Ayrıqsha hádiyse

Monografikalıq usıl-baxıtsız ha'diyse ju'z bergen jumıs ornın (mashina, apparat, u'skene h.t.b) ha'r ta'repleme tolıq analiz etiwdi talap etedi.
Ekonomikalıq usıl-o'ndirislik jaraqatlanıwdan ko'rilgen zıyandı anıqlawdan ha'mde baxıtsız ha'diyselerdin` aldın alıw boyınsha orınlang'an ila'jlardın` sotsial-ekonomikalıq effektin bahalawdan ibarat.
Iyis gazi (uglrod oksidi)- ren'siz, da'msiz, iyissiz za'ha'rli gaz.
Za'ha'rleniw-za'ha'rli zat organizmge awiz, ishek, dem aliw jollari arqali kirgende, teriden sorilg'anda, teri astinda, arasina, venag'a jiberilgende ju'z beretug'in kesellik jag'dayi.
Titirkeniw- dep ásbap -úskeneler, mashinalar, trubalardiń yamasa barlıq qatti materiallardıń titirewine aytıladı
Baxtsız hádiyse — ayrıqsha hádiysediń insan organizmine ziyan jetkiziw menen baylanisli kórinisi bolıp tabıladı.
Silkonlar-du'beley dawillar
Dawil-samal ku'shinin' 12 ballg'a jetiwi.
Gúldirmama—quyi jawin bultları hám bultlar menen jer ortasında payda bolatuǵın úlken elektr zaryadlarınıń toqnasiwi nátiyjesinde shaqmaq shag'ip, gu'ldirlew menen ótetuǵın tábiyat hádiysesi
Shaqmaqlar — atmosferada bolatuǵın úlken taǵa tárizlı elektr razryadlarınıń joǵalıp ketiw hádiysesi
Ekspozitsiya muǵdarı — bul nurlanıwdıń ionlasıw ózgeshelikine tiykarlanǵan bolıp, ionlasıw nurlanıwı maydanınıń san muǵdarın kórsetedi.
Jutilg'an muǵdar — nurlantirip atirg'ann elementtıń málim bir salmaqlıq birliginde jutilgan energiya muǵdarı
Ayriqsha jag'day — bul arnawlı bir aymaqta ózinden keyin adamlardıń qurban bolıwı, adamlar den sawlıǵın yamasa átirap -ortalıqqa zıyan jetkiziwi, adamlardıń turmıs iskerligine úlken materiallıq ziyan hám de onıń buziliwina alıp keliwi múmkin bolǵan yamasa alıp kelgen avarıya, apat, stixiyali apat, epidemiyalar, epizootiyalar nátiyjesinde júzege kelgen jaǵday bolıp tabıladı.