Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti «Beynəlxalq-neft-qaz biznesi»

SUAL 8.4. Biznesdə informasiya texnologiyalarından istifadə olunması

Dünya iqtisadi sistemi artıq informasiya cəmiyyətinin formalaşması dövrünə daxil olmuşdur ki, buda informasiya texnoloqiyaları əmək vasitələrinin kompyuterləşməsi ilə müşayət olunur. İnformasiya texnoloqiyaları informasiya cəmiyyətinin yaranmasını təmin etməklə onun tələbatlarını ödəyən informasiya biznes adlanan güclü sənaye əmələ gəlir.

İnformasiya texnoloqiyaları 5 əsas istiqamətlərə - informasiya tendensiyalarına bölünür, hansiları ki, inkişafı cəmiyyətin artan tələbatları ilə stimullaşır:

1. 
   Informasiya məhsulunun inkişafı
   
2. 
   Qarşılıqlı fəaliyyətin mümkünlüyü
   
3. 
   Aralıq halların ləğv olunması
   
4. 
   Qloballaşma
   
5. 
   Konvergensiya
   

Mükəmməl informasiya məhsuluna cəhd, aralıq halqaların ləğv olunmasına imkan verən, qarşılıqlı fəaliyyətinə mümkünlüyü informasiya texnoloqiyyasının inkişafını göstərir. Axrıncı qloballaşmaya gətirib çıxarır ki, o da öz növbəsində konvergensiyaya gətirib çıxarır.

Biznesin bu gün ki, uğurlu inkişafına müasir avtomatlaşdırılmış informasiya sistemi çox güclü təsir göstərir ki, bunlarıda aşağıdakı qruplara bölmək olar:

1.Biznesin informasiyaya köməyi:

• 
  İnformasiya məlumat sistemləri
  
• 
  Ekspert sistemləri
  
• 
  Müxtəlif məlumat bazaları
  

2.Məlumat iqtisadi informasiya sistemləri:

• 
  Müasibat uçotu və audit
  
• 
  Avtomatlaşdırılmış bank informasiya sistemləri
  
• 
  Fond bazarının avtomatlaşdırılmış sistemləri
  

3.İdarəetmə avtomatlaşdırılış informasiya sistemləri:

• 
  Kağızsız ( elektron ) sənəd dörüyyəsi
  
• 
  İdarəetmə avtomatlaşdırılmış sistemləri
  
• 
  Hüquqi informasiya sistemləri
  

İnternet xidmətləri bu gün bütün sahələrdə olduğu kimi biznes sahəsində də informasiya təminatı baxımından geniş yer tutur. Bunlardan aşağıdakıları misal göstərmək olar:

• 
  WWW ( Wold Wiede Web ) ümümdünya “hörümçək toru“-şəbəkə resurslarını təşkil eidr
  
• 
  FTR ( File Transfor Protokol ) fayılların asanlıqla ötürülməsinə inkan yaradır
  
• 
  E-mail ( Elektron poctu ) xidmət növü
  
• 
  NNTR ( Network News Transfer Protokol ) şəbəkə xəbər ötürülməsi
  
• 
  Gopher – fayl mübadiləsi sistemi
  
• 
  Telnet – uzaqda yerləşən terminal protokolu
  
• 
  UseNet – mətn informasiyasını mübadilə edən sistem