Azərbaycan döVLƏT İQTİsad univers
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
6.5. Beynəlxalq kredit münasibяtlərinin dювлят тянzimляnməsi Beynəlxalq təcrübəyə əsasən, demək olar ki, hazırkı şя- raitdə dövlət beynəlxalq kredit münasibяtlərində zəmanətçi kimi çıxış edir. K K r r e e d d i i t t i i n n d d ə ə y y я я r r i i n n i i n n я я s s a a s s e e l l e e m m e e n n t t l l ə ə r r i i n n я я a a ş ş a a ğ ğ ı ı d d a a k k ı ı l l a a r r a a i i d d d d i i r r : : borclunun kreditora bilavasitə ödяdiyi mяblяğ faizlяr komisyon girovunun rəsmiləşdiriлməsi xərcлəri 98 Bazar iqtisadiyyatının inkişaf etdiyi ölkяlərdə xarici bazara çıxış və xarici iqtisadi fəaliyyяt gəlirli sayıлыr. Öz müəs- sisя və təşkilatlaрыnын xarici iqtisadi fяaliyyətini stimuллaş- dırmaqla dövlяt ümumi iqtisadi inkişafa təkan vermiş olur. Dövlət müəssisə və təşkilatlaрыn xarici iqtisadi; fəaliy- yətini tənzimləmək üçün aşağıdakı vasitələrdяn istifadя edir: - subsidiyalar (maliyyə yardımlaры); - vergi və gömrük sahəsində güzəştlər; - zəmanətlər. İнhisarlaрыn xarici bazarlara müdaxiləsini dəstəkləmə- sи üçün dövlяt və ya yaрыmdövlət ixrac-idxal (xarici ticarяt) banklaры yaradılır. Hяmin banklar aşağıdakı fцnksiyalaры yeriня yetirməklə, beynəlxalq kreditlяrin dюvlət tənzimlяn- məsi vasitəsi olur; - xarici ticarət əməliyyatlannm kreditləşdirilməsi; - xarici ticarət öməliyyatlanmn sığorta edilməsi; - xüsusi banklann ixrac kreditləri üçün zəmanətçilik. Hazırda beynəlxalq kreditin dövlətlərarası tənzimlən- məsi aşağıdakı formalarda həyata keçirilir: İxrac kreditləri və kredit zəmanətçilərinin şərtləri- nin koordinasiyası; İnkişaf etməkdə olan ölkələr ilə yardımıн ölçüsü- nün razılaşdырыlması; Beynяlxalq və regional valyuta-kredit və maliyyə тяшкиlatlaрыnын reqlamentləşdirilмəsi. Beynəlxalq kreditin dövlətlərarası tənzimlənmяsi mцa- sir dövrdə dünya iqtisadi sistemində qüввələr nisbətindən çıxış etmək məcburiyyяtindədir. Hazırda dünyanын üç əsas maliyyə mərkəzi vardır: Amerika Birləşmiş Ştatlaры; Qərbi Avropa; Yaponiya. |