo‘lgan asosiy vositalar va amaliy tavsiyalar 
muhokama qilinadi. Ushbu mavzu o‘zlarining axborot infratuzilmasi ishonchliligini 
ta’minlashga intilayotgan shaxslar uchun ham, tashkilotlar uchun ham katta 
ahamiyatga ega. Ushbu maqolada biz ma’lumotlarni ruxsatsiz foydalanishdan himoya 
qilishning asosiy jihatlarini ko‘rib chiqamiz. 
Kalit so‘zlar: 
Axborot xavfsizligi, autentifikatsiya, shifrlash, kirishni nazorat 
qilish, axborot xavfsizligiga tahdidlar, ma’lumotlarni himoya qilish, maxfiylik, 
ruxsatsiz kirish, kiberxavfsizlik. 
 
Hozirgi dunyoda axborot shaxslar, korxonalar va hukumatlar faoliyatida muhim 
rol o‘ynaydi. U eng qimmatli boyliklardan biridir va shuning uchun uning xavfsizligi 
birinchi o‘rinda turadi. Axborotga ruxsatsiz kirish jiddiy oqibatlarga olib kelishi 
mumkin, jumladan, maxfiy ma’lumotlarning sizib chiqishi, obro‘siga putur yetkazish 
va moliyaviy yo‘qotish.
Axborot – huquq ob’еktidir. Kompyuter jinoyatchiligi uchun asboblar sifatida 
tеlеkommunikasiya va hisoblash tеxnikasi vositalari, dastur ta’minoti va intеllеktual 
bilimlar, ularni mukammallashgan sohalari nafaqatgina kompyuterlar, korporativ va 
global tarmoqlargina bo‘lib kolmasdan, balki zamonaviy yuqori axborot 
tеxnologiyalari vositalari ishlatiladigan, katta xajmdagi axborotlar qayta ishlanadigan, 
masalan, statistika va moliya institutlari, faoliyatni istalgan sohasi bo‘lishlari mumkin. 
Zamonaviy kompaniyalar o‘zlarining ixtiyorida katta miqdordagi ma’lumotlarga 
ega. Bugungi voqelikda bu asosiy resursdir. Ma’lumotlar bazalari kompaniya faoliyati 
va mavjudligi uchun jiddiy xavf tug‘diradigan jinoiy foydalanishdan ishonchli 
himoyalangan bo‘lishi kerak. Shuning uchun ma’lumotlarni ruxsatsiz kirishdan 
himoya qilishni ta’minlash juda muhimdir. Bu foydalanuvchi vakolatlarini nazorat 
qilishga qaratilgan chora-tadbirlar majmuidir. Kompaniya xodimlarning bevosita 
vazifalarini bajarishi kerak bo‘lmagan ma’lumotlardan foydalanishga cheklovlar 

---