Azad İsa oğlu Qurbanov, Elçin Musa oğlu Məmmədov, Aygün Seyfəddin qızı Hüseynova

Funksiyalar Təyinatı 
GetX: Integer  
Kursorun absisini müəyyən edir.   
GetY; Integer  
Kursorun ordinatını müəyyən edir.  
TextHeight (TextStr: 
String) : Word  
Sətrin hündürlüyünü piksellə təyin edir.   
TextWidth(TextStr: 
String): Word  
Sətrin enini piksellə təyin edir. 
 
Turbo Pascal dilində rənglər aşağıdakı rənglər və rənglənmə stilləri nəzərdə 
tutulmuşdur. 
 
Rənglər cədvəli 
Rəng
 
Kod
 
Rəng
 
Kod
 
Black (qara) 
0 
DarkGray (tünd qonur) 
8 
Blue (göy) 
1 
LightBlue (mavi) 
9 
Green (yaşıl) 
2 
LghtGreen (tünd yaşıl) 10 
Gyan (firuzəyi) 
3 
LightGyan (tünd firuzı) 11 
Red (qırmızı) 
4 
LightRed (tünd qırmızı) 12 
Magenta (narıncıı) 5 
LightMagenta 
(tünd 
narıncı) 
13 
Brown (boz) 
6 
Yellow (sarı) 14 
LightGray (açıq 
qonur) 
7 White 
(ağ) 15 
Rəngləmə şablonu
 
Rəngləmə şablonu Kod 
EmptyFill 0 
SolidFill 1 
LineFill 2 
LtSlashFill 3 
SlashFill 4 
BkSlashFill 5 
LtBkSlashFill 6 
HatchFill 7 
XhatchFill 8 
InterleaveFill 9 
WideDotFill 10 
CloseDotFill 11 
UserFill 12 
 
Məsələn, 
uses graph; crt: 
Const 

---

 
393
   PrD:real=80;  
   PATH=’’;  
Var  
   W,H,gd,gm,i,N,X,Y.R:integer; 
   Angle:real; 
procedure WH (var W,H:integer);  
begin 
     W:=( GetMaxX+1);  
   H:=( GetMaxY+1);  
end; 
Function Xscr (X:integer):integer; 
Begin Xscr:=X + W div 2 end; 
Function Yscr (Y:integer):integer; 
Begin Yscr:=H div 2 – Y end; 
BEGIN 
  repeat 
     write (‘ Duzgun Coxbucaqlinin tereflerinin sayini 
daxil edin); 
    readln(N); 
  until N>2; 
  gd:=DETECT; 
  initgraph (gd,gm,path); 
  WH(W,H);  
  R:=round(PrD*0.01/*H/2);  
  Angle :=2*pi/N; 
  MoveTo (Xscr(R), Yscr(0));  
  SetColor (Yellow);  
  For i:=1 to N do begin  
 X:=round (R*cos(Angle*i)); 
  Y:= round (R*sin(Angle*i)); 
   LineTo (Xscr(X), Yscr(Y)); 
  End;  
  Repeat until keypressed;  
  CloseGraph;  
End. 
 
Proqram çevrənin daxilinə düzgün çoxbucaqlının cəkilməsini təmin edir. 
 
2.21. Göstəricilər 
 
Göstərici dəyişənin operativ yaddaşda mövqeyini bildirən dəyişəndir. Başqa 
sözlə göstərici verilənin saxlandığı operativ yaddaş sahəsinin ilk baytının ünvanını 
bildirir. Proqramda göstəricidən operativ yaddaşın dinamik paylanması üçün 
istifadə olunur. Belə ki, proqram kompilyasiya olduqda  hər bir statik verilən üçün 
onun tipinə uygun yaddaşda müəyyən yer ayrılır və ayrılmış yaddaşın ümumi 
maksimum 64 kbayt ola bilər. Bu səbəbdən böyük həcmli massivlərlə  işlədikdə 
yaddaş çatışmamazlığı meydana çıxa bilər. Dinamik paylanma zamanı isə verilən 
operativ yaddaşın bütün oblastında saxlanıla bilər. Bu zaman dəyişənlər və sabitlər 

---

 
394
üçün yaddaş kompilyasiya zamanı deyil, proqram yerinə yetirildikdə ayrılır və 
sonradan yaddaş azad oluna bilər. 
Proqramın yerinə yetirildiyi zaman yaradılan və 
ləğv olunan dəyişənlər dinamik dəyişənlər adlanır. Göstəricilərə  aşağıdakı 
münasibət operatorları “<>” və “=” tətbiq edilə bilər. Iki göstərici eyni bir veriləni 
təyin etdikdə bərabər hesab olunur. 
Göstərici təyin etdiyi dəyişənə uyğun olaraq tipli və tipsiz ola bilər. Tipli 
göstərici konkret tipli dəyişənin saxlandığı yaddaş sahəsinin ünvanını bildirir. Tipli 
dəyişəni elan etmək üçün “^” simvolundan istifadə olunur. Məsələn,