Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya: kursun məqsəd və vəzifələri

Sosial media – insanlar arasında virtual internet alətləri vasitəsilə sosial ünsiyyət yaratmaq və məlumatları paylaşma deməkdir. 

Sosial media nümunələri:

Xəbər saytları – bu elə saytlardır ki, istifadəçilər həm oxuya və həm də münasibət bildirə bilirlər. İnformasiyanı bölüşmək və müzakirəyə çıxarmaq üçün də internet alətləri mövcuddur.

Sosial şəbəkələr (Facebook, Twitter, Google+ və s.) – Sosial şəbəkələr bizim fiziki dünyamızın virtual formasıdır.

Ünsiyyət vasitələri – (MSN, Skype, Google Talk və s.) – heç bir xərc ödəmədən bütün dünya ilə canlı telefon bağlantısı, internet üzərindən görüntülü video konfranslar.

Forum – insanların bir-birilə ünsiyyətinə və informasiya mübadiləsinə şərait yaradan sayt və proqramlar sayəsində internet istifadəçiləri axtardıqları və maraqlandıqları məlumatları əldə etmiş olurlar.

Bloqlar – hər bir fərd öz bloqunu yaradır və onu gündəlik kimi istifadə edir. 

Müasir cəmiyyətin kommunikativ məkanında sosial şəbəkələrin rolunu və yerini öyrənmək problemi də şəbəkələrin ictimai əlaqələr üçün qlobal koordinasiya mərkəzinə çevrildiyi, yalnız normativ vacuumu deyil, sosial sistemlərdə kommunikativ prosesləri də tənzimləyə bilər. 1990-cı illərin ikinci yarısında internetin partlayıcı inkişafı və əlaqəli kommunikasiya texnologiyaları baş vermişdir.

Şəbəkə ünsiyyəti fenomeninin araşdırılması ilə bağlı nəzəri və metodoloji tədqiqatlar "kommunikasiya" səviyyəsini yeni bir anlaşma səviyyəsinə qaldırır.

Müasir sosial şəbəkə araşdırmaları sosial şəbəkələrdə informasiya təhlükəsizliyinin, onların fəaliyyətinin xüsusiyyətlərini, sosial şəbəkənin geometrik konfiqurasiyası və informasiya istiqamətinin şərtləri ilə bağlıdır.

Qorunması vacib olan əsas müddəalar: 

1. Sosial şəbəkələr müasir sosial-mədəni kontekstdə media ilə müqayisə edilir və mətbuatın bütün funksiyalarını yerinə yetirir. Bu müntəzəmlik, əlçatanlıq, maliyyə meyarları və meqabit meyarları baxımından ən təsirli ünsiyyət vasitədir. Ənənəvi mətbuat orqanları ilk növbədə məlumat toplayan, sonra da sıralayan və yayan mərkəzlər kimi fəaliyyət göstərir. Sosial şəbəkələr qlobal xarakter, demokratiya və eyni zamanda nəzarətin olmaması ilə müəyyənləşdirən potensial sonsuz sayda müstəqil toplama və yayma mərkəzləri ilə xarakterizə edilir. Bu xüsusiyyətlər müasir cəmiyyətin kommunikativ sahəsinin təşkilində yeni semantik strukturlar yaradıb. 

2. Sosial kapital şəbəkənin inkişafının mənbəyidir və onun fəaliyyətinə bağlıdır. Etibarlı bir fenomen, mövzunun təməlidir və mövzunun müəyyən bir insanı qorumasını təmin edir. Digər tərəfdən, sosial şəbəkə operatoru öz funksiyalarını müəyyən edən və cari şəbəkə ehtiyacları kimi cazibədar olan bir sıra motivləri və ehtiyacları var. 

​3. Müasir informasiya cəmiyyətində sosial şəbəkələrin arxioloji vəziyyəti sosial şəbəkələrin dövlətin və digər sosial institutların ineffektivliyindən yaranan məcburi bir mexanizm olmasıdır. Digər tərəfdən, onlar sosial və hökumətlərarası birliyini təmin edən, digər sosial institutları dolduran universal sosial mexanizmdir. Şəbəkə ünsiyyətinin dəyər aspektləri, şəbəkələrin müasir kommunikasiya sahəsinin qurulmasına kömək edən, müasir cəmiyyətin təhsil, elmi, innovasiya, siyasi və iqtisadi sahələri daxil olmaqla, yeniliklərin yayılmasına yardım göstərməsidir.  

Şəbəkə mediası auditoriyasının xüsusiyyətlərini yeni bir anlayışla təmin edir, yalnız sosial şəbəkə prinsiplərini təhlil etmir, həm də qarşılıqlı təsir göstərir və manipulyasiya edir kommunikasiya proseslərinin əhəmiyyətini proqnozlaşdırmağa imkan yaradır. Bu gün şəbəkə rabitəsi yalnız nəzəri deyil, bununla yanaşı bir təcrübi fenomendir. E-poçt, söhbət otağı, mesajlaşma xidmətləri, forumlar, bloqlar, onlayn icmalar - elektron informasiya mübadiləsinin dəyişən və dəyişən dinamikasını nümayiş etdirir. Ünsiyyətdə müasir fəlsəfi əlaqələr müxtəlif sosial sahələrdə kommunikasiya və kommunikativ texnologiyaların yeri və rolu, kommunikasiya mediasının intensiv inkişafı nəticəsində yaranan dəyişikliklə müəyyən edilir. Texnoloji inkişaf prosesləri və fəaliyyətlərin avtomatlaşdırılması istehsal proseslərindən idarəetmə proseslərinə ictimai sistemlərdə "ağırlıq mərkəzini" köçürmək mümkün olub, bu da əsas yükün dəqiq ünsiyyətin təşkilinə düşür. Bir çox cəhətdən, müasir  kommunikasiya işlərinin üzünü müəyyən edən nəzəri amil dilin reallığına dair fəlsəfi və elmi düşüncələrin qaytarılmasıdır. İnformasiya cəmiyyəti nəzəriyyəsi XX əsrin sonlarında kommunikasiya işlərinə yeni yanaşmaların inkişafında əhəmiyyətli rola malik idi. Sosial şəbəkələr müasir sosial-mədəni vəziyyətdəki sosial media ilə müqayisə edilə bilər. Şəbəkə çoxlu qovşaqların çevik və eyni zamanda qarşılıqlı əlaqələr yaratma qabiliyyətinə əsaslanan sosial məkan yaratmaq üçün universal bir üsuldur. 

Sosial şəbəkələrin bir-biri ilə əlaqəli tərəflər arasındakı şaquli bir əlaqədir. Müasir bir cəmiyyətdə sosial şəbəkələrlə əlaqə qurma problemini həll etmək problemi kommunikasiya, effektivlik, ehtiyaclar, məqsədlər və şəbəkə istifadəçilərinin iştirak səviyyəsinə əsaslanır. Şəbəkə bağlantısını müəyyənləşdirmək üçün meyarları nəzərə almaq vacibdir. Şəbəkə ünsiyyətinin ən vacib xüsusiyyəti sosial şəbəkə fəaliyyəti vasitəsilə sosial kapitalın əldə olunması və yaradılmasıdır. Sosial kapital şəbəkə ünsiyyətinin formasını müəyyənləşdirir. 

38)

ƏRİZƏ. "Ərizə" ərəbcə "ərz" sözündən olub "bir şey bildirmə", "şikayət etmə", "xahiş" mənalarında işlənir. Məzmununa görə ərizənin iki növünə təsadüf olunur: 

1. Şikayət xarakterli ərizə, 2. Xahiş məqsədilə yazılan ərizə. Ərizələr müxtəlif məzmunlu olsa da, formaca eynidir. Ərizənin yazılış forması belədir: 

1. Ərizə vərəqin sol tərəfindən 4-5 sm yer buraxılmaqla ortadan yazılır. Nisbətən sağda, abzasdan böyük hərflə təşkilatın adı və ya müraciət edilən şəxsin vəzifəsi, titulu, adının və atasının adının baş hərfləri və soyadı yönlük halda qeyd olunur; 

2. Sonrakı sətirdə abzasdan ərizə verən öz kimliyini, adını və soyadını bütövlükdə çıxışlıq halda göstərir; 

3. Sonrakı sətirdə vərəqin ortasında böyük hərflə "Ərizə" sözü yazılır. 

4. Təzə sətirdən, abzasdan qısa, aydın və məzmunlu şəkildə ərizəçinin istəyi, fikri şərh olunur; 

5. Ərizənin sonunda ərizəçi şəxsi imzasını qoyur, aşağıdan sol tərəfdən ərizənin yazılma tarixini (gün, ay və ili) göstərir.

ARAYIŞ. Arayış türk mənşəli söz olub "arama", "axtarma" mənasındadır. Arayış hər hansı bir şəxsin kimliyini təsdiq etmək və ya harada yaşaması, işləməsi, təhsil alması haqqında təşkilat (idarə, müəssisə) tərəfindən verilən rəsmi sənəddir. Təşkilatların bir-birinə ünvanladığı arayış növü də vardır. Arayışda müəyyən bir hadisənin gedişi və ya cinayət xarakterli bir məsələ də öz əksini tapa bilər. Arayışın kimə və nə məqsədlə verilməsi mütləq göstərilməlidir. Arayışın özünəməxsus yazılma forması vardır: Vərəqin yuxarı hissəsində ortada böyük hərflə "Arayış" sözü yazılır. Vərəqin sol tərəfdən üst küncündə idarənin ştampı, ştampın aşağı sətrində arayışın nömrəsi və verildiyi tarix (gün, ay, il) qeyd olunur. Arayış sözünün altında nisbətən sağda, ştampın yanından mətnin məzmunu verilir, axırdakı sətirbaşında arayışın təqdim olunduğu yer göstərilir. Sonda arayışı verən idarə rəhbərinin titulu, soyadı (bütöv şəkildə), adı və atasının adı (ixtisarla) yazılır, imza ilə təsdiqlənir və möhür vurulur.

İZAHAT "İzahat" ərəb mənşəli "izah" sözünün cəm formasıdır, bir işi, məsələni, hadisəni "açıqlama", "məlumat vermə" anlamında işlədilir. İzahat müdiriyyətin, vəzifəli şəxsin tələbi əsasında qısa və ya ətraflı, yazılı və ya şifahi ola bilər. Vərəqin sol tərəfində 5-6 sm yer buraxmaqla izahatın ünvanlandığı şəxsin vəzifəsi, adı və soyadı göstərilir. Yeni sətirdən abzasdan izahat verənin kimliyi, adı və soyadı qeyd olunur. Yenidən abzasdan vərəqin ortasında böyük hərflərlə "İzahat" sözü yazılır. 2 sm yer buraxmaqla sətirbaşından iş, hadisə haqqında ətraflı açıqlama verilir. Sonda izahat verən imzasını qoyur, altından tarixi qeyd edir.

Rəy ərəbəcədir, fikir, mülahizə mənasını verir. Əsər, tamaşa, kurs işi, dissertasiya işi haqqında mülahizə, fikir, resenziya deməkdir.

Rəyə verilən tələblər:

•